حامد شجاعی فعال سیاسی در گفتگو با مستقل آنلاین:
عصر پهلوانان سیاسی همچون آقای ناطق به سر آمده
حامد شجاعی میگوید: عصر پهلوانان سیاسی نظیر آقای ناطقنوری که از فردای انتخابات دوم خرداد در جایگاه رئیس مجلس، حامی و همراه رقیب دیروزش شد، مدتهاست که در سپهر سیاست ایران به سر آمده است. اما فکر میکنم دولت محتاط و دست به عصا با مجلس مواجه شود تا یک سال باقیمانده را با آسیب کمتری پشت سر بگذارد.
"حامد شجاعی" از فعالان دانشجویی شاخص در دهه هشتاد است که عضو شورای مرکزی انجمن اسلامی دانشجویان دانشگاه امیرکبیر بود. شجاعی در کنار حرفهی تخصصی خود که مدیریت اجرایی در یک شرکت تجاری است، به فعالیت مدنی و حمایت از خانوارهای ویژه نیز میپردازد. او پس از دانشگاه و جدایی از دفتر تحکیم، فعالیت سیاسی خود را در قالب عضویت در احزاب اصلاحطلب ادامه داده است. از حامد شجاعی درباره تعامل مجلس یازدهم در برابر دولت در سال پایانی پرسیدیم و چگونگی تاثیر این عملکرد بر انتخابات ۱۴۰۰. گفتگوی ما را بخوانید:
مجلس یازدهم خود را انقلابی و ضدفساد خوانده، فکر میکنید مصادیق انقلابی و ضدیت با فساد را در چه اقداماتی نشان خواهد داد؟
این که این مجلس خود را چه خوانده با آنچه که واقعیتهای روز کشور است دو مقوله مجزاست. این دو صفتی که به قول شما مجلس یازدهم خود را با آن معرفی میکند از لحاظ معنایی جای تامل دارد و بعد از تامل در معنی میتوان دنبال مصداق اعمال رفت. مجلس انقلابی! سوال من از این عزیزان این است که چهل و دو سال بعد از پیروزی انقلاب اسلامی این مجلس قصد دارد کدام انقلاب را انجام دهد؟ انقلاب معنا و مفهوم خودش را دارد و این نوع بازی کردن با لغات به نظر میرسد حتی برای آن بخشهایی از جامعه که روزگاری یا از سر خلوص یا در اثر هیجانزدگی تحت تاثیر چنین عناوین و شعارهایی قرار میگرفتند جذابیت خودش را از دست داده است. فلذا بنده نفس استفاده از صفت انقلابی برای مجلس را از اساس بلاموضوع میدانم و دنبال مصادیق آن هم نمیگردم.
اما در بحث ضدیت با فساد هم باید بگویم با حلوا حلوا گفتن، دهان شیرین نمیشود. سالهاست که در راس و بدنه قوای گوناگون کشور عدهای مدعی مبارزه با فساد میشوند و در نهایت تمام آن مدعیات در حد لیستهایی که گویا بعضیها در جیبهایشان دارند و از آن برای تصفیه حساب با رقبای سیاسی استفاده میکنند خلاصه میشود. ضدیت با فساد به معنای افشاگری علیه این و آن نیست. من نمیدانم مجلس شعار ضدیت با فساد را در چه اقداماتی متبلور خواهد کرد اما میتوانم پیشنهاد بدهم در قدم نخست، اگر در این شعار صادق هستند، خود مجلسیان در مرحله بررسی اعتبارنامهها مانع از تثبیت صندلی افرادی بشوند که حول آنها شبهاتی نظیر جعلی بودن مدرک تحصیلی یا احیانا سوابق کیفری و قضایی وجود دارد. در مرحله بعد طرح تحقیق و تفحص از عملکرد شهرداری تهران در دوران تصدی رئیس فعلی مجلس را که در مجلس دهم از بررسی آن ممانعت به عمل آمد در دستور کار قرار دهند. در نهایت به عنوان قانونگذار در اندیشه شناسایی گلوگاههای فساد و اصلاح فرآیندهای فسادزا باشند.
