نگاهی به بیوگرافی و زندگی هنری امین تارخ؛ خالق نقش‌های ماندگار سینما و تلویزیون ایران

بیوگرافی امین تارخ:

امین تارخ متولد۲۰ مرداد ۱۳۳۲ در کازرون است. او در کودکی به همراه خانواده به شیراز مهاجرت کرد و تحصیلات راهنمایی و دبیرستان خود را شیراز گذراند. سپس در دانشکده هنرهای زیبای تهران پذیرفته شد و در سال 1356 از این دانشکده فارغ‌ااتحصیل شد. در سال 1373 نیز کارشناسی ارشد خود را در رشته مدیریت فرهنگی دریافت کرد.

زندگی هنری امین تارخ:

زندگی هنری امین تارخ به عنوان بازیگر با فیلم سینمایی مرگ یزد گرد به نویسندگی و کارگردانی بهرام بیضایی در سال 1360 آغاز شد. او در این فیلم در همراه بازیگرانی چون سوسن تسلیمی ، علیرضا خمسه و بابک بیات به ایفای نقش پرداخت. اما نقشی که او را به شهرت رساند نقش ابن سینا در سریال ابن سینا ساخته کیهان رهگذار بود. امین تارخ در این سریال که اولین بار در سال 1364 از تلویزیون پخش شد در نقش اصلی و در کنار بازیگرانی چون فیروز بهجت‌محمدی، جمشید لایق، اسماعیل محرابی، چنگیز وثوقی، سرور نجات‌الهی یکی از نقش‌های ماندگار تاریخ تلویزیون را خلق کرد. سریال ان سینا که به زندگی بوعلی سینا، دانشمند بزرگ ایرانی، می‌پردازد در شهرستان اردستان و مسجد جامع تاریخی آن ساخته شده است.

موفقیت این سریال امین تارخ را به بازیگری محبوب تبدیل کرد، به طوریکه او در نیمه دوم دهه شصت در پند فیلم موفق سینمای ایران به ایفای نقش پرداخت. پرنده کوچک خوشبختی ساخته پوران درخشنده در سال 1365، پاییزان ساخته رسول صدرعاملی در سال 1365، سرب ساخته مسعود کیمیایی در سال 1366 و مادر فیلم ماندگار علی حاتمی در سال 1368 از جمله این نقش‌ها بود که امین تارخ را به اوج محبوبیت رساند.

   فیلم‌های امین تارخ در سینما

امین تارخ در فیلم‌های زیادی در سینمای ایران به ایفای نقش پرداخته است:

• ۱۳۶۰ - مرگ یزدگرد

• ۱۳۶۳ - سربداران

• ۱۳۶۵ - چمدان

• ۱۳۶۵ - پرنده کوچک خوشبختی

• ۱۳۶۵ - پاییزان

• ۱۳۶۶ - بوعلی سینا

• ۱۳۶۷ - سرب

• ۱۳۶۸ - مادر

• ۱۳۶۸ - جستجوگر

• ۱۳۷۰ - شقایق

• ۱۳۷۰ - دلشدگان

• ۱۳۷۱ - مجسمه

• ۱۳۷۱ - سارا

• ۱۳۷۲ - آنها هیچ‌کس را دوست ندارند

• ۱۳۷۳ - آرزوی بزرگ

• ۱۳۷۴ - ماه و خورشید

• ۱۳۷۴ - شیخ مفید

• ۱۳۷۴ - توطئه

• ۱۳۷۶ - هفت سنگ

• ۱۳۷۶ - قاعده بازی

• ۱۳۷۶ - ساغر

• ۱۳۷۸ - عشق + ۲

• ۱۳۸۳ - رازها

• ۱۳۸۴ - پرونده هاوانا

• ۱۳۸۴ - پابرهنه در بهشت

• ۱۳۸۵ - ساعت ۲۵

• ۱۳۸۵ - رئیس

• ۱۳۸۸ - زمهریر

• ۱۳۸۸ - باغ قرمز

• ۱۳۹۵ - پشت دیوار سکوت

• ۱۳۹۵ - بن‌بست وثوق

سریال‌های تلویزیونی امین تارخ:

• 1354 - شهر من، شیراز

• 1356 - ارثیه ایرانی

• 1361 - سربداران

• 1363 - بوعلی سینا

• 1371-72 - آپارتمان

• 1371 - محکمه عدالت

• 1376-77 - هفت سنگ

• 1381 - معصومیت از دست رفته

• 1386 - اغما

• 1389 - جراحت

• 1393 - راه شیری

امین تارخ به عنوان بازیگر تئاتر:

• ۱۳۵۲ - لورنزاچیو

• ۱۳۵۲ - هنری چهارم

• ۱۳۵۴ - اتللو

• ۱۳۵۵ - لازارتی

• ۱۳۵۵ - زن نیک سچوان

• ۱۳۵۸ - مرگ یزدگرد

• ۱۳۵۸ - بکت

• ۱۳۷۲ - تنبورنواز

• ۱۳۷۶ – شاعر

آموزشگاه بازیگری امین تارخ:

