بالاخره ماجرای بدهی رژیم اسد به ایران به کجا رسید؟

سخنان رهبری فصل‌الخطاب مباحث بدهی سوریه است

گروه سیاسی- رژیم بشار اسد ۱۸ آذرماه در حالی سقوط کرد که بسیاری از کاربران در شبکه‌های اجتماعی از بدهی این کشور به ایران نوشتند. یکی از جنجالی ترین اظهارنظرها در این رابطه توییت حشمت‌الله فلاحت‌پیشه بود که نوشت: مردم ایران باید خوشحال باشند که دلارهای ایران دیگر در سوریه خرج نخواهد شد. اظهارنظری که واکنش تند بسیاری از نیروهای موسوم به ارزشی را به دنبال داشت.

فلاحت‌پیشه پیش از این و در سال 99 مدعی شده بود که جمهوری اسلامی ۳۰ میلیارد دلار در سوریه هزینه کرده است. اما بعدتر طبق اسنادی که هک و در شبکه‌های اجتماعی منتشر شد، این رقم به 50 میلیارد دلار هم افزایش پیدا کرد. هرچند تاکنون مقام‌های رسمی صراحتاً در این رابطه صحبت نکرده‌اند اما همواره طی سال‌های اخیر این مطلب در بین تحلیلگران نقل میشد که ایران در روزهای سخت در کنار بشار اسد بود اما کشورهای عربی مترصد استفاده از موقعیت (بازسازی سوریه) بودند.

فلاحت‌پیشه در همین رابطه گفته بود: «ایران در حوزه‌های نظامی و سیاسی، هزینه‌های زیادی در سوریه و عراق متقبل شد، ولی پس از اینکه این کشورها به آرامش نسبی می‌رسند، اهداف اقتصادی ایران تامین نمی‌شود.»

او سال گذشته در گفت وگو با سایت تجارت نیوز درباره میزان دقیق بدهی دمشق به تهران گفت: «ایران در طول جنگ سوریه تا سال 1395 کمک‌های زیادی به این کشور کرد که تا 15 میلیارد دلار برآورد شده است. بخشی از این کمک‌ها بعد از جنگ و کارهای فنی و مهندسی و صادرات انرژی بود که 10 تا 15 میلیارد دلار برآورد شده است، اما آمار شفافی از میزان هزینه‌ ایران در سوریه اعلام نمی‌شود.

او اضافه کرده بود که پنج قرارداد عمده برای پرداخت این بدهی وجود دارد؛ استفاده از گاوداری، پنج هزار هکتار زمین، معادن فسفات، چاه نفت و طرح مخابراتی که هیچ‌کدام اجرا نشده است، اما روسیه به راحتی مطالبات خود را از سوریه می‌گیرد.»

حشمت‌الله فلاحت‌پیشه در تازه‌ترین گفت وگوی خود درباره سقوط نظام اسد و نحوه وصول طلب‌مان از سوریه گفت: ایران تصمیم درستی گرفت که در تحولات سوریه دخالتی نکرد چون تحولات یادشده برآمده از واقعیات این کشور بود. البته کسانی در داخل ایران سعی کردند از این تحولات بهره بگیرند و منافع ملی ما را در سوریه به آتش بکشند اما باید مراقب بود و اجازه نداد این گروه که سابقه ویرانگیری منافع ملی را در کارنامه دارند ایران به سیبل تحولات سوریه تبدیل کنند.

وی افزود: زمانی که درباره حجم دلارهای هزینه شده در سوریه صحبت کردم، کسانی توهین و حتی من را تهدید کردند؛ آنها اول سعی داشتند کمک های ایران به سوریه را انکار کنند و تلاش کردند این کمک ها را اندک نشان دهند اما آمار و اعداد این کمک ها مشخص است که قطعا به آینده مناسبات ایران و سوریه ارتباط خواهد داشت.

اما در همین ارتباط رهبر انقلاب در سخنرانی یک روز پیش خود، با اشاره به حضور ایران در سوریه در سال‌های قبل، گفتند: «نکته‌ای که اغلب بخصوص جوانان از آن بی‌اطلاعند این است که قبل از کمک ما به دولت سوریه، یعنی در مقطع حساس دفاع مقدس و در شرایطی که همه به نفع صدام و علیه ما کار می‌کردند، دولت سوریه با کمکی حیاتی به ایران و در حرکتی بزرگ و تعیین‌کننده، خط لوله انتقال نفت از عراق به مدیترانه را مسدود و صدام را از درآمد آن محروم کرد.»

این سخنان فصل‌الخطاب مباحث بدهی سوریه است و به جهت ابعاد نظامی و امنیتی آن قوه قضاییه تصمیم به خاتمه این بحث در فضای رسانه‌ای گرفت. 

البته پیش از سخنان رهبر انقلاب، خبرگزاری قوه قضائیه نوشته بود: طی روزهای گذشته دادستانی تهران نسبت به اظهارات غیرمستند و خدشه به امنیت روانی مردم برای حشمت‌الله فلاحت‌پیشه نماینده سابق مجلس، بهرام پارسایی نماینده پیشین مجلس ،مرضیه محمودی روزنامه‌نگار، علی خسروانی، صادق زیباکلام، مهاجری، فیاض زاهد، علی عبدی کارشناس و برخی کانال‌های تلگرامی تشکیل پرونده و برخورد مقتضی قضایی تشکیل داده است‌.

خبرگزاری قوه قضاییه درباره سخنان فلاحت پیشه و برخی خبرنگاران نوشته است:

«طی روزهای گذشته و پس از بحرانی‌شدن وضعیت‌ کشور سوریه برخی فعالان فضای مجازی اظهارنظرهایی در باب روابط اقتصادی ایران و سوریه مطرح کردند.