سرطان پروستات و نشانه های آن

پروستات چیست؟

پروستات یک غده مردانه است. به عبارت دیگر پروستات در بدن زنان وجود ندارد. این غده مردانه به قاعده یک عدد گردو است و مشکل از آن‌جا شروع می‌شود که با بالا رفتن سن در برخی از مردان این غده بیش از حد معمول بزرگ می‌شود و مشکلات جسمی متعددی را در آن ناحیه به وجود می‌آورد.

نشانه‌های اولیه بیماری خوش خیم پروستات در مردان کدامند؟

به دلیل نزدیکی غده پروستات به اندام مثانه و مجرای پیشاب نشانه‌های بیماری خوش خیم پروستات معمولا در مراحل نخست بیماری به صورت مشکلات ادراری بروز پیدا می‌کند. بسته به اندازه و موقعیت غده پروستات ممکن است مجرای پیشاب مسدود شده و مانع جریان ادرار شود. برخی از نشانه‌های اولیه بیماری پروستات عبارتند از:

*سوزش یا درد هنگام ادرار کردن

*مشکل داشتن در شروع یا پایان ادرار کردن

*تکرر ادرار در طول روز یا شب

*احساس شدید و آنی برای ادرار کردن

*ناتوانی در کنترل ادرار

*کاهش سرعت جریان ادرار

*وجود خون در ادرار

*وجود خون در منی

*احساس عدم خالی شدن کامل مثانه بلافاصله بعد از ادرار کردن

شاید برایتان جالب باشد که بدانید بیماری پروستات یا سرطان پروستات ممکن است سبب بافت‌های نزدیک به اندام مثانه یا استخوان‌های نزدیک به آن ناحیه را هم درگیر کند. اگر بزرگ شدن پروستات یا سرطان به ستون فقرات سرایت کند ممکن است روی اعصاب ستون فقرات فشار وارد کند. در این صورت نشانه‌های بیماری پروستات شامل موارد زیر است:

*تورم در ناحیه لگن یا اطراف آن

*درد در ناحیه ران، مفاصل و پاها

*درد در استخوان‌های اطراف که از بین نمی‌رود و گاهی منجر به شکستگی در استخوان می‌شود.

نشانه‌های بیماری پروستات معمولا از افراد مختلف متفاوت است. معمول‌ترین نشانه بیماری پروستات افزایش سطح PSA در خون است. انجام منظم تست PSA پیشرفت بیماری را اندازه‌گیری کرده و نشانه‌های عود کرده بیماری را به طور منظم چک می‌کند. گزارش منظم و مرتب نشانه‌های بیماری پروستات به پزشک معالج امری ضروری است.

چرا پروستات بزرگ می‌شود؟

علت بزرگ شدن پروستات هنوز به صورت قطعی مشخص نیست. عواملی مثل ترشح هورمون‌های تستوسترون، استروژن و DHT ممکن است در این میان نقش بازی کنند. اما هنوز به طور واضح مشخص نیست که چرا در بعضی مردان مبتلا به پروستات علائم بیماری ظهور پیدا می‌کند و در برخی دیگر خیر. عمل وازکتومی یا بستن لوله در مردان و رابطه جنسی ریسک ابتلا به سرطان پروستات را افزایش نمی‌دهد.

نشانه‌های بیماری بزرگ شدن خوش ‌خیم پروستات

نشانه‌های بیماری بزرگ شدن خوش خیم پروستات گاهی شبیه به سایر بیماری‌های مثانه است. اگر علائم و نشانه‌هایی که گفته شد در شما وجود دارد حتما به پزشک مراجعه کنید تا مطمئن شوید که به بیماری پروستات دچار شده‌اید یا به سرطان پروستات. گاهی نشانه‌های بیماری پروستات شبیه نشانه‌های سرطان پروستات است اما معمولا بزرگ شدن پروستات در مردان از سرطان پروستات شایع‌تر است. و البته اگر مبتلا به بیماری پروستات شدید احتمال ابتلا به سرطان پروستات در شما بیشتر از سایر افراد نیست. از آن‌جایی که برخی علائم و نشانه‌های این دو بیماری به هم شبیهند حتما برای تشخیص باید به پزشک مراجعه کنید.

