سلاحی که سرنوشت جنگ اوکراین را مشخص می کند

جنگ اوکراین و روسیه بیش از 100 روز است که آغاز شده و هنوز هیچ کشور و گروهی قصد عقب نشینی و پایان نبرد را ندارد. بعد از هجوم ارتش پوتین به مرزهای اوکراین بسیاری منتظر بودند که مسکو در کمتر از یک هفته سراسر اوکراین را تصرف کند اما مقاومت دور از انتظار اوکراین و نیز کمک کشورهای غربی به کیف باعث طولانی شدن جنگ شد.

حالا بسیاری از رسانه ها از زوایایی مختلف این جنگ را بررسی کرده و تلاش می کنند راهکاری برای پایان آن معرفی کنند. پایگاه نشنال اینترست در مقاله ای به قلم هنری سوکولسکی (Henry Sokolski) به این موضوع پرداخته است. نویسنده معتقد است به کارگیری یک سلاح مهم استراتژیک توسط اوکراین می تواند جنگ را به پایان برساند.

جنگ اوکراین و روسیه از چه نوعی است؟

سوکولسکی (نویسنده مقاله) معتقد است تهدید اتمی روسیه آمریکا و غرب را بسیار ترسانده است و همانطور که بایدن پیش از این نیز گفته آمریکا قصد ندارد وارد جنگ جهانی سوم شود. با این حال، به نظر می رسد استفاده از بمب اتم بیشتر یک تهدید باشد تا راهکار و روسیه هرگز از آن استفاده نخواهد کرد.

شواهد گویای این است که روسیه حتی از تسلیحات مخرب و قدرتمند خود استفاده نکرده و نمی کند. پر واضح است که ارتش مسکو می تواند به راحتی با سلاح های مخرب و قدرتمند خود شهرهای اوکراین را با خاک یکسان کند اما این کار را نمی کند. علت این است که پوتین نیز همان ترسی را دارد که بایدن دارد. پوتین هم نمی خواهد وارد جنگ جهانی شود و اوکراین را به محل نبرد هسته ای تبدیل نماید. روسیه بیشتر به دنبال «بازدارندگی» (deterrence) است. او با حمله موشکی به تاسیسات مهم اوکراین و تخریب مراکز حساس سعی دارد ترس و نگرانی را در دل دولت اوکراین و حامیان غربی اش بیندازد تا آنها را راضی به تبعیت از مسکو کرده و ناتو را از مرزهای روسیه دور نگه دارد.

حرکت روی لبه تیغ؛ پایان جنگ یا آغاز جنگ هسته ای؟

بر اساس مقاله نشنال اینترست، جنگ اوکراین و روسیه روی یک لبه تیغ در حال حرکت است. دو طرف به دنبال این هستند که مانع از پیش روی دیگری شوند اما به هیچ وجه علاقه ندارند جنگ بیش از حد جدی و مخرب شده و تبدیل به یک نبرد هسته ای شود. در واقع، می توان چنین برداشت کرد که دو طرف (غرب و روسیه) بیشتر در حال آزمودن و ترساندن دیگری هستند و برای هم چنگ و دندان نشان می دهند.

بر اساس این ایده، نویسنده نشنال اینترست معتقد است آمریکا باید سلاحی مهم و تاثیر گذار به ارتش اوکراین و زلنسکی بدهد تا بتوانند بر روسیه پیروز شوند. سلاح مربوطه «موشک های دوربرد» است. روسیه از طریق موشک های خود توانسته تاسیسات مختلف اوکراین را مورد حمله قرار داده و از این طریق به نوعی خود را ارتش پیروز جنگ نشان دهد. اگر اوکراین از این سلاح بهره ببرد به راحتی می تواند ارتش روسیه را عقب نگه داشته و با آسیب زدن به مراکز حساس روسیه، در عرصه تبلیغاتی نیز خود را پیروز نشان دهد.

نظر موافقان و مخالفان اعطای تسلیحات دوربرد به اوکراین

با این حال، به نظر می رسد هرچقدر که زلنسکی مشتاق بهره بردن از این تسلیحات است، بایدن نسبت به آن بی علاقه است. ترس و نگرانی بایدن این است که در صورت شدید شدن جنگ، زلنسکی از موشک های دور برد برای شلیک به داخل مرزهای روسیه استفاده کند. این چیزی است که باعث می شود روسیه تحریک شده و بر شدت حملاتش بیفزاید و احتمال آغاز جنگ اتمی را نیز بیشتر می کند.

با این وجود، بر اساس برخی شواهد آمریکا راضی شده است که موشک های دوربردتری به اوکراین تحویل دهد. با وساطت برخی سیاستمداران نگرانی و بی اعتمادی دولت بایدن نسبت به زلنسکی کمتر شده و او تصمیم گرفته در رابطه با تسلیحات اهدایی به اوکراین تجدید نظر کند.

با دریافت تسلیحات دوربرد توسط اوکراین، تحلیلگران و سیاستمداران غربی دو دسته شده اند. عده ای در رابطه با این اقدام خوشبین هستند و آن را سرآغاز پایان جنگ می دانند و عده ای نیز نسبت به آن بدبین اند و اقدام غرب را در قبال تجهیز اوکراین، منشاء آغاز یک جنگ هسته ای می خوانند. سوکولسکی در این رابطه می نویسد: « {برخی معتقدند} اوکراینی که به زودی تسلیحات دوربردتر دریافت می‌ کند اوکراینی است که توانایی بیشتری در بازدارندگی روس ‌ها دارد... البته کسانی که به اوکراین اعتماد ندارند و از روسیه می‌ ترسند و خواهان عادی‌سازی روابط {با مسکو} هستند، این نظر را رد کرده و  معتقدند {اعطاء تسلیحات دوربرد به اوکراین} خطر افزایش تنش ‌های هسته‌ ای با روسیه را افزایش خواهد داد.»

اکنون مشخص نیست در آینده چه اتفاقی می افتد. سلاح های دوربرد آمریکا و غرب قطعا سرنوشت جنگ را تغییر می دهد اما نوع و شکل این تغییر مشخص نیست؛ سلاح های جدید یا مقدمه ای برای پایان جنگ خواهند شد و یا مقدمه ای برای آغاز یک جنگ بزرگ./خبر فوری