من که چربی نمی‌خورم پس چرا دچار کبد چرب شده‌ام؟! (بخش اول)
دکتر نیستانی: روند پرشتاب صنعتی شدن جوامع با کاهش چشمگیر فعالیّت بدنی، تغییرات نامطلوب الگوی غذایی و در نتیجه شیوع روزافزون فربهی و فرزندان ناخلف آن از جمله دیابت، امراض قلبی-عروقی و بیماری کبد چرب ملازم بوده است.
دکتر تیرنگ نیستانی- متخصص تغذیه و رژیم درمانی
کبد چرب چیست و چه اهمیّتی دارد؟
روند پرشتاب صنعتی شدن جوامع با کاهش چشمگیر فعالیّت بدنی، تغییرات نامطلوب الگوی غذایی و در نتیجه شیوع روزافزون فربهی و فرزندان ناخلف آن از جمله دیابت، امراض قلبی-عروقی و بیماری کبد چرب ملازم بوده است.
در انسان، کبد به طور عادی محل انباشت چربی (به شکل چربی ذخیره‌ای یا تری‌گلیسرید) نیست و از این رو ظرفیت آن برای تجمع این نوع چربی بسیار محدود است.
هرگاه تولید چربی کبدی از ظرفیت صدور آن به جریان خون فراتر رود، ناگزیر به مقادیری در کبد رسوب می‌کند.
اگر مقدار این رسوب آنچنان زیاد شود که موجبات آزار بافتی را فراهم آورد، آن را کبد چرب می‌نامند.
بیماری کبد چرب عموما علامتی ندارد ولی شاید گاه سبب احساس خستگی زودرس یا درد در ناحیه سمت راست بالای شکم شود و از همین روست که غالبا نادیده گرفته می‌شود (متاسفانه گاه حتی پس از تشخیص و علم به وجود آن!)
غافل از این که در صورت عدم درمان و پیشرفت بیماری ممکن است عوارض خطرناکی چون سیروز، واریس مری و بدخیمی کبدی را در پی داشته باشد.
انواع و علل ایجاد کبد چرب
بیماری کبد چرب به دو نوع اصلی «کبد چرب غیرالکلی» و «کبد چرب الکلی» تقسیم می‌شود.
در هر دو حالت امکان دارد نشست چربی در کبد با یا بدون التهاب بافت کبدی باشد که البته این دوّمی خطرناک‌تر است.
کبد چرب غیرالکلی، برخلاف تصور خیلی‌ها، ضرورتا ربطی به مقدار چربی رژیم غذایی ندارد و عموما از مقدار «کالریِ دریافتی» متاثر می‌شود، کالری اضافه بر نیازی که دیگر فرق نمی‌کند منبع آن چربی غذایی بوده است یا آب‌میو‌ه طبیعی!
شایع‌ترین عللِ کبد چرب غیرالکلی عبارتند از: پروزنی و چاقی خاصه در ناحیۀ شکم، بالا بودن قند خون (پیش‌دیابت و دیابت) و بالا بودن غلظت چربی‌های خون به ویژه تری‌گلیسرید.
گاه عوامل دیگری نیز ممکن است موجبات این بیماری را فراهم آورند که از آن جمله است آبستنی، کاهش وزن سریع و برخی سموم و داروها نظیر متوترکسات (داروی شیمی‌درمانی)، تاموکسیفن (داروی پیشگیری و درمان سرطان پستان)، آمیودارون (داروی قلبی) و والپروئیک‌اسید (داروی ضدتشنج). شگفت آن که حدود بیست‌درصد از مبتلایان به کبد چرب، به ظاهر لاغرند.
علّت چیست؟
ادامه دارد...
ارسال نظر