اکنون که مجلس یکدست اصولگرا و هماهنگ با شورای نگهبان است، چه اولویتهایی را سرلوحه اقدامات خویش قرار خواهد داد؟
برداشت من این است که اولویتهای ساکنان جدید بهارستان از قبل مشخص و ابلاغ شده است. طبیعتا در یک سال آینده اعمال فشار حداکثری بر بخشهای پیشروتر دولت و تنگ کردن فضای فعالیتهای اجتماعی، فرهنگی و سیاسی قابل انتظار است. از سوی دیگر چنانکه در نخستین نطق رئیس جدید مجلس هم مشخص بود به صورت ویژه مسئله اعمال محدودیتهای بیشتر در فضای مجازی و سوق دادن دستگاه دیپلماسی کشور به سمت موضعگیریها و اقدامات افراطی در روابط با کشورهای غربی در دستور کار حضرات است.
در رابطه با راس امور بودن مجلس هم باید بگویم که شرف المکان بالمکین. برای پاسداری از جایگاه و شان مجلس لزوما نیازی به همسویی قاطبه نمایندگان با سایر نهادهای حاکمیتی یا بخشهای نظام نیست. مسئله این است که باید قبل از هر شخص و نهاد دیگری، خود نمایندگان، یک به یک، معتقد باشند که مجلس باید در راس امور قرار گیرد. مسئله بعدی این است که صاحبان قدرت در بخشهای مختلف باید قلبا برای جایگاه مجلس احترام قائل باشند و آن را در راس امور بخواهند و بدانند. در غیر اینصورت اتفاقا فکر میکنم مجلسی که با این میزان از مشارکت رایدهندگان و به صورت کاملا یکدست، برآمده از یک جناح خاص، شکل گرفته است، میتواند تتمه اعتبار و اهمیت این نهاد را هم به خطر بیندازد.
در اولین نطق رئیس مجلس یازدهم شاهد انتقاد جدی وی به دولت بودیم، در یک سال ونیم پیش رو که روحانی در راس قوه مجریه است، پیش بینی شما از تعامل ۲ قوه چیست؟
قطعا این مجلس و شخص رئیس آن به دلایل متعدد، تمام تلاش خود را برای تقابل با دولت به کار خواهند بست.
عصر پهلوانان سیاسی نظیر آقای ناطقنوری که از فردای انتخابات دوم خرداد در جایگاه رئیس مجلس، حامی و همراه رقیب دیروزش شد، مدتهاست که در سپهر سیاست ایران به سر آمده است. اما در طرف مقابل فکر میکنم دولت محتاط و دست به عصا با مجلس مواجه شود تا یک سال باقیمانده را با آسیب کمتری پشت سر بگذارد و در صورت برقرار بودن نهاد انتخابات برای تعیین رئیس قوه مجریه امکان معرفی گزینههای مدنظر خود را داشته باشد. خلاصه کلام اینکه پیشبینی میکنم در یک سال آینده با مجلسی مهاجم و دولتی در موضع تدافعی مواجه خواهیم بود که البته چشمانداز اداره کشور را نگرانکننده میسازد.
آیا استیضاح وزرا و از حدنصاب افتادن دولت را محتمل میدانید؟
طرح استیضاح و سوالهای متعدد از وزرا و حتی شخص رئیس جمهور کاملا محتمل است. اما بنا به تجربه تاریخی میتوان مسئله عملی کردن استیضاحهای پیاپی و تلاش برای از نصاب انداختن دولت را منتفی دانست. مگر اینکه همانطور که عرض کردم اصولا قرار بر این باشد که در آینده شیوهای جز رجوع مستقیم به رای مردم برای انتخاب رییس قوه مجریه مدنظر قرار گیرد. در این صورت طبیعتا بهتر است تکلیف دولت فعلی زودتر مشخص شود. اما در حال حاضر شواهدی دال بر این اقدامات، لااقل در روی صحنه سیاسی کشور مشاهده نمیشود.
