داوطلبان حضور در خانه ملت افزایش پیدا کرد، از مشارکت مردم چه خبر؟

از زمان انتخابات مجلس اول تا مجلس دهم، کمترین میزان مشارکت به مجلس اول و هفتم به ترتیب با ۵۲.۱۴ و ۵۱.۲۱ درصد اختصاص داشت، اما انتخابات دوره یازدهم مجلس شورای اسلامی رکورد کمترین میزان مشارکت در طول تاریخ انقلاب اسلامی را شکست

گروه سیاسی- مهلت نام نویسی برای شرکت در انتخابات مجلس دوازدهم به پایان رسید و در مجموع ۲۴۸۲۹ نفر از میان 48 هزارنفری که در مرحله پیش ثبت‌نام مدارک خود را ثبت کرده بودند و تنها 30 هزارنفر از آن‌ها مورد تایید وزارت کشور قرار گرفته بود، موفق شدند مدارک خود را برای ثبت‌نام نهایی در سامانه وزارت کشور بارگزاری نمایند. 

اما نکته حائز اهمیت نه در افزایش تعداد افرادی است که متقاضی حضور در خانه ملت شده‌اند، بلکه میزان مشارکت مردم در انتخابات پیش‌روست.

در انتخابات مجلس یازدهم تنها 42 درصد مردم پای صندوق‌های رای حاضر شدند و به دلیل ردصلاحیت‌های گسترده، در کلانشهر تهران فقط 26 درصد مردم به نامزدهای حاضر در لیست مورد تایید شورای نگهبان رای دادند. به طوریکه در انتخابات مجلس یازدهم محمدباقر قالیباف با مجموع ۱ میلیون و ۲۶۵ هزار و ۲۸۷ رای روانه مجلس شد که در مقایسه با نفر سی‌ام لیست انتخاباتی تهران در مجلس دهم، عبدالرضا هاشم‌زایی که با یک میلیون و ۷۸ هزار و ۸۱۷ رای نفر روانه مجلس شده بود، یک فاصله حداقلی را نشان می‌دهد که از روی همین آمار می‌توان به اشتیاق مردم برای شرکت در انتخابات پی برد.

این در حالی است که نفر سی‌ام لیست تهران اصولگرایان برای مجلس یازدهم یعنی عزت‌الله اکبری تالارپشتی تنها توانسته بود ۶۴۲۲۱۴ رای را به خودش اختصاص دهد. به غیر از مشارکت پایین مردم در انتخابات نکته قابل توجه دیگر این بود که در برخی از حوزه‌های انتخاباتی در مجلس یازدهم، آرای باطله از آرای نامزد منتخب بیشتر بود. 

از زمان انتخابات مجلس اول تا مجلس دهم، کمترین میزان مشارکت به مجلس اول و هفتم به ترتیب با ۵۲.۱۴ و ۵۱.۲۱ درصد و بیشترین آن هم به دوره پنجم انتخابات با مشارکت ۷۱.۱ درصدی اختصاص داشت اما انتخابات دوره یازدهم مجلس شورای اسلامی رکورد کمترین میزان مشارکت را در طول تاریخ انقلاب اسلامی را شکست.

رسانه‌های نزدیک به هسته سخت قدرت برخلاف تحلیلگران و جامعه‌شناسان دلیل عدم استقبال مردم در انتخابات مجلس یازدهم را عملکرد اقتصادی دولت دوازدهم و حسن روحانی معرفی کرده و مدعی شدند: «مردم بنیان ساختار سیاسی در کشور را قبول دارند اما نسبت به وضعیت فعلی اقتصادی معترضند.»

اما عملکرد چهارساله مجلس انقلابی یازدهم و به دنبال آن یکدست شدن حاکمیت در انتخابات ریاست جمهوری سال 1400 حاکی از این است که نه تنها تغییری در وضعیت اقتصادی کشور رخ نداده بلکه شرایط به مراتب بَدتر از زمانی است که مردم در انتخابات سال 98 مشارکت 42 درصدی را رقم زدند.

به باور برخی از کارشناسان سیاسی تعداد آراء اصولگریان در تمام ادوار گذشته نشان می‌دهد که این طیف سیاسی همواره از یک پایگاه رای ثابت برخوردارند که عمدتاً از افراد مذهبی و وفادار به آرمان‌های انقلاب، نظام جمهوری اسلامی و ولایت مطلقه فقیه تشکیل شده‌اند که تحت هر شرایطی در انتخابات شرکت می‌کنند و مبنای شرکت آن‌ها ماهیت شرعی و تکلیفی است که بر گردن آن‌هاست.

اما این تعداد افراد به گواه آمار به زحمت به 20 میلیون نفر می‌رسند. این در حالی است که اگر شرایط برای حضور اکثریت مردم در انتخابات فراهم شود و فیلترهای شدید، مانع حضور آن‌ها در پای صندوق‌های رای نشود، این پایگاه مذهبیِ طرفدارِ اصولگرایان شانسی برای پیروزی در هیچ انتخاباتی را ندارند چنانکه در دو انتخابات ریاست جمهوری یازدهم و دوازدهم و انتخابات مجلس دهم به وضوح مشاهده شد.

به طور کلی لازمه تکمیل شدن روح جمعی ملت و مشارکت آن‌ها در حاکمیت در قالب مفهوم اصیل حاکمیت ملی، این است که تمام احزاب سیاسی، و یا تشکل‌ها و اقلیت‌های سیاسی در کشور باید فرصت حضور در انتخابات را داشته باشند تا شاهد ترکیبی از مجلس باشیم که آیینه تمام نمای همه افراد جامعه در «خانه ملت» باشد.

نمودار اینفوگرافی اطلاعات مرتبط با انتخابات پیشِ رو را مشاهده می‌کنید: