مصباح‌یزدی: برنامه حوزه برمبنای «گذشتگان چنین کردند، پس ما نیز چنین می‌کنیم» است
مستقل آنلاین/رئیس مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره) گفت:کسانی که به عنوان روحانی در نظام اسلامی و مساجد خدمت می‌کنند، باید از نظر علمی و اخلاقی تربیت شوند چرا که نمی‌توان دست روی دست گذاشت تا چنین کسی خود به خود تربیت شوند.
آیت‌الله محمدتقی مصباح‌یزدی در دیدار با رئیس مرکز رسیدگی به امور مساجد با بیان اینکه امروز شاهد پیشرفت‌های متعددی در ساحت‌های فردی و اجتماعی هستیم؛ اظهار کرد: البته در مقابل این نعمت‌های خداوند، تکالیفی هم برعهده داریم که باید از این فرصت استفاده و این تکالیف انجام شود.
وی با اشاره به اینکه بخشی از تکالیف مربوط به نیروهای مسلح است، اظهار کرد: انصاف این است که نیروهای مسلح کشور، خوب عمل کردند و امروز در منطقه، موجب غبطه دیگر کشورها هستند؛ از نظر علمی نیز علوم دانشگاهی و علوم نظامی و تکنولوژی مربوط به سلاح و مقاومت رشد کرده است و بخشی از امنیت و عزت امروز، مرهون زحمات این عزیزان است.
عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم افزود: در زمینه اقتصاد نیز فعالیت‌های زیادی شده و افراد زیادی در این زمینه، زحمت کشیده و فداکاری کرده‌اند؛ البته ایادی شیطان سوء‌استفاده‌هایی کرده و وضع اقتصاد را به هم ریخته‌اند. امیدواریم خداوند شر رانت‌خواران و دزدان را از سر مردم کم کند.
وی ادامه داد: اما درباره رجال دین و علما، باید دید آنها چه وظیفه‌ای دارند و در انجام این وظیفه چه کرده‌اند؟ در پاسخ به این سؤال باید گفت شرایطی برای روحانیت فراهم نشد تا آن گونه که باید، وظایف را بشناسند و بر اساس آن امکاناتش را فراهم کرده و برنامه‌ریزی کنند؛ هرچند در حدی که میسر بود، کارهایی انجام شده و آثار مطلوبی داشته است و آثار و برکات آن محدود به مرزهای کشور نشده و در خارج از کشور نیز نتایج مطلوبی را شاهد بوده‌ایم؛ ولی بیش از این باید برای انقلاب "اسلامی" تلاش کرد. به عبارت بهتر اگر انقلاب ایران، پسوند "اسلامی" نداشت، انقلاب ما، در رشد و پیشرفت و رسیدن به اهدافش در دنیا، بی‌نظیر بود. اما اکنون، آن‌گونه که باید اسلامیت آن مطرح نشده، و از آن استفاده نشده است.
مصباح‌یزدی با اشاره به اینکه بخشی از تکالیف روحانیت مربوط به حوزه و درس و بحث می‌شود، ادامه داد: هرچند در این زمینه حرکت‌هایی انجام شده، اما شرایط به گونه‌ای نبوده که با سرعت و به قدر لزوم، کار شده باشد. بنابراین در این جهت عقب‌ماندگی‌هایی وجود دارد؛ هنوز هم برنامه‌های حوزه بر اساس این است که گذشتگان چنین کردند، پس ما هم چنین می‌کنیم. یعنی ارزیابی روند گذشته و برجسته‌سازی نکات مثبت و رفع نقاط منفی، کمتر انجام شده است.
وی با اشاره به بخش دیگری از وظایف روحانیت اظهار کرد: بعد از انقلاب برای روحانیت وظایفی ایجاد شد که تا قبل از آن، سابقه نداشت؛ به عنوان نمونه بعد از انقلاب، این مسئله که در هر نهادی نماینده رهبری و مراجع حضور داشته باشند که اسلامیت نظام تأمین شود، به امری نهادینه تبدیل شد؛ اما شرایط عمومی کار فراهم نبود و کار دست کسانی بود که با فرهنگ غربی تربیت شده بودند و با این موارد میانه خوبی نداشتند و از طرف دیگر هم روحانیت آن چنان که باید تلاش نکرد، و بنابراین نقایصی ظاهر شد و خیلی‌ها دلسرد شدند و البته کسانی که از ابتدا با انقلاب مخالف بودند، این نقص‌ها را شاهدی بر ناکارآمدی انقلاب گرفتند.
مصباح‌یزدی افزود: در نهادهایی که روحانیت باید در آن نقش سازنده‌ای در زمینه رفتار، منش و بینش ایفا کند، آن چنان که باید، کار انجام نشد و گاهی کسانی که صلاحیت نداشتند سبب بدبینی بیشتر مردم به این نظام شدند.
وی با بیان این که از جمله تحولاتی که بعد از انقلاب به فرمان امام(ره) صورت گرفت، توجه به لزوم احیای مساجد و بهره‌برداری کامل از مساجد بود؛ ادامه داد: از صدر اسلام زمینه همه کارهای اجتماعی در مسجد شکل می‌گرفت. اما بعد از پیروزی انقلاب چند مشکل وجود داشت؛ برای مثال به اندازه پست‌هایی که وجود داشت، نیرو موجود نبود وتعداد روحانیانی که بتوانند به این کارها بپردازند، بسیار کمتر بود؛ از این‌رو مجبور به پذیرش افرادی شدند که صلاحیت کمتری داشتند و طبیعتا آثار آن به مرور ظاهر می‌شد.