در گشایش امور معیشتی مردم چشم انداز برنامههای مجلس یازدهم را چگونه میبینید؟
من اصولا جز یکسری شعار تکراری، لااقل تا آن حدی که خواندهام و دنبال کردهام برنامهای از هیچیک از اعضای مجلس یا احزاب و گروه های جناح اصولگرا که تقریبا تمام کرسیهای مجلس را در اختیار دارند، نه در حوزه مسائل اقتصادی و نه در سایر حوزهها ندیدهام. فلذا حق دارم که نتوانم چشماندازی برای گشایش امور معیشتی ملت یا سایر مسائل کشور تصور کنم. بعید هم میدانم با اقداماتی همچون ختم روزانه قرآن یا قرائت شعارهای تند و ایدئولوژیک در قالب نطق از تریبون مجلس، گرهای از امور ملک و ملت باز شود.
نماینده یزد در مجلس یازدهم صراحتا به برخورد شدید مجلس با دولت اشاره کرده است، آیا به اعتقاد شما رهبری به مجلس یازدهم اجازه برخورد شدید با دولت را خواهد داد؟
مرور تحولات سی و یک سال اخیر نشان داده است که رهبری و مرحوم هاشمیرفسنجانی عملگراترین سیاستمداران جناح اصولگرا بودهاند. با این پیشفرض و از آنجا که مجموع فاکتورهای تاثیرگذار بر عرصه عمومی کشور به گونهایست که حرکت پیوسته و آهسته با کمترین ریسک، شرط اساسی گذار از بحرانهای موجود است، تقریبا اطمینان دارم که اظهارنظرهای اینچنینی این عزیزان یا از سر هیجان تکیه زدن بر کرسیهای بهارستان است و یا با اهداف تبلیغاتی و رسانهای صورت میگیرد و هیچ سنخیتی با دیدگاه و شیوه حکمرانی مورد نظر آیتالله خامنهای ندارد. فلذا این نوع موضعگیریها را نباید چندان جدی گرفت.
تحولات مصوبات و مجموعه وقایع مجلس یازدهم چه تاثیری بر انتخابات ریاست جمهوری ۱۴۰۰ خواهد گذاشت؟
قطعا فضای مجلس فعلی به طور مستقیم بر روند تحولات سیاسی کشور در یک سال آینده تاثیرگذار خواهد بود. شرایط کشور و اتفاقاتی که از دو هفته پس از انتخابات ریاست جمهوری سال ۹۶ با حمله تروریستی داعش به ساختمان مجلس شورا و مرقد مرحوم آیتالله خمینی آغاز شد و در ادامه تا موضوع افزایش نرخ سوخت و اصابت موشک به هواپیمای مسافربری ادامه پیدا کرد، بخشهای بزرگی از جامعه را نسبت به نهاد انتخابات دلسرد و بدبین کرد. درصد مشارکت مردم در انتخاباتی که در نتیجه آن مجلس فعلی شکل گرفته نشانه این مسئله است. حال در کمتر از یک سال آینده شیوه مواجهه مجلس جدید با مسائل گوناگون قطعا میتواند در نحوه مواجهه مردم با انتخابات ۱۴۰۰ ریاست جمهوری تاثیرگذار باشد. اگر چه نباید فراموش کنیم که بخش عمدهای از روند انتخابات وابسته به افرادیست که در مقام کاندیدا خود را در معرض رای مردم قرار میدهند که آن هم به طور کامل بسته به رای و نظر و خواست شورای نگهبان است. فلذا طبیعیست که اگر قرار باشد تمامی کاندیداهای تایید صلاحیتشده از یک جناح باشند، عملکرد مجلس فعلی هیچ تاثیری در نتیجه کلی انتخابات نخواهد داشت. اما اگر شرایط رقابت عادلانه و آزاد برای نمایندگان تمامی تفکرات سیاسی موجود در جامعه فراهم شود، قطعا تکتک اقدامات مجلس فعلی، به عنوان نمایندگان یک جناح خاص، میتواند در تصمیمگیری ملت درباره نحوه مواجهه با مسئله انتخابات ریاست جمهوری موثر واقع شود.
ارسال نظر