مروری بر زندگی و کارنامه هنری علی نصیریان، مرد نقش‌های ماندگار سینما، تئاتر و تلویزیون ایران + تصاویر
علی نصیریان از مهم‌ترین چهره‌های سینما و تئاتر ایران به شمار می‌آید. نقش‌های مانئگار او در فیلمها و سریال‌هایی چون گاو، کفشهای میرزا نوروز، سربداران، هزاردستان، میوه ممنوعه و شهرزاد فراموش‌نشدنی است.
سرویس فرهنگی مستقل‌آنلاین: علی نصیریان، در تاریخ ۱۵ بهمن ۱۳۱۳ در نهران میدان شاهپور خیابان مهدی خان چشم به دنیا گشود.
پدرش فردی بسیار مذهبی و در عین حال صاحب ذوق بود. منزل آن‌ها در آن زمان در میدان شاپور قرار داشت که پر بود از قهوه‌خانه‌هایی وجود داشت که در آن‌ها همیشه مراسم نقالی برپا بود. در ایام محرم هم گروه‌های تعزیه بسیاری به آن محله می‌آمدند. نصریان کوچک با پدرش به تماشای تعزیه می‌رفت و از همان زمان به بازیگری علاقه‌مند شد.
دوران دبیرستان را در مدرسه پیرنیا در چهارراه گمرک گذراند و در آنجا همکلاسی جمشید لایق، اسماعیل داورفر و مهدی فتحی بود. او از همان کودکی عاشق تعزیه، پرده‌خوانی، نقالی، خیمه‌شب‌بازی و نمایشهای تخت حوضی بود و همین موضوع باعث شد او شیفته هنر تئاتر شود. او در دبیرستان دوستی داشت به نام بهمن فرسی که یکی دو سال از او بزرگ‌تر بود و علی نصیریان برای اولین بار به همراه او تئاتر را تجربه کرد
او در سال ۱۳۲۹ در حین گذراندن دبیرستان در کلاس جامعه باربد در خیابان لاله‌زار ثبت‌نام کرد و زیر نظر اسماعیل مهرتاش به فراگیری موسیقی، تئاتر و ادبیات پرداخت. او در سال خواندن ۱۳۳۰ کتاب هنر تئاتر به پایان رساند و همچنین در کلاس تئاتر سعدی که همسر عبدالحسین نوشین برگزارکننده آن بود حضور یافت.
کودتای ۲۸ مرداد ۱۳۳۲ باعث شد تئاتر سعدی به آتش کشیده شود. پس علی نصیریان به هنرستان هنرپیشگی رفت که در آن زمان تنها مدرسه تئاتر ایران بود. او در آزمون ورودی شرکت کرد و با کسب نمره قبولی، در دوره سه‌ساله این هنرستان پذیرفته شد. هنرستان هنرپیشگی که در سال ۱۳۱۸ تأسیس شد، اولین مدرسه تئاتر رسمی در ایران بود که بر اساس الگوی درسی کنسرواتوار هنرهای دراماتیک پاریس بنا شده بود و مدرک معتبر بازیگری به هنرجویانش اعطا می‌کرد. سیستم آموزشی مدرسه که بانی آن اسماعیل مهرتاش بود در حقیقت نوعی آموزش سینه‌به‌سینه بود که نسلی از هنرمندان درجه یک تئاتر کشور را تربیت کرد. از همکلاسی‌های مشهور نصیریان در هنرستان هنرپیشگی می‌توان به فهیمه راستکار، بیژن مفید، حسین کسبیان، رفعت هاشم‌پور و اشاره کرد
نقطه عطف زندگی هنری علی نصیریان آشنایی او با شاهین سرکیسیان از طریق فهمیه راستکار بود. نصیریان از اوایل دهه 30 به بازیگری و نویسندگی در تئاتر حرفه‌ای پرداخت. او از اعضای اولیه گروه هنر ملّی به شمار می‌آید.
علی نصیریان نمایشنامه‌نویس
اغلب علی نصیریان را به‌عنوان بازیگری قهار می‌شناسند اما شاید کمتر کسی بداند که او نمایشنامه‌نویس درجه‌یکی نیز هست.
او شخصاً نویسنده بیش از ده نمایشنامه بوده و به همراهِ بهرام بیضایی و اکبر رادی و غلامحسین ساعدی و اسماعیل خلج و چند نمایشنامه‌نویس دیگر، از مهم‌ترین نمایشنامه‌نویسان معاصر ایران به شمار می‌رود. او حتی در سال ۱۳۳۵ توانست جایزه اولین مسابقه نمایشنامه‌نویسی را برای نمایشنامه بلبل سرگشته دریافت کند.
با تأسیس اداره هنرهای نمایشی و سپس تلویزیون در ایران در سال ۱۳۳۶ علی نصیریان به استخدام این اداره درآمد و سپس گروه تئاتر مردم را همراه با عزت‌الله انتظامی، جعفر والی، رکن‌الدین خسروی و عباس جوانمرد تأسیس کرد و به اجرای نمایشهای متعددی برای تلویزیون پرداختند. در مجموع بیش از 50 تئاتر تلویزیونی در مقام بازیگر یا کارگردان توسط نصیریان و گروهش برای تلویزیون اجرا شد. افتتاح تماشاخانه سنگلج در سال ۱۳۴۴ نیز موجب شد تا نصیریان و گروهش در آنجا نیز به اجرای نمایش بپردازند.
فعالیت سینمایی علی نصیریان
علی نصیریان پس از سال‌ها فعالیت پربار و موفق در تئاتر بالاخره راهی سینما شد و به‌عنوان اولین تجربه سینمایی‌اش در فیلم گاو ساخته داریوش مهرجویی بازی کرد. او سال 1342 نمایشی را به نام گاو در تلویزیون به‌صورت زنده اجرا کرده بود. در سال 48 غلامحسین ساعدی نویسنده این نمایشنامه، داریوش مهرجویی را به نصیریان معرفی کرد و گفت: در حال نوشتن فیلم‌نامه‌ای با همین نام و موضوع است. قصد آن‌ها این بود تا فیلمی جدید و متفاوت از سینمای رایج بسازند. علی نصیریان در این فیلم نقش مش اسلام بازی کردند. او در آن زمان 34 ساله بود. .موفقیت درخشان گاو در محافل روشنفکری داخل کشور و همچنین جشنواره‌های خارجی باعث شد جای پای او در سینما محکم شود.
پس از فیلم گاو به پیشنهاد مهرجویی، علی نصریان سناریوی فیلم آقای هالو را نوشت که فیلم دوم او به‌حساب می‌آید. آقای هالو تنها تجربه نصیریان در زمینه فیلم‌نامه‌نویسی است و با توجه به علاقه او به کار اجرا، دیگر فیلم‌نامه‌نویسی را ادامه نداد. همکاری نصیریان و مهرجویی ادامه یافت و فیلم‌های پستچی، دایره مینا و حیاط پشتی مدرسه آفاق که بعدها نامش به مدرسه‌ای که می‌رفتیم تغییر کرد، از جمله فیلم‌هایی بود که علی نصیریان و گروهش در آن‌ها حضور یافتند.
علی نصیریان در طول دوران حرفه‌ای بازیگری‌اش در ده‌ها فیلم سینمایی ایفای نقش کرده که تعدادی از آن‌ها از تحسین‌شده‌ترین فیلم‌های سینمای ایران به شمار می‌روند، از جمله آقای هالو، پستچی، کفشهای میرزا نوروز، شیر سنگی ساخته مسعود کیمیایی، ناخدا خورشید ساخته ناصر تقوایی، هزاردستان، سال‌های خاکستر، بوی پیراهن یوسف ساخته ابراهیم حاتمی کیا، میوه ممنوعه و. علی نصیریان در اوایل دهه ۶۰ نقش جاودانه قاضی شارع را در سریال سربداران و نقش ابوالفتح را در سریال هزاردستان ساخته علی حاتمی بازی کرد نقش‌هایی که در ذهن تماشاگران فراموش‌نشدنی به نظر می‌آیند.
نصیریان خودش دراین‌باره چنین گفته: «در سال 59 بازنشسته شدم و چون دیگر گروهی نداشتیم، تئاتر کار نکردم و وارد کارهای تصویری شدم و در سریال‌های هزاردستان و سربداران که جزو اولین مجموعه‌های تلویزیونی پس از انقلاب بود بازی کردم. محمدعلی نجفی را از قبل از انقلاب می‌شناختم. او برای بازی در نقش قاضی شارع، در سریال سربداران از من دعوت کرد و بعد از خواندن فیلم‌نامه احساس کردم نقش بسیار خوبی است که تفاوت زیادی با نقش‌های گذشته‌ام دارد. مرحوم رهگذر فیلم‌نامه بسیار خوبی برای این سریال نوشته بود. بازی من در سربداران رو به اتمام بود که علی حاتمی پیشنهاد نقش ابوالفتح در هزاردستان را داد که قرار بود در همان شهرک سینمایی ساخته. علی حاتمی برای هزاردستان مجموعه‌ای از بازیگران درجه یک را گرد هم آورد و با گروهی از بچه‌های تئاتر که از دهه 30 کار خودشان را آغاز کرده بودند، این سریال را ساخت. ساخت هزاردستان طولانی شد. البته من تنها دو ماه در لوکیشن بازارچه مشغول بودم. حاتمی می‌خواست این سریال متفاوت و تازه باشد. تا حدود زیادی هم موفق شد. در واقع جمع‌کردن این‌همه بازیگر دور هم کار آسانی نبود. حاتمی به خاطر اخلاق خوبش توانست همه را دور خودش جمع کند.»
از دیگر نقش‌های ماندگار او بازی در سریال شهرزاد در نقش آقابزرگ است که بسیار موردتوجه مردم قرار گرفت.
نصیریان و فیلم کفشهای میرزا نوروز
علی نصیریان در سال 64 در فیلم «کفشهای میرزا نوروز» ساخته محمد متوسلانی بازی کرد که فیلمی کمدی بود و بسیار مورد استقبال مردم قرار گرفت و هنوز بسیاری از مردم نصریان را با بازی در آن فیلم به یاد می‌آورند. تجربه دیگر کمدی نصیریان بازی در سه قسمت از سریالی به نام «خیرالله و صندوقچه اسرار» به کارگردانی داریوش مؤدبیان بود که نقش ماشاءالله خان را بازی کرد و بسیار موردتوجه بینندگان تلویزیون قرار گرفت.
بازگشت علی نصیریان به تئاتر
نصیریان در سال 1372 با دعوت مجامع تئاتری خارجی به تئاتر بازگشت و تئاتر بلبل سرگشته‌اش را در آمریکا، کانادا و آلمان به روی صحنه برد.
سال 1378 یکی از فعال‌ترین سال‌های زندگی هنری نصیریان به‌حساب می‌آید. او 9 تئاتر تلویزیونی، سه سریال، یک فیلم سینمایی و یک تئاتر صحنه‌ای بازی کرد و تئاتر سلطان و سیاه او در سالن سنگلج رکورد فروش تئاتر را شکست.
از حسرت‌های علی نصیریان
علی نصیریان به هر چه که خواسته در تئاتر و سینمای ایران رسیده اما به گفته خودش تنها حسرتی که دارد این است که با دو نفر نتوانسته همکاری کند، یکی سمندریان بود و یکی بهرام بیضایی.
جوایز و افتخارات علی نصیریان
علی نصیریان در سال 1381 در اولین دوره انتخاب چهره‌های ماندگار کشور، به‌عنوان چهره ماندگار عرصه هنر معرفی شد. او در سال 1384 نشان درجه یک فرهنگ و هنر کشور را نیز دریافت کرد.
زندگی شخصی و خانوادگی علی نصیریان
علی نصیریان و همسرش مینو بیات از آشنایان قدیمی خانوادگی بودند. مینو (فاطمه) بیات، همسر علی نصیریان در روز ۱۳ بهمن سال ۱۳۹۷ درگذشت. حاصل زندگی مشترک آن‌ها سه پسر به نام‌های برمک، باربد و بابک دارند که هر سه در خارج از کشور زندگی می‌کنند
کارنامه سینمایی علی نصیریان
- امپراتور جهنم (1396)
- حکایت دریا (1395)
- ایران برگر (1393)
- شکارچی شنبه (1391)
- پستچی سه بار در نمی‌زند (1387)
- جزیره آهنی (1383)
- شاه خاموش (1382)
- دیوانه‌ای از قفس پرید (1381)
- زندانی 717(1381)
- کمیته مجازات (1377)
- برج مینو (1374)
- بوی پیراهن یوسف (1374)
- شعله‌های خشم (1371)
- عشق من شهر من (1371)
- پول خارجی (1368)
- دل نمک (1368)
- روز باشکوه (1367)
- سال‌های خاکستری (1367)
- ترنج (1365)
- دزد و نویسنده (1365)
- شیر سنگی (1365)
- ناخدا خورشید (1365)
- جاده‌های سرد (1364)
- کفشهای میرزا نوروز (1364)
- کمال‌الملک (1362)
- جایزه (1361)
- آفتاب‌نشین‌ها (1361)
- بند (1361)
- فصل خون (1361)
- مدرسه‌ای که می‌رفتیم (1359)
- دایره مینا (1357)
- سرایدار (1355)
- مهرگیاه (1354)
