خارج‌نشینان چگونه مالیات می‌دهند؟

اما افرادی که در ایران شغل دارند یا حداقل شش ماه متوالی در ایران سکونت دارند و به منظور انجام ماموریت یا معالجه و امثال آن در خارج از کشور توقف کرده باشند، به عنوان مؤدی مالیات پرداخته از لحاظ مالیاتی در آن سال، مقیم خارج از کشور شناخته نخواهد شد.

همان‌گونه که مؤدیان مالیاتی حقوقی در روند امور مالیاتی دارند، آنها نیز مکلف به انجام وظایفی همچون ارائه اظهارنامه مالیاتی، معرفی یک محل سکونت، اعلام مراتب صاحبان مشاغل به اداره امور مالیاتی تا چهار ماه از تاریخ شروع فعالیت، ارائه اظهارنامه مالیاتی توسط نماینده اشخاص و شرکت‌های مقیم خارج از کشور و... هستند.

طبق قوانین مالیاتی، هر شخص حقیقی ایرانی که با ارائه گواهی نمایندگی‌های مالی یا سیاسی دولت جمهوری اسلامی ایران در خارج ثابت کند که از درآمد یک سال مالیاتی خود را در یکی از کشورهای خارج به عنوان مؤدی مالیات پرداخته از لحاظ مالیاتی در آن سال، مقیم خارج از کشور شناخته خواهد شد.

همچنین افرادی که در سال مالیاتی مزبور در ایران دارای شغل بوده، یا حداقل شش ماه متوالی یا متناوب در ایران سکونت داشته باشند و به منظور انجام ماموریت یا معالجه و امثال آن، در خارج از کشور توقف کرده باشند، به عنوان مؤدی مالیات پرداخته از لحاظ مالیاتی در آن سال، مقیم خارج از کشور شناخته نخواهد شد.

لازم به ذکر است که اشخاص حقیقی یا حقوقی ایرانی مقیم ایران در صورتی که درآمدی از خارج از کشور به‌دست آورده و مالیات آن را به دولت محل تحصیل درآمد پرداخته باشند و درآمد مذکور را در اظهارنامه یا ترازنامه و حساب سود و زیان خود، حسب مورد طبق مقررات این قانون اعلام کنند؛ مالیات پرداختی آنها در خارج از کشور و یا آن مقدار مالیاتی به درآمد تحصیل شده در خارج از کشور به تناسب به کل درآمد مشمول مالیات آنان تعلق می‌گیرد، هر کدام کمتر باشد از مالیات بر درآمد آنها قابل کسر خواهد بود.

ارائه اظهارنامه مالیاتی، شرط برخورداری از تسهیلات و معافیت مالیاتی

گقتنی است که ارائه اظهارنامه مالیاتی، شرط برخورداری از هرگونه تسهیلات و معافیت ذکر شده در قانون مالیات‌های مستقیم است و در صورت عدم ارائه اظهارنامه و انجام تکالیف قانونی مؤدیان علاوه بر شمول مالیات، مشمول جرایم نیز می‌شوند.

علاوه بر این، مؤدیان مالیاتی موظفند در صورت درخواست اداره امور مالیاتی کلیه دفاتر اسناد و مدارک و سوابق مالی، تجهیزات نگهداری اعم از دستی و ماشینی و دستورالعمل کار و رمز دسترسی را در اختیار آنها قرار دهند.

لازم به ذکر است که مؤدیان مالیاتی در صورت عدم رعایت قانون علاوه بر اینکه مشمول مجازات‌های تعیین شده می‌شوند، از معافیت‌های مالیاتی منابع مختلف درآمدی سال مورد مراجعه نیز، محروم خواهند شد.

در بسیاری از کشورها شهروندان در مقابل حقوق و خدماتی که از دولت دریافت می‌کنند وظایفی را هم برعهده دارند که پرداخت مالیات به عنوان تامین‌کننده منابع مالی خدمات دولتی یکی از اصلی‌ترین آنها محسوب می‌شود.

گفتنی است؛ رویه اخذ مالیات از قدیم در کشور ما به دلیل اتکا به درآمدهای نفتی کمتر مورد توجه بوده اما طی دهه‌های اخیر مورد تاکید دولتمردان و کارشناسان اقتصادی قرار گرفته و حتی در رفتار اقتصادی مردم هم تأثیر گذاشته که برای نمونه می‌توان به رشد ارائه اظهارنامه‌های مالیاتی در امسال اشاره کرد.

