مذاکره با ترامپ سخت شد

تخت روانچی: ما طرفدار مذاکرات هستیم. اما چه کسی در گذشته مذاکرات را به شکست کشاند؟ 

گروه سیاسی- با گذشت بیش از سه روز از انتشار خبر نیویورک تایمز مبنی بر دیدار امیرسعید ایروانی و ایلان ماسک در محل اقامت نماینده دائم جمهوری اسلامی و تکذیب با تاخیر آن از سوی ایران و سکوت آمریکا؛ گمانه‌زنی های متعددی درباره احتمال مذاکره ایران با دونالد ترامپ، رئیس جمهور منتخب آمریکا صورت گرفته که البته با انتقاد شدید اصولگرایان، خاصه عوامل جبهه پایداری مواجه شد. 

این در حالی است که همزمان با این تحلیل‌ها مجید تخت‌روانچی، معاون سیاسی وزیر امور خارجه ایران در گفتگو با روزنامه «فایننشال‌تایمز» ضمن تاکید بر آنکه تهران باب مذاکره با دولت آتی آمریکا را باز نگه داشته، تاکید کرد که هرگونه تلاشی برای اعمال "فشار حداکثری" علیه تهران شکست خواهد خورد.

معاون سیاسی وزیر امور خارجه ایران به فایننشال تایمز گفت که تهدید و ارعاب در (رفع) بن‌بست دیرینه ایران و غرب بر سر برنامه هسته‌ای تهران بی اثر خواهد بود.

تخت روانچی با زودهنگام خواندن گمانه زنی در مورد ماحصل تعامل احتمالی میان ایران و آمریکا در دولت ترامپ، افزود: در مورد مذاکرات، لازم است که سیاست آمریکا را ملاحظه کرده و تصمیم بگیریم که چگونه به آن واکنش نشان دهیم. در حال حاضر مسئله اصلی آن است که دولت جدید چه رویکردی در قبال ایران، مسئله هسته ای، امنیت منطقه و خاورمیانه خواهد داشت.

معاون سیاسی وزیر خارجه جمهوری اسلامی ایران در ادامه گفت: برجام هنوز می‌تواند مبنای مذاکرات بوده و با به روزرسانی واقعیت‌های جدید را منعکس کند. بار‌ها اعلام کرده ایم که اگر طرف‌های دیگر عمل به تعهدات خود را از سر بگیرند، ما نیز مایلیم که چنین کنیم.

وی افزود: همانطور که (با آن توافق) ثابت کردیم، ما طرفدار مذاکرات هستیم. اما چه کسی در گذشته مذاکرات را به شکست کشاند؟ دولت ترامپ بود که حاضر به مذاکره نبود.

معاون سیاسی وزیر امور خارجه گفت: دولت ترامپ ادعا کرد که در (دولت نخست) ایران را به میز مذاکره می‌آورد، اما نتوانست. بستگی به خودشان دارد که همان رویکرد را برای چهار سال دیگر اتخاذ کرده و دوباره شکست بخورند. با این حال، این یک کار غیرمنطقی است.

تخت روانچی در ادامه گزارش‌های اخیر در مورد دیدار امیر سعید ایروانی، سفیر ایران در سازمان ملل با ایلان ماسک، کارآفرین آمریکایی و متحد نزدیک ترامپ را تکذیب کرد و گفت: چنین دیداری انجام نشده است. اگر چنین دیداری برگزار می‌شد، بسیار شفاف عمل می‌کردیم. وی افزود که سفیران ایران معمولاً با چهره‌های غیررسمی مانند دانشگاهیان ملاقات می‌کنند.

اما از سوی دیگر نام‌هایی که به عنوان عوامل دولت ترامپ به گوش می‌رسد به گفته برخی کارشناس‌ها می‌تواند باعث تشکیل دولتی رادیکال در آمریکا شود که باب مذاکره با ایران را ببندد.

مهدی مطهرنیا، تحلیلگر مسائل سیاست خارجی، درباره این موضوع به سایت اصولگرای نامه‌نیوز گفت: «ترامپ مکتب خاصی را وارد ادبیات سیاسی آمریکا کرد و اکنون در دور دوم ریاست‌جمهوری‌اش با ذکر این نکته که در سال 2028 و به پایان‌رسیدن این دوره‌اش دیگر نمی‌تواند رئیس‌جمهور شود، می‌خواهد میراثی ماندگار از خود به جای بگذارد؛ چه در داخل و چه در خارج از آمریکا. او دنبال تشکیل مجموعه‌ای هم هست که آن مجموعه بتواند اهدافش را محقق کند».

او ادامه داد: «گفته می‌شود که ترامپ بیشتر تمایل دارد به مسائل داخلی آمریکا رسیدگی کند اما مسائل سیاست خارجی لازمه سیاست داخلی است. تیم او از وزیر خارجه، مشاور امنیت ملی و وزیر دفاع گرفته تا رئیس سی‌آی‌ای، رئیس دفتر ریاست‌جمهوری و رئیس کل اطلاعات آمریکا همه و همه نئوکان‌هایی هستند که می‌خواهند در نهایت حزب جمهوری‌خواه را به جلو ببرند و با ترامپ هم کاملا همسو به نظر می‌رسند. ترامپ در حوزه حاکمیتی هم در موقعیت خوبی قرار دارد زیرا نه فقط قوه مجریه را در اختیار دارد بلکه کنگره در دو مجلس نمایندگان و سنا در اختیار حزب جمهوری‌خواه است و این موقعیتی استثنایی را برای ترامپ ایجاد کرده است».

این تحلیلگر مسائل سیاست خارجی همچنین بیان کرد: «ترامپ در حوزه سیاست خارجی یکی از اهدافش را ایران می‌داند. ترامپ می‌خواهد در چارچوب مذاکره تهدید هم داشته باشد. دولت او با توان بالا وارد مذاکره می‌شود اما مذاکراتی سخت با این دولت در پیش خواهد بود بسیار سخت‌تر از مذاکره با دولت اوباما یا بایدن. در دوره ترامپ مذاکره حتما بر سر احیای برجام نخواهد بود و او می‌خواهد مسائل دیگری مطرح شود تا بتواند امتیازات زیادی بگیرد. در این شرایط حتما فشار حداکثری بر تهران وارد خواهد شد. حتما مذاکره در دوره ترامپ منتفی نخواهد بود اما مذاکره در دوره او قواعد خودش را دارد».

مطهرنیا در پایان گفت: «اگر ایران نخواهد به مذاکره تن دهد هم شرایط سخت‌تر می‌شود و زمینه نزدیک‌شدن هرچه بیشتر دولت ترامپ با تلاویو برای سخت‌کردن شرایط بر ایران فراهم خواهد شد که ممکن است در آن شرایط هر اتفاق سختی رخ دهد».

با این احوال و ترکیب مجلس شورای اسلامی مشخص نیست که در دولت جدید ترامپ و پزشکیان، قاعده مذاکره به کدام سو کشیده شود اما همانطوریکه بسیاری از کارشناسان باور دارند، اگر ترامپ بخواهد سیاست فشار حداکثری را مثل دوره ریاست جمهوری اولش در پیش بگیرد شرایط برای ایران و دولت سخت خواهد شد.