وحشت از نامگذاری خیابانی به نام آیت‌الله طاهری

گفتگو از رضا ماجدی/روزنامه‌نگار

توهین به یک خانواده شهید با رنگ پاشیدن روی تابلویی که نام ایشان بر آن نوشته شده است کاری سخت مرتجعانه و ضدانقلابیست. به جهت بررسی ابعاد مختلف این واقعه گفتگو کردیم با محمود دردکشان، از نخستین فرماندهان سپاه پاسداران و روشنفکران دینی که مشروح آن را می‌خوانیم:

• خبر مخدوش کردن نام آیت الله طاهری در اصفهان راشنیدیم، تحلیل شما درباره این حرکت چیست؟

  این حرکتی که اخیرا در رابطه با نامگذاری خیابانی محدود در اصفهان که طبق مصوبه شورای شهر اصفهان به نام آیت الله طاهری انجام شده بود و یک عده به عنوان اعتراض برخوردهایی کردند مشابه برخورهایی بود که در رابطه با گلستان شهدا انجام داده‌اند. اگر بخواهیم این مسئله را ریشه‌یابی کنیم، باید بگوییم این درست است که ظاهرا در حد و ابعاد یک تابلویی که به نام آیت الله طاهری اصفهان نصب شده عده‌ای جسارت کرده‌اند، این صرفا ظاهر ماجراست که اقدامی غیراخلاقی اتفاق افتاده است. بنابراین خروجی است که این اقدام اخلاقی نبوده است. اما در تحلیل واقع بینانه‌ای باید این حرکت را در بستر قبل از انقلاب و پیشینه‌ی سیاسی- انقلابی اصفهان و ساختارهای موجود در این شهر بررسی کرد.

  بنظر من این اقدام را که توسط یک سری خودسر تحت عنوان انقلابی که ریشه در هیچ ساختار سیاسی ندارند و در حد مجریان بی‌ جیره و مواجب هستند و تصور می‌کنند مخدوش کردن نام آیت الله طاهری یک عمل مثبت خداپسندانه است، بررسی کنیم. بنظر من وقتی معنای این حرکت را می‌توانیم متوجه شویم که اول سابقه انقلاب در اصفهان را از دهه چهل بررسی کنیم. این مسئله اگر به خوبی بررسی شود، بخشی از پاسخ دریافت می‌شود. مطلب دوم به وضعیت اصفهان بعد از انقلاب برمی‌گردد و نکته سومی که باید بسیار به آن دقت کنیم شخصیت آقای طاهری است. اگر این سه مطلب را کنار هم بگذاریم جواب این عملکرد و رفتار هم در رابطه با گلزار شهدا و هم در رابطه با این تابلو مشخص می‌شود. به عبارت بهتر ما هر چه نسبت به این سه مقوله مطلع‌تر و آگاه‌تر باشیم پاسخ روشن‌تر خواهد شد. پس از انقلاب مسئله‌ی قدرت پررنگ شد که با قبل از انقلاب وضعیت تفاوت می‌کرد. پیش از انقلاب شکنجه و رنج و زندان و خون دل خوردن‌های جریان مبارز بود و عافیت نشینی‌های جریانات سلطه حاکمیت شاهی؛ و بعد جریان منعطف به قدرت در انقلاب که خیلی در شکل‌گیری و مرزبندی و ساختار مسائل انقلاب در اصفهان متفاوت بود. این مسائل را به عنوان مقدمه عرض کردم تا دوستان دقت کنند شرایط چگونه است. بخصوص نسل جوان باید بداند این هتاکی‌ها ریشه‌دار است و اتاق فکر دارد، که روی این مسئله حساس هستم. این کارها مطالعه شده است و به لحاظ زمان‌بندی، این گروه مبتنی بر اصول خودشان رفتار می‌کنند. سیدجلال‌الدین طاهری دیگر یک شخص نیست، یک نماد و نماینده‌ی جریان انقلابی است که امام خمینی آن را رهبری کرد. یک زمانی می‌آیند به یک شخص توهین می‌کنند که ممکن است مشکلاتی شخصی در بین باشد اما مسئله آقای طاهری مربوط به یک جریان است. ایشان نماینده واقعی جریان انقلاب است.

  مخدوش کردن این تابلو پیش از اینکه توهین به شخص باشد دقیقا عبارت است از برنتابیدن اصل انقلاب، برنتابیدن جریان رهایی ملت، برنتابیدن ارزش‌های الهی، برنتابیدن بینش انقلابی همچون امام، همچون آیت‌الله طالقانی،‌ همچون آیت الله منتظری؛ خب این برنتابیدن‌ها به کجا برمی‌گردد؟

  همان بینشی که قبل از انقلاب در اصفهان جز ممانعت به نرخ مذهب و مخالفت با انقلاب به نرخ مذهب، و جز همکاری با رژیم شاه و ساواک اصفهان علیه انقلاب کاری نکرد، که هزاران هزار مطلب در این زمینه داریم. آقای طاهری به شکلی زندگی کرد که مرگ برای طاهری لذت‌بخش‌ترین اتفاق برای خودش بود، آقای طاهری مرد انقلاب و زندان و شکنجه و تبعید و حقانیت بود؛ آقای طاهری که نازپرورده نبود که وقتی خوب و بدش را بگویند تغییری در روش او پدید آید. برای عظمت و اصالت آقای طاهری همین بس که پس از چندین سال از رحلت این بزرگ مرد هنوز این جریان مخوف ارتجاعی در اصفهان از ایشان وحشت دارند. مخدوش کردن نام ایشان مخدوش کردن نام انقلاب است. به طور مشخص که بخواهم بگویم طراحان این کار همان طراحان و اتاق فکری هستند که مرگ بر روحانی را در اصفهان سر دارد؛ یعنی نشانه رفتن اصل نظام! من اینجا عمیقا اظهار تاسف می‌کنم از عملکرد بخش‌های نظارتی در اصفهان!

  این چه وضعیتی است در اصفهان که این مرتجعین تا این حد حمایت می‌شوند! شما ضدانقلاب را چگونه تعریف می‌کنید؟ ضد انقلاب که نقد کننده وضع موجود نیست، یک کسی که زندگی‌اش در حال نابودی است و ناسزایی می‌گوید ضدانقلاب نیست، ضد انقلاب کسانی هستند که از امکانات این نظام علیه انقلاب بهره‌برداری می‌کنند.

  مخدوش کردن نام آیت الله طاهری یک حرکت ضد انقلابی و ضد امام و ضد شهداست. این جماعت در شرایطی این کار را انجام می‌دهند که کشور ما دقیقا نیاز به وحدت ملی دارد و این وحدت می‌تواند رهگشای بحران‌های موجود باشد. در شرایطی که مرجع عظیم آیت الله سیستانی با آن عملکرد هوشمندانه و بخردانه خودش کار را به جایی کشاند که منتهی به ملاقات با پاپ شد و این دیدار چه افتخاری برای روحانیت شد و چه سند افتخارآمیزی برای اصالت تفکر شیعی شد؛ در این شرایط، آن جسارت‌ها در اصفهان اتفاق می‌افتد. جالب است که این تحرکات براندازانه تحت عنوان خانواده شهید انجام می‌شود. واقعا شهید و شهادت و خانواده شهدا چقدر بار سنگین مظلومیت این شرایط ناشی از بی‌کفایتی‌ها را به دوش می‌کشند؛ از طرفی جوانانشان را تقدیم انقلاب کردند و از طرفی می‌بینند عده‌ای به نام شهید هستی انقلاب را در روز روشن می‌سوزانند.

• *منظور شما از جریان ارتجاعی پیش از انقلاب در اصفهان انجمن حجتیه است؟

• بخشی از آن‌ها انجمن حجتیه بودند. اصفهان علیرغم اینکه یکی از پایگاه‌های اساسی انقلاب بوده و هست، یکی از پایگاه‌های بسیار قوی ارتجاع و ضدانقلاب هم هست. جریان فرصت طلب در اصفهان بیداد کرد.

*این برخورد با نام یک پدر شهید قابل پیگری قانونی است؟

مسلما قابل پیگیری است. اگر واقعا مسئولین به شهید و شهادت، به مبارزه و محوریت مبارزه احترام قائل باشند باید برخورد کنند. مگر توهین به یک چنین شخصیتی شوخی برمی‌دارد؟

*یک خاطره از آقای طاهری بفرمایید:

زندگی آقای طاهری سراسر خاطره است. آقای طاهری با کوله‌باری از رنج و درد و خون دل و ایمان زندگی کرد. من پیش از انقلاب دانشجوی دانشگاه اصفهان بودم و به جلسات انقلابی و مذهبی می‌رفتم و آقای طاهری در آن زمان کارشان را از مردم شروع کردند. آقای طاهری رویکرد متعهدانه نسبت به جامعه داشت و در مجالس روضه برای آگاه سازی مردم سخنرانی می‌کرد، آن زمانی که آقای طاهری مبارزه را آغاز کرد، آنچنان انقلاب و انقلابیون غریب بودند اما آقای طاهری به تدریج نیرو سازی کرد و این مسئله را از درایت‌های آقای طاهری می‌دانم که مایوس نبود و مبتکرانه به تربیت نیروهای انقلابی می‌پرداخت. این نحوه‌ی برخورد آقای طاهری معلوم بود که ایشان یک نقشه راه دارد و به دوردست‌ها می‌اندیشد. به همت خانواده آیت الله طاهری تلاشی برای تدوین خاطرات ایشان صورت گرفته است که انشالله در اختیار مردم قرار خواهد گرفت

* نکته آخر

نیروهای انقلاب حالا دیگر باید به داد انقلاب برسند. انقلاب به کلی در محاصره‌ی قدرت‌طلبی و انحصارگری قرار گرفته و این فاجعه است که در شهر اصفهان به عنوان یکی از پایگاه‌های عظیم مبارزه با ظلم، امروز با شاخص‌ترین شخصیت‌اش اینگونه برخورد می‌کنند. منتهی باید هوشمندانه برخورد کنیم، بازی با افکار عمومی همیشه یکی از روش‌های خودکامگان بوده که تاریخ‌نویسی می‌کنند تا آن تاریخ پشتوانه رفتارشان شود و همیشه در طول تاریخ شاهد این موضوع بوده‌ایم. حالا که کار را به اینجا رساندند و وقاحت تا این حد اوج گرفته نیرو های انقلاب در اصفهان کم نیستند و باید به جمع بندی و برنامه برسند و برای حفظ ارزش‌های انقلاب و خون شهدا و جلوگیری از به تاراج رفتن ارزش‌های انقلاب کاری کنند. آن‌هایی که نام ایت الله طاهری را مخدوش کرده‌اند شاید چندان متوجه اصل ماجرا نبوده‌اند مانند کسانیکه در کربلا بر اساس تبلیغات علیه امام حسین آمده بودند و تصور می‌کردند با به شهادت رساندن ایشان به بهشت می‌روند. مشکل من با آن چهار نفری که در اصفهان عربده‌کشی کرده‌اند نیست مشکل آن اتاق فکرهایی‌ست که نسبت به هستی این کشور می‌تازند.