به گفته کارکنان ادارات مالیاتی اگر چه ارائه اظهارنامه از سوی مشمولان مالیات رشد چشمگیری داشته اما بسیاری از مراجعه‌کنندگان به دلیل عدم آگاهی از وظایف قانونی خود دچار مشکلاتی در رسیدگی به پرونده‌های مالیاتی می‌شوند.

با توجه به اهمیت شناخت مؤدیان با وظایف خود در روند امور مالیاتی کشور، در ادامه با مهم‌ترین وظایف مؤدیان همچون اظهارنامه مالیاتی، معرفی یک محل سکونت، اعلام مراتب صاحبان مشاغل به اداره امور مالیاتی تا چهار ماه از تاریخ شروع فعالیت، ارائه اظهارنامه مالیاتی توسط نماینده اشخاص و شرکت‌های مقیم خارج از کشور و... بیشتر آشنا خواهید شد.

تسلیم اظهارنامه به اداره امور مالیاتی

مؤدیان مالیاتی می‌توانند اظهارنامه‌های موضوع این قانون را که حسب مورد مکلف به تسلیم آن هستند، به تفکیک با اخذ رسید به اداره امور مالیاتی محل سکونت تسلیم کنند.

لازم به ذکر است با توجه به توسعه خدمات الکترونیکی سازمان امور مالیاتی کشور، به منظور تکریم ارباب رجوع و تسریع امور مؤدیان مالیاتی اخذ اظهارنامه‌های مالیاتی بدون نیاز به مراجعه حضوری مؤدیان به واحدهای مالیاتی و کاملا به صورت الکترونیکی از سایت سامانه عملیات الکترونیکی مؤدیان سازمان صورت می‌گیرد.

گفتنی است که هرگاه آخرین روز مهلت یا موعد مقرر برای تسلیم اظهارنامه یا سایر اوراقی که مؤدیان مالیاتی به موجب مقررات مکلف به تسلیم آن هستند، مصادف با تعطیلات رسمی و عمومی شود؛ نخستین روز بعد از تعطیلات ذکر شده بر حسب مورد جزو مهلت موعد مقرر جهت تسلیم اظهارنامه یا اوراق مذکور خواهد بود.

تسلیم اظهارنامه مالیاتی توسط نماینده اشخاص و شرکت‌های مقیم خارج از کشور

تسلیم اظهارنامه و پرداخت مالیات مؤدیانی که در خارج از ایران اقامت دارند و همچنین مؤسسات و شرکت‌هایی که مرکز اصلی آنها در خارج کشور است، چنانچه دارای نماینده در ایران باشند به عهده نماینده آنها خواهد بود.

علاوه بر این، صاحبان مشاغل موظف هستند تا ظرف چهار ماه از تاریخ شروع فعالیت، مراتب را به صورت کتبی به اداره امور مالیاتی محل اعلام کنند و لازم به ذکر است که انجام ندادن این تکلیف در مهلت تعیین شده، مشمول جریمه‌ای معادل ۱۰ درصد مالیات قطعی و نیز موجب محرومیت از کلیه تسهیلات و معافیت‌های مالیاتی تا تاریخ شناسایی توسط اداره امور مالیاتی خواهد بود

همچنین، این حکم برای صاحبان مشاغلی که برای آنها از طرف مراجع ذی‌ربط پروانه یا مجوز فعالیت صادر شده، نخواهد بود.

در مواردی که اظهارنامه مالیاتی یا سایر اوراقی که مؤدیان مالیاتی به موجب مقررات، مکلف به تسلیم آن هستند و به وسیله اداره‌ پست واصل می‌شود تا تاریخ تصمیم به اداره پست در صورت احراز تاریخ تسلیم به مراجع مربوط تلقی خواهد شد.

لازم به ذکر است در صورتی که مؤدیان محل‌های متعددی برای سکونت خود داشته باشند، باید یکی از آنها را به عنوان محل سکونت اصلی خود معرفی کنند؛ در غیر اینصورت اداره امور مالیاتی می‌تواند هر یک از محل‌های سکونت مؤدی را به عنوان محل سکونت اصلی تلقی کند.