میزان کمک سلبریتی‌ها به زلزله زده ها
مدیرکل مدیریت بحران استان کرمانشاه، آخرین اقدامات صورت‌گرفته دولت در مناطق زلزله‌زده را تشریح کرد.
زلزله 7.3 ریشتری آبان ماه سرپل ذهاب اتفاقی بود که مدت‌ها سرخط اخبار کشور شد و احوال مردم منطقه غرب کشور را از حالت عادی خارج کرد. حالا پس از دو سال از وقوع زلزله، برخی مرمت و بازسازی واحدهای تخریبی و تعمیری به پایان رسیده است و مردم منطقه تقریبا به حالت عادی زندگی نزدیک شده‌اند.
در این رابطه با «جلیل بالایی» مدیرکل ستاد مدیریت بحران استانداری کرمانشاه به عنوان فردی که نزدیکترین سمت اجرایی به زلزله را داراست و جامع‌ترین اطلاعات را از وقوع زلزله در اختیار دارد، به گفت‌وگو نشسته‌ایم.
مشروح این مصاحبه را در ذیر میخوانید.
اصلی ترین وجه تمایز زلزله سرپل ذهاب با سایر زلزله‌های به وقوع پیوسته در کشور چه بود؟
بالایی:این زلزله دارای وجوه تمایز بسیاری بود اولین وجه تمایز بزرگی این زلزله بود. این زلزله با بزرگی 7.3 دهم در مقایس ریشتر به وقوع پیوست که در مقیاس خود کم سابقه بود.
دومین وجه حوزه تاثیر و خسارت این زلزله بود که بیش از 15 هزار کیلومتر مربع را در استان تحت پوشش خود قرار داد که این مساحت شامل 1620 روستا، 22 شهر، 8 شهرستان و دو بخش بود که بیش از 60 درصد مساحت استان کرمانشاه را شامل می‌شود.
سومین وجه تمایز خسارت ریالی زلزله بود که بر اساس برآوردها چیزی حدود 11 هزار میلیارد خسارت به استان وارد شد. کافی است برای درک این مساله توجه کنید که بودجه استان کرمانشاه در سال تنها 800 میلیارد تومان است و این یعنی چیزی بیش از بودجه 10 سال کل استان. وجه تمایز دیگر این زلزله با سایر زلزله‌های کشور وقوع زلزله در یک منطقه مرزی بود که حساسیت مساله را دو چندان کرده بود.
حضور جدی رسانه‌های مجازی در یک زلزله برای اولین بار در کشور صورت گرفت، به نحوی که احساسات و انتظارات مردم را مستقیم به داخل خانواده‌های ایرانی هدایت کرد، شرایط اقتصادی و تحریم ها هم که نوسانات بازار را ایجاد کرده بود جزء این تفاوت‌ها محسوب می‌شود.
چگونه خدمات رسانی در این زلزله با این چنین ابعادی کنترل شد؟
بالایی:حضور مقام معظم رهبری در منطقه و تاکید بر فرصت سازی از وقوع زلزله مهمترین اتفاق پس از زلزله بود؛ از طرف دیگر در زلزله سرپل ذهاب تنها دولت پای کای نبود، تمام نظام و کشور به یاری مردم آسیب‌دیده و زلزله‌زده شتافتند و باید توجه داشت زلزله در منطقه‌ای رخ داد که مردم آن به مقاومت و تحمل سختی‌ها شهره بودند.
عملیات نجات دقیقا از چه زمانی به پایان رسید و روند بازسازی‌ها در منطقه آغاز شد؟
بالایی: در ساعات اولیه زلزله 8717 مصدوم توسط 43 بالگرد با 2 هزار سوت پرواز از مناطق آسیب دیده جابه جا شدند و ما پایان عملیات نجات را در 72 ساعات پس از زلزله اعلام کردیم که این زمان یک رکورد در زلزله های ایران بود، از طرفی تنها سه روز پس از زلزله دولت پای کار آمد و تصمیم به تامین منابع برای بازسازی واحدهای آسیب دیده از زلزله کرد.
حجم خرابی‌ها در زلزله سرپل چقدر بود و حجم بازسازی ها تاکنون به چه میزان است؟
بالایی: 130 هزار واحد مسکونی، خدماتی، صنفی و صنعتی داشتیم که باید تعمیر می‌شدند و تاکنون 123 هزار واحد از این تعداد به پایان رسیده است. پایان باسازی مدارس با اتمام ساخت 87 مدرسه با 415 کلاس درس در مهر ما اعلام شد. پایان بازسازی 12.952 واحد دامی را در دفتر خبرگزاری فارس اعلام می کنیم. بازسازی 5820 واحد صنفی تخریبی و تعمیری صورت گرفته است.
