نکات بهداشتی برای زائران خانه خدا

در ایام حج، یکی از دغدغه‌های زائران خانه خدا جلوگیری از ابتلا به بیماری است.گرمای سرزمین عربستان و حضور میلیون‌ها زائر از سراسر دنیا و قرار گرفتن در کنار هم، خطرات ابتلا به بیماری‌های مختلف را افزایش می‌دهد. در این مطلب با کمک کارشناسان و پزشکان راهکارهای را ارائه داده ایم تا این بیماری‌ها و مشکلات به حداقل برسد.

شیوع سرماخوردگی در گرما

یکی از شایع‌ترین بیماری در ایام حج، ابتلا به سرماخوردگی است. دکتر محمدمهدی اسعدی در رابطه با علت بروز سرماخوردگی در فصل گرما می‌گوید: « ابتلا به سرماخوردگی در گرما و مخصوصاً در ایام حج به دو دلیل است: یکی به خاطر باد خنکی که از طریق کولر و اسپیلت‌ها در هتل‌ها وجود دارد و افراد از گرما، عرق کرده با این سرما مواجه شده و مریض می‌شوند. توصیه ما این است که قبل از خروج از هتل فن‌ها را روشن گذاشته تا محیط خنک شده و وقتی وارد هتل می‌شوند آن‌ها را خاموش کنند.

دلیل دوم سرایت از طریق حاجیان دیگر است که راهکار این امر هم استفاده از ماسک‌های فیلتردار مؤثر(نه ماسک‌های پارچه‌ای معمولی) است. استفاده از این ماسک‌ها برای کسانی که زمینه بیماری‌هایی چون آسم و بیماری قلبی و ... دارند به جهت پایین بودن سیستم دفاعی بدنشان، واجب است.»

توصیه دیگری که پزشکان در رابطه با بیماری سرماخوردگی در ایام حج دارند این است که افراد در صورت تب، آبریزش بینی، سرفه و علائم سرماخوردگی خیلی زود به سراغ کمک‌های پزشکی رفته و از مصرف خودسرانه دارو خودداری کنند. مصرف مواد غذایی حاوی ویتامین C، غرغره و استنشاق آب نمک(یک بسته در یک بطری کوچک)، مصرف سیب و خوردن سوپ بدون ادویه و فلفل نیز در بهبود بیماری سرماخوردگی بسیار مؤثر است.

یبوست را جدی بگیرید

به دلیل تغییرات آب‌و‌هوایی و همچنین عادات فردی و تغذیه‌ای، یبوست یکی از بیماری‌های شایع در سفر حج است. پزشکان علل دیگر یبوست در این ایام را تعرق زیاد، کاهش آب بدن، مصرف غذا‌های بدون سلولز، مصرف زیاد نوشابه که معمولا مورد علاقه زائران است، نوشیدن چای پررنگ، مصرف زیاد گوشت، عدم استفاده به موقع از توالت یا عجله در دفع معرفی می‌کنند.

دکتر اسعدی در رابطه با پیشگیری از این معضل می‌گوید: «حاجیان سن بالا با نخوردن آب و برعکس جوانان با خوردن آب یخ دچار این مشکل می‌شوند. توصیه ما این است که حاجیان عزیز با خودشان آلو ببرند تا با خوردن آلوی خیس خورده از این معضل پیشگیری شود. از زیتون‌هایی که برای سرو غذا در اختیار آن ها قرار داده می‌شود حتماً مصرف کنند. زیتون در پیشگیری از یبوست بسیار مؤثر است. همچنین از قوطی‌های آب معدنی برای مصرف آب در طول اعمال حج استفاده کنند.»

مراقب گرمازدگی باشید

گرمازدگی یکی از معضلات حج تمتع در ایام گرم سال است. خسرونیا رئیس انجمن متخصصان داخلی در بیان راهکارهای پیشگیرانه از این امر می‌گوید: «در فصل گرما حجاج به ویژه افراد مسن در خطر گرمازدگی قرار دارند. توصیه ما این است که در ساعات اولیه صبح یا بعد از غروب آفتاب اعمال خود را انجام دهند.»

محمدباقر مینایی متخصص طب سنتی نیز در رابطه با مشکل گرمازدگی حجاج می گوید: «یکی از نکات ضروری که باید در ایام حج به آن توجه شود، کنترل حجم غذای مصرفی است؛ افزایش مقدار غذای دریافتی می‌تواند منجر به گرمازدگی و افزایش احتمال ابتلا به بیماری‌های مختلف شود.»

اسعدی نیز به زائران توصیه می کند تا با استفاده از لباس مناسب، از گرمازدگی جلوگیری کنند: «به زائران حج بیت‌الله‌الحرام توصیه می‌کنیم در زیارت‌های خود از لباس‌های سفید رنگ، کلاه و چتر استفاده کرده، همراه خود آب داشته باشند و از قرار گرفتن در زیر نور مستقیم خورشید خودداری کنند. همچنین مصرف آبلیمو یا مخلوط آبلیمو، تخم شربتی و یا خاکشیر در رفع عطش و جلوگیری از گرمازدگی بسیار مفید خواهد بود. در این میان افرادی که قوای جسمیشان ضعیف است می‌توانند به این مواد  پودر زنجبیل  اضافه کنند.»

خودتان را خسته نکنید

گاهی دیده می‌شود حجاج در انجام اعمال مستحبی و زیارت‌های دوره در ایام حج فشار زیادی بر خود وارد کرده به حدی که برای انجام زیارت واجبشان کم می‌آورند. بنابراین بهتر است تا می‌توانند انرژی خود را ذخیره کرده تا در زمان اعمال واجب جا نمانند. اسعدی در این رابطه ادامه می‌دهد: «حجاج توجه داشته باشند که خودشان را خسته نکنند، کمتر پیاده‌روی کرده، بعد از هر 45 دقیقه پیاده‌روی، 15 دقیقه در جایی نشسته و استراحت کنند. برای پیاده‌روی در ایام حج حتماً و حتماً از کفش‌های استاندارد و مناسب استفاده کنند.»

نکاتی برای بیماران دیابتی

عده‌ای از حجاج به جهت دیابت ، باید انسولین مصرف کنند. توصیه دکتر فرقانی پزشک عمومی در رابطه با مصرف و  نگهداری انسولین این است که: «حجاج دیابتی که انسولین مصرف می‌کنند، حتماً انسولین کافی به جهت مدت زمان حج خود به همراه داشته باشند.

 با توجه به اینکه داروی انسولین به‌طور معمول در هوای معتدل آسیب نمی‌بیند، توصیه می‌شود زائراین انسولین را در کیف دستی‌ خود گذاشته و از قرار دادن آن در چمدان پرهیز کنند. انسولین را در مقابل تابش مستقیم خورشید قرار ندهند زیرا باعث تخریب آن می‌شود؛ حتی اگر انسولین در کیف قرار دارد، کیف را پشت شیشه اتومبیل نگذارند تا گرمای حاصل از تابش نور خورشید به شیشه و سپس کیف دستی‌ نخورد و انسولین موجود در آن را فاسد نکند.»