رئیس مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره) ادامه داد: از لحاظ کیفیت نیز زمینه فراهم نبود؛ چون محور کارها، آموزش و تربیت است؛ یعنی افراد باید هم از لحاظ نظری، آموزش‌ها ی لازم را ببینند و هم در عمل، تربیت شوند؛ طبیعتا در چنین کاری، بیشترین مسئولیت بر عهده حوزه علمیه بود و حوزه علمیه هم آمادگی تربیت چنین افرادی در کوتاه مدت را نداشت؛ لذا طبعا در برخی جاها، کار به دست کسانی افتاد که یا آثار مطلوب را به بار نیاورد یا حتی، کار را خرابتر کرد. اما حقش این بود، که از همان ابتدا، حداقل به فکر آینده باشیم، اما در این زمینه هم – هر چند مطرح شد ، اما – کار جدی چندانی نشد.
وی با اشاره به خاطره خود در مورد آغاز کار نهاد رسیدگی به امور مساجد اظهار کرد: در اوایل انقلاب، زمینه‌های تبلیغی ضد انقلاب و ضد اسلام، محدود به کارهای سطحی حزب توده و نظایر آنها بود که به زودی ریشه کن شدند و حتی ابزار انتقال پیام نیز بسیار محدود بود؛ اما امروز گروه‌های ضد انقلاب نه تنها رشد کرده‌اند، بلکه تمام قدرت‌های بزرگ دنیا برای تأسیس و تقویت آنها سرمایه گذاری کرده، تمام قد از آنها حمایت می‌کنند. آنها ایجاد شبهه در احکام، امامت، و ولایت‌فقیه تا اصل دین را در دستور کار قرار داده‌اند، آن هم با استفاده از رسانه‌های مجازی که در دسترس همگان حتی کودکان قرار دارد؛ لذا وضعیت فعلی با اوایل انقلاب در این زمینه، قابل مقایسه نیست.
این استاد حوزه علمیه قم با اشاره به کثرت عوامل فساد گفت: هرچند در جهت مثبت نیز کارهای بسیار خوبی صورت گرفته است که قابل مقایسه با اوایل انقلاب نیست، اما هیچ تناسبی با حجم عظیم فسادها ندارد.
مصباح‌یزدی افزود: گذشته از فرافکنی برخی مردم و مسئولان، اگر ما پذیرفتیم که مسجد صرفا جای نمازخواندن نیست و باید محور فعالیت‌های دینی، اعتقادی و حتی نظامی قرار گیرد، باید فکری اساسی برای بازسازی مساجد بکنیم؛ نه بازسازی در و دیوار مسجد، بلکه بازسازی نهاد بندگی خدا. به عبارت دیگر آن‌چه مربوط به خداست، ریشه در مسجد دارد؛ طبیعتا شاخص مسجد هم امام جماعت است.
وی با اشاره به وجود نقایصی در رفتار برخی روحانیان صاحب منصب در کشور تاکید کرد: البته باید نقاط مثبت را در کنار این آفت‌ها دید که سبب ناامیدی نشود، اما باید توجه داشت که تعلیم و تزکیه باید در کنار هم مورد توجه قرار گیرد و برنامه‌ای برای تربیت افرادی در این زمینه تهیه شود تا کسانی که قرار است به عنوان روحانی در نظام اسلامی و مساجد خدمت کنند، هم از لحاظ علمی و هم از لحاظ اخلاقی تربیت شوند؛ نمی‌توان دست روی دست گذاشت تا چنین کسی خود به خود تربیت شود، بلکه باید با برنامه‌ریزی افراد را این چنین تربیت کرد.
استاد اخلاق حوزه علمیه قم ادامه داد: کمابیش چنین فعالیت‌هایی در حوزه انجام شده است، که می‌توان از آن تجربیات استفاده، کمبودهای آن را رفع، و برنامه جامعی در این جهت تدوین کرد. شاید بتوان گفت واجب‌ترین وظیفه من و شما، همین مسئله است، زیرا اگر کاری نشود، همه زحماتی که امام(ره) و یارانش انجام داده‌اند و خون‌های زیادی که برای این انقلاب ریخته شده است، بر باد می‌رود.
مصباح‌یزدی ادامه داد: امروز در کشور جوان‌هایی وجود دارند که از جوانان اول انقلاب کمتر نیستند؛ بلکه چه بسا بتوان گفت بالاترند؛ چرا که در اوایل انقلاب، جنبه‌های احساسی بیشتری وجود داشت، اما امروز جنبه فکری و عقلانی هم دارند. چنین جوانانی مطالبه می‌کنند و باید به آنها جواب داده شود؛ ولی چه کسی متولی پاسخ به این جوانان است؟
وی با اشاره به برخی آفت‌ها در این زمینه، گفت: امروز هستند کسانی که مدت زیادی را در حوزه سپری کرده‌اند و بسیاری از بحث‌ها را خوب فهمیده اند، اما در جامعه نمی‌توانند نقش خود را به خوبی ایفا کنند، و از طرف دیگر، برخی که حتی با نیت خیر، وارد دانشگاه می‌شوند، تحت تأثیر برخی افکار اشتباه قرار می‌گیرند و تغییر ماهیت می‌دهند. باید همه این آفت‌ها را دید و برای تربیت نیروی کارآمد فکر کرد.
ارسال نظر