امین تارخ به مدت بیش از 30 سال است که به عنوان بازیگر به فعالیت می‌پردازد  اما این همه فعالیت هنری او در طی این سال‌ها نبوده است. او در سال ۱۳۷۳ اولین مدرسه بازیگری مدرن را در ایران به نام کارگاه آزاد بازیگری در تهران تأسیس کرد که هنوز هم یکی از مؤسسات معتبر آموزش بازیگری سینما در ایران به حساب می‌آید. بسیاری از فارغ‌التحصیلان کارگاه آزاد بازیگری جذب سینما، تئاتر و تلویزیون شدند و تعدادی از آن‌ها نیز به بازیگران مهم و مشهوری تبدیل شدند. از فارغ التحصیلان این مؤسسه که وارد عرصه‌های بازیگری شده‌اند می‌توان این‌ها را نام برد: حبیب رضایی، مهتاب کرامتی، ترانه علیدوستی، شهاب کسرایی، پوریا پورسرخ، مریم بوبانی، بیتا بادران، غزل صارمی، مجید مشیری، رامین راستاد، مهدی امینی خواه، شبنم مقدمی، شهرام قائدی، بیتا سحرخیز، شهناز شهبازی، مینا احمدوند، پاشا رستمی، فرانک حیدریان، مجید واشقانی.

همچنین او در هجدهمین جشنواره تئاتر و فیلم فجر هم به عنوان یکی از اعضای هیئت داوران و هم به عنوان یکی از کارگردان‌های هنری حضور یافت.

او همچنین در سال ۱۳۷۶ به عنوان یکی از چهره‌های برتر احیای هنر تئاتر ایران انتخاب شد.

تارخ هم به عنوان هنرپیشه و هم به عنوان عضو هیئت داوری در جشنواره‌های ملی بسیاری و همچنین به عنوان عضو هیئت مدیره خانه سینما حضوری فعال داشته‌است.

حضور آکادمیک و بین‌المللی امین تارخ:

 در سال ۱۳۷۹ مدرسه بازیگری امین تارخ اقدام به برقراری ارتباط با سایر مدارس بین‌المللی آموزش بازیگری کرد و امین تارخ به مرکز فیلیندرز درامای استرالیای جنوبی دعوت شد. او دو سال با عنوان استاد به تدریس در این دانشگاه تدریس کرد.

او همچنین به عنوان میهمان در جشنواره‌های برگزار شده در مسکو، ژاپن و آلمان شرکت  داشته است.

جوایز و افتخارات امین تارخ:

• جایزه بهترین بازیگر نقش اصلی مرد از جشنواره بین‌المللی فیلم جاده ابریشم ایرلند برای فیلم سینمایی «بن‌بست وثوق» به کارگردانی حمید کاویانی ۱۳۹۷

• کاندید سیمرغ بلورین بهترین بازیگر نقش اول مرد (پرونده هاوانا)

• لوح تقدیر بازیگر نقش اول مرد مجله گزارش فیلم (مجسمه) - سال ۱۳۷۲

• دوره ۱۵ جشنواره فیلم فجر (مسابقه سینمای ایران) - سال ۱۳۷۵

• دوره ۲۴ جشنواره فیلم فجر (مسابقه سینمای ایران) - سال ۱۳۸۴

• برنده سیمرغ بلورین بهترین بازیگر نقش مکمل مرد (ماه و خورشید)

• برنده تندیس شبکه سوم سیما بهترین بازیگر نقش اول مرد (معصومیت از دست رفته)

• برنده تندیس حافظ مجله دنیای تصویر بهترین بازیگر نقش اول مرد (معصومیت از دست رفته)

• برنده تندیس جشنواره عاشورائیان بهترین بازیگر نقش اول (معصومیت از دست رفته)

• لوح افتخار به عنوان «هنرمند ملی» - سال ۱۳۸۷

زندگی شخصی و خانوادگی امین تارخ:

همسر امین تارخ منصوره شادمنش متولد سال ۱۳۳۳ در تهران است او دختر پری امیر حمزه و خواهر فرخنده شاد منش بازیگر است. منصوره شادمنش لیسانس بازیگری خود را از دانشکده هنرهای زیبای تهران در سال ۱۳۵۷ دریافت کرد. او فعالیتش را در سال ۱۳۴۷ در تئاتر آغاز کرد و در چند فیلم مانند ۱۳۸۱ روزکارنامه (1381) پاتال و آرزوهای کوچک (1368)،  صعود (1367) و  بن بست  (1357) به ایفای نقش پرداخت.

مادرزن او پری امیرحمزه است پریدخت امیرحمزه (متولد ۱۳۱۴) بازیگر ایرانی، متولد شهر تهران است. وی همسر سابق حسن خیاط باشی (بازیگر) و مادر فرخنده و منصوره شادمنش (بازیگر) است. فرخنده همسر مسعود کرامتی و منصوره همسر امین تارخ هستند. به عبارت دیگر مسعود کرامتی باجناق امین تارخ به حساب می‌آید.

امین تارخ سه پسر به نام‌های نیما، مانی و نامی دارد.