بازسازی 3794 واحد خدماتی و تجاری انجام شده و از 160 واحد صنعتی آسیب دیده در زلزله تنها 29 واحد باقی مانده است و در آینده نزدیک پایان روند بازسازی در این بخش را نیز به زودی اعلام خواهیم کرد.
در خصوص روند بازسازی واحد های مسکونی، به چه میزان به مردم منطقه کمک شده است؟
بالایی:در جریان زلزله از 45 هزار واحد مسکونی آوار برداری شده است. 197 هزار تن سیمان و 87 هزار تن آهن آلات در بین مردم توزیع شد. 2576 واحد از منازل افراد تحت حمایت بهزیستی و 5538 واحد از افراد تحت حمایت کمیته امداد امام خمینی (ره) بازسازی شده است.
در بحث روانشناسی بیش از 200 هزار نفر مورد ارزیابی قرار گرفته‌اند در بحث اشتغال با اختصاص 600 میلیارد تومان برای واحدهای خدماتی،کشاورزی بیش از 18 هزار شغل تثبیت شده است و در کل توجه کنید پیش از زلزله در این منطقه تنها 6200 پروانه مسکونی وجود داشت اما هم اکنون 12300 پروانه ساخت واحدهای مسکونی به مردم اعطا شده است.
یکی از مسائل مهمی که همچنان به عنوان یک مطالبه مطرح و می شود مساله مسکن خانوارهای مستاجرین در زلزله است، سرانجام برنامه دولت در این بخش به چه نحوی است؟
بالایی:بزرگترین مشکل موجود در بحث مستاجرین این است که ما این عزیزان را در یک حالت «خوف و رجاء» باقی گذاشته‌ایم چرا که بر اساس آمار موجود 3200 خانوار استیجاری داریم که هیچ گونه خدماتی از دولت نگرفته‌اند و نه قول قطعی برای اعطای شرایط مسکن به آنها داده شده است و نه این مساله به صورت قطعی رد شده است.
همین مساله باعث شده است که حجم زیادی از خانوارهای حاضر در کانکس‌ها را مستاجرین تشکیل بدهند به نحوی که نیمی از 1400 کانکس موجود در منطقه در اختیار مستاجرین قرار دارد و البته بخش دیگر آن در اختیار افرادی است که واحد های مسکونی خود را ساخته‌اند و کانکس را برای دریافت کمک از دولت باقی گذاشته و تخلیه نمی‌کنند.
راهکارهای موجود در رفع مشکل مستاجرین در منطقه به شکل است؟
بالایی:اولین طرح این است که وزارت راه مسکن و شهرسازی زمین لازم را تامین و در اختیار مستاجرین قرار دهد که به نظر می‌رسد انجام این امر از توان این وزارتخانه خارج است، راهکار دوم این بود که ودیه مسکن برای مستاجرین فراهم شود تا این عزیزان کمافی سابق بتوانند منزلی اجاره کرده و به زندگی خود ادامه دهد که این امر محقق شده است و راهکار اصلی این است که مستاجرین نیز خود بتوانند زمینی تهیه کرده و همانند سایر مالکین از مزایای بازسازی مسکن بهرهمند شده و یک واحد مسکونی با حمایت نهادهای فعال احداث کنند.
یکی از بزرگترین مسائل مطرح شده در روند بازسازی نظارت بر حسن انجام کار است، چگونه اطمینان حاصل می‌کنید که ساختمان های جدیدالاحداث به صورت مقاوم احداث می شود؟
بالایی: یکی از نعمت‌های که زلزله سرپل وجود داشت پس لرزه‌های این زلزله بود که قدرت 15 مورد از آنها بالاتر از 5 ریشتر بود و در یکی از این پس لرزه‌ها شاهد وقوع زلزله 6.4 دهم در مقیاس ریشتر بودیم که در این پس لرزه‌ها هیچ گونه تخریب و یا مصدومی گزارش نشد و این مساله گواهی می‌دهد که ساختمان‌های احداث شده مقاومت لازم را دارند.
از طرف دیگر هر واحد مسکونی احداث شده دارای پروانه ساخت و ناظر فنی بود و تا ناظر فنی ساختمان تایید نمی‌کرد هیچ قسطی آزاد نمی‌شود. از طرفی به صورت منظم بازدیدهای میدانی و بررسی مستندات توسط بنیاد مسکن انجام می‌شود.
مساله امهال وام‌های مناطق زلزله زده یکی از سئوالاتی است که مطرح م‌شود، رویکرد دولت در این مساله به چه شکل است؟
بالایی:براساس بند 6 قانون تسریع مصوب مجلس شورای اسلامی، حداکثر مدت امهال وام 2 سال در نظر گرفته شده و این بدان معنی است که هر گونه افزایش مهلت نیازمند مصوب مجلس است.
