سونوگرافی قلب چه کمکی به ما می‌کند؟

پزشکان و متخصصان به کمک سونوگرافی قلب قادرند مشکلات این ارگان حیاتی را تشخیص دهند و به بیماران در رابطه با مشکل‌شان کمک کنند .

از زمان معرفی دستگاه سونوگرافی تاکنون تحقیقات بسیاری برای خطرات ناشی از آن انجام شده و خوشبختانه تا به امروز اثرات مخرب و خطرناکی برای بافت‌های بدن، مشاهده نشده است.

امواجی که در دستگاه سونوگرافی استفاده می‌شود امواج فراصوت است.

این امواج، طول موجی بالاتری از فرکانس صدای انسان دارد و در محدوده شنوایی انسان نیست و به همین دلیل است که هنگام تصویر برداری هیچ صدایی از دستگاه یا پروب آن نخواهیم شنید.

تنها حسی که زمان سونوگرافی، متوجه خواهیم شد، معمولاً ارتعاشاتی بر روی سطح پوست مان است که خیلی احساس بد یا ناخوشایندی به ما دست نمی‌دهد و بیشتر شبیه مور مور شدن روی سطح پوستمان خواهد بود.

بیماری‌های قلبی عروقی علت اصلی مرگ و میر در جهان هستند و در دنیا در حدود ۱۷٫۳ میلیون انسان بر اثر بیماری‌های قلبی از دنیا می‌روند.

سونوگرافی قلب از جمله زمینه‌های تخصصی است که سونوگرافر‌های خبره برای استفاده از ابزار‌ها و تصویربرداری نیاز دارد.

این‌ها ابزار‌هایی برای عکاسی ارگان‌های داخلی بدن، به‌ویژه قلب هستند.

با استفاده از سونوگرافی قلب، پزشکان قادرند مشکلات این ارگان حیاتی را مشخص کنند و بیماران را از شرایطی که قلب را به خطر می‌اندازند (مانند سکته و فشار خون بالا) مصون نگاه دارند.

همچنین با سونوگرافی قلب، پزشک می‌تواند از ماهیچه قلب عکس‌برداری کند تا صدماتی مثل نارسایی قلبی مادرزادی یا ناهنجاری‌های ارثی را شناسایی کند.

برای تصویربرداری سرخرگ کاروتید، از اولتراسوند (اشعه فراصوت) داپلر رنگی استفاده می‌کنند.

پزشکان با استفاده از این تصاویر، مسیر انتشار پلاک خونی که سبب برئز بیماری مرگبار شریان‌های کرونری می‌شود را بررسی می‌کنند و حتی در برخی موارد، پزشک می‌تواند احتمال انتشار بیماری شریان‌های کرونری را پیش‌بینی کند؛ در نتیجه برای درمان آن تجویز مناسبی انجام دهد.

سونوگرافی قلب که با نام اکوکاردیوگرافی نیز شناخته می‌شود، با عکس‌برداری فراصوت ارگان پیچیده بدن که بسیار سریع حرکت می‌کند، یعنی قلب، سر و کار دارد.

عکس‌برداری ارگان‌های پیچیده و پرجزئیات قلب مثل ماهیچه‌ها، دریچه‌ها و خون، نیاز به یک تکنولوژی پیشرفته دارد؛ بنابراین پزشکان برای آنالیز این تصاویر، به حالت‌های اختصاصی سونوگرافی و اپلیکیشن‌های ویژه نیاز دارند.

آنالیز انقباض ناحیه‌ای بیماری شریان‌های کرونری و اختلال در ریتم ضربان قلب بسیار مهم است و می‌توان گفت این مهم‌ترین دلیل استفاده از تصاویر اولتراسوند است، البته این روش کاملاً متکی به تشخیص متصدی سونوگرافی است و در حال حاضر این روش را با تصویربرداری سه بُعدی ترکیب کرده‌اند.

گروه تحقیقاتی تکنولوژی اولتراسوند در شهر تروندهایم (شهری در نروژ)، به ابداع این نوآوری کمک شایانی کردند.

تحقیقات پزشکی نشان داد که با استفاده از این تکنولوژی می‌توانند کیفیت عملکرد بطن چپ را بررسی کنند.

به همین دلیل تلاش‌های بسیاری برای امتحان این تکنولوژی جدید انجان دادند.

یک روش جایگزین نیز برای تصویربرداری داپلر بافتی وجود دارد.

این روش، آنالیز حرکت تصاویر برای دنبال کردن فریم به فریم حرکت ساختار‌های مختلف در اولتراسوند است، که این کار با استفاده از تصاویر نقطه به نقطه‌ای که در کنار هم قرار می‌گیرند، انجام می‌شود.

تفاوت اصلی در این‌جاست که روش‌های تطبیق بلوک بر اساس آنالیز اولتراسوند مقیاس خاکستری (Gray-Scale) انجام می‌گیرند، اما متد‌های بر پایه داپلر از یک پروسه مخصوص برای به‌دست آوردن نتیجه استفاده می‌کنند.

محققان گروه تحقیقاتی تروندهایم با مسائلی، چون اعتبارسنجی، شیوه ارزیابی و توسعه متد‌های جدید دست‌وپنجه نرم کردند.

این گروه در نهایت موفق به ترکیب دو روش داپلر بافتی (TDI) و دنبال کردن نقطه به نقطه شدند.

تحقیقات محققان مرکز پزشکی بیمارستان کودکان سینسیناتی آمریکا اطلاعات جدید و قابل توجهی را درباره پدیده مرگ ناگهانی بازیکنان که در برهه اخیر افزایش یافته است، ارایه کرد.

محققان معتقدند که؛ استفاده از سونوگرافی قلب و لحاظ کردن آن در چارچوب اندازه گیری‌ها ومعاینات پزشکی دوره‌ای که روی ورزشکاران در مراحل بالای عمر انجام می‌شود، می‌تواند تا حد زیادی از مرگ ناگهانی ورزشکاران بکاهد.

نتایج این تحقیقات به تازگی در کنفرانس علمی جمعیت تصویربرداری اولتراسوند (فراصوتی) آمریکا ارایه شده است.

محققان