- پستچی (1351)
- ستارخان (1351)
- آقای هالو (1349)
- گاو (1348)
کارنامه تئاتری علی نصیریان
- تانگوی تخم‌مرغ داغ 1393
- اعتراف 1396
- تانگوی تخم‌مرغ داغ 1393
- هفت شب با میهمانی ناخوانده در نیویورک 1391
- بازیگر و زنش 1390
- آدم خوابش می‌گیره
- پنجره‌ها 1384
کارنامه تلویزیونی علی نصیریان
- 1394–1395 شهرزاد
- 1392-1393 قاب خاطره
- 1391-1393 جلال‌الدین
- 1391 رؤیای گنجشک‌ها
- 1389-1391 تله‌فیلم «قلب دوم»
- 1388 تله‌فیلم «درخت چشمه»
- 1388 زمین انسان‌ها
- 1387 بهشت و بهار
- 1387 تله‌تئاتر «آدم خوابش می‌گیرد»
- 1385 پرواز در حباب
- 1385 میوه ممنوعه
- 1382 نیمۀ گمشده
- 1383 مهر و ماه
- 1378-1381 روشن‌تر از خاموشی
- 1381 تصمیم نهایی
- 1379 همسایه‌ها
- 1378 ثقةالاسلام تبریزی
- (12 روز از تاریخ مشروطه)
- 1378 زمان شوریدگی
- 1375-1378 آژانس دوستی
- 1377 تله‌تئاتر «نیرنگ‌بازی‌های آقای اسکابن»
- 1377 همشاگردی‌ها
- 1376 نسیم
- 1375 بهشت گمشده
- 1374 عیاران
- 1374 زیر گنبد کبود
- 1374 پردۀ عجایب
- 1371-1372 مش خیرالله صندوقچه اسرار
- 1365-1366 گرگ‌ها
- 1358-1366 هزاردستان
- 1363 تله‌تئاتر «سوزنبانان»
- 1363 سربداران
نمایشنامه‌های علی نصیریان
- بلبل سرگشته (1339)
- کتاب تماشاخانه (1342) مجموعه نمایشنامه
- لونه شغال (1348)
- بنگاه تئاترال (1357)
- بازی سلطان و سیا (1378)
- بازیگر و زنش (1383) مجموعه نمایشنامه
تله‌تئاترهای علی نصیریان
- 1354 تله‌تئاتر «استعمال دخانیات ممنوع»
- 1346 تله‌تئاتر «خانه روشنی»
- 1345 تله‌تئاتر «مجسمۀ جاندار»
- 1345 تله‌تئاتر «سیزده به در»
- 1345 تله‌تئاتر
- 1345 تله‌تئاتر «لولو سر خرمن»
- 1344 تله‌تئاتر «گاو»
- 1344 تله‌تئاتر «جعفرخان از فرنگ برگشته»
- 1343 تله‌تئاتر «یک کلاغ، چهل کلاغ»
- 1343 تله‌تئاتر «گوهر شب‌چراغ»
- 1343 تله‌تئاتر «پهلوان کچل»
- 1343 تله‌تئاتر «روشنایی‌های خانه ما»
- 1343 تله‌تئاتر «مرداب»
- 1342 تله‌تئاتر «عروسک‌های گوشتی»
- 1342 تله‌تئاتر «ابرام آقا»
- 1342 تله‌تئاتر «سیسیل یا مکتب پدران»
- 1342 تله‌تئاتر «پنجره»
- 1342 تله‌تئاتر «سیاه»
- 1341 تله‌تئاتر «آتشکده»
- 1341 تله‌تئاتر «مارتی»
- 1341 تله‌تئاتر «بازگشتی نیست»
- 1341 تله‌تئاتر «ترانۀ شادی»
- 1341 تله‌تئاتر «شیدوش و ناهید»
- 1341 تله‌تئاتر «رستاخیز»
- 1341 تله‌تئاتر «طلسم»
- 1341 تله‌تئاتر «عروسی جناب میرزا»
- 1339 تله‌تئاتر «شام خصوصی»
- 1339 تله‌تئاتر «ویلای یوکا»
- 1339 تله‌تئاتر «غرور زندگی»
- 1339 تله‌تئاتر «پزشک دهکده کوکونیان»
- 1339 تله‌تئاتر «خانۀ اجاره‌ای»
- 1339 تله‌تئاتر «منطقه جنگی»
- 1339 تله‌تئاتر «بعد از سی سال»
- 1339 تله‌تئاتر «خودکشی»
ارسال نظر