پزشک چگونه بیماری خوش خیم پروستات را در شما تشخیص می‌دهد؟

برای تشخیص بیماری خوش خیم پروستات پزشک معمولا از یکی از روش‌های زیر استفاده می‌کند:

*تست دیجیتال rectal برای چک کردن پروستات یا بی‌نظمی در عملکرد پروستات

*آزمایش‌های ادرار و خون

*اسکن التراسوند و نمونه برداری یا بیوپسی در صورت احتمال ابتلا به سرطان

*آزمایش کاهش سرعت جریان ادرار یا اروفلومتری

*سیتوسکوپی مثانه و مجاری ادرار یا آندوسکوپی داخل مثانه

چه زمانی BHP یا بیماری خوش خیم پروستات نیاز به درمان دارد؟

تشخیص این‌که BHP یا بیماری خوش خیم پروستات نیاز به درمان دارد یا خیر به علائم و نشانه‌های بیماری پروستات در شما بستگی دارد. اگر علائم بیماری در شما شدید نباشد احتمالا نیاز به درمان خاصی ندارید. اما مشکل در دفع ادرار، عفونت‌های مکرر، نارسایی کلیه یا مشکلات و سنگ مثانه و عدم کنترل ادرار و تکرر ادرار می‌تواند بر کیفیت زندگی شما تاثیر بگذارد و در این صورت نیاز به درمان دارویی یا حتی عمل جراحی پیدا می‌کنید.

در حقیقت در مردان، ادرار در مثانه جمع می‌شود و از طریق مجرای ادراری خارج می‌شود. بزرگ شدن پروستات، مجرای ادرار را مسدود می‌کند از از خروج ادرار جلوگیری می‌کند. در زمان بروز این مشکل سلول‌های پروستات به‌تدریج افزایش پیدا می‌کنند و در نتیجه پروستات بزرگ می‌شود. این افزایش حجم، مجرای ادراری را تحت فشار قرار می‌دهد. در نتیجه این فعل‌وانفعالات، مجرای ادراری تنگ‌تر می‌شود و مثانه برای این‌که برای خارج کردن ادرار منقبض شود فشار بیشتری باید تحمل کند.

به دنبال این تغییرات عضلات مثانه به‌تدریج قوی‌تر، ضخیم‌تر و حساس‌تر می‌شوند و در نتیجه حتی زمانی که میزان ادرار جمع‌شده در آن ناچیز باشد، شروع به منقبض شدن می‌کند و فرد مرتب احساس می‌کند به ادرار کردن نیاز دارد. تنگ شدن مجرای ادراری کارکرد نرمال عضلهٔ مثانه را مختل می‌کند. احتمالا به همین علت است که مثانه به طور کامل تخلیه نمی‌شود.

تغییر سبک زندگی در درمان پروستات موثر است؟

در صورت ابتلا به بیماری خوش خیم پروستات ایجاد تغییر در سبک زندگی می‌تواند در بهبود علائم بیماری موثر باشد.

*عدم مصرف الکل و کاهش مصرف کافئین

*خوردن نوشیدنی‌هایی مثل چای و قهوه در مقدار کم و فواصل زیاد در طول روز

*به حداقل رساندن مصرف مایعات در طول شب

*ترک مصرف دخانیات

*دوش گرفتن

*در دو مرحله ادرار کنید. مثانه‌تان را خالی کنید، یک لحظه صبر کنید و سپس دوباره سعی کنید آن را خالی کنید.

*استرس نداشته باشید و ریلکس باشید. استرس داشتن سبب می‌شود که احساس کنید به ادرار کردن نیاز دارید.

*به طور منظم ورزش کنید.

احتمال ابتلا به بیماری پروستات در چه کسانی بیشتر است؟

*خطر ابتلا به پروستات در دهه ۵۰ زندگی مردان افزایش پیدا می‌کند و معمولا از سن ۶۵ سالگی به بعد نشانه‌های بیماری پروستات در مردان بروز پیدا می‌کند.

*خبر خوب این است که بیماری پروستات و سرطان پروستات در مردان نژاد آسیایی کمتر از سایر نژادهاست. مردان سیاهپوست بیشتر از سایرین به بیماری پروستات مبتلا می‌شوند.

*اگر در میان اقوام درجه یک افراد مبتلا به سرطان پروستات یا بیماری بزرگی خوش خیم پروستات مبتلا بوده‌اند احتمال ابتلای شما به این بیماری بیشتر است.

*ورزش نکردن و اضافه وزن، مصرف غذاهای پر چرب و پر کالری احتمال ابتلا به پروستات را در شما افزایش می‌دهد.