پس کسانی که خواهان این مساله هستند باید مسائل خود را با نمایندگان مجلس مطرح کنند. از طرفی یک سئوال مهم را مطرح کرد که امهال به نفع استان است و یا یک شعار سیاسی است که برخی احساسیون یا سیاسیون مطرح می‌کنند؟ برای پاسخ به این سئوال بهتر است وضعیت وام‌های موجود را بررسی کنیم.
در مناطق زلزله زده چند دسته وام اعطا شده است. دسته اول واحدهای اشتغال هستند که از روز بهره برداری بازپرداخت آنها شروع می‌شود، دسته دوم وام های 10 میلیونی معیشتی هستند که پس از شش ماه تنفس با بازه بازپرداخت 7 ساله در حال پرداخت بازپرداخت هستند، دسته سوم وام‌های تخریبی هستند که که دوره بازپرداخت 15 ساله دارند و با این شرایط به نظر نمی‌رسد امهال وام‌ها سودی برای استان و مناطق زلزله زده داشته باشد.
ابتکار عمل در موضوع امهال در دست مجلس قرار دارد و با توجه به مدت زمان باقی مانده به نظر نمی‌رسد مجلس برنامه‌ای داشته باشد. مسکوت ماندن این حجم از اعتبار در بین مردم به نفع استان نیست و باید این اعتبارات بازپرداخت شده و به روند تولید و اشتغال در استان کمک کند.
حضور سلبریتی‌ها را در زلزله سرپل ذهاب چطور دیدید؟
بالایی:حدود 11 شخصیت و موسسه در بحث ساخت و ساز مناطق زلزله زده وارد عمل شده‌اند اما باید در نظر داشت که مجموع واحدهای احداث شده توسط آنها 420 واحد خواهد بود که یک درصد از کل واحدهای احداثی را شامل می شود.
در بحث احداث مدارس خیرین مدرسه ساز 90 میلیارد کمک کرده‌اند که عدد قابل قبولی است.در بحث احداث واحد های بهداشتی، خیرین کمک قابل توجه‌ای داشته‌اند. اما در بحث احداث منازل مسکونی فرآیند اجرا به نحوی دیگر بوده است، به شکلی که خیرین سیمان و آهن را از دولت گرفته‌اند. حدود 25 میلیارد برای احداث واحدهای مسکونی هزینه شده است که از این مبلغ 19 میلیارد را دولت پرداخت کرده است و 6 میلیارد را شخصیت ها پرداخت کرده اند.
حال با توجه به این آمار یک سئوال مطرح است آیا حضور شخصیت‌ها در روند بازسازی مناطق زلزله زده موثر است؟ جواب آری است اما این کمک‌ها باید به صورت ارزیابی شده و بر اساس ضوابط باشد.
رویکرد دولت در خصوص بیش از 18 هزار کانکس موجود در منطقه زلزله زده، باتوجه به هزینه جابه‌جای آنها، به چه شکل است؟
بالایی: به صورت مسلم و قطعی تمامی کانکس‌های موجود در مناطق زلزله زده باید جمع آوری شود چرا که روند عادی سازی باید هر چه سریعتر در این منطقه انجام شده و مردم از پارک‌ها، پیاده روها و سایر اماکن عمومی تحت اشغال کانکس‌ها به راحتی استفاده کنند.
تاکنون بیش از 85 درصد از 18 هزار کانکس موجود در مناطق زلزله زده جمع آوری شده و یا تعیین تکلیف شده است؛ البته برخی از ساکنین منطقه به خصوص مناطق روستایی از کانکس های موجود جهت انبار علوفه یا نگهداری دام و یا سایر استفاده‌های روستایی بهره برداری می‌کنند و یا برخی از ساکنین مناطق شهری از ترس محروم شدن از کمک‌های اعطایی علیرغم تهیه مسکن، کانکس خود را تخلیه نمی‌کنند، اما رویکرد قطعی جمع آوری تمامی کانکس‌ها به هر هزینه‌ای بخصوص از مناطق شهری است.
به عنوان آخرین سئوال بدترین خاطره و بهترین خاطره دو سال اخیر در جریان زلزله سرپل ذهاب برای شما چه مساله بوده است؟
بالایی: در جریان زلزله سرپل ذهاب ما 14 نفر را داشتیم که به صورت همزمان پدر، مادر و منزل خود را از دست داده بودند. برخورد با این کودکان یک خاطره تلخ برای ما بود و هم اکنون پس از دو سال شاهد هستیم تمامی این 14 نفر دارای سرپناه شده‌اند و علاوه بر خانه 100 میلیون تومان کمک بلاعوض جهت ایحاد منبع درآمد نیز به آنها اعطا شده و این مساله یک خاطره خوب برای من محسوب می‌شود.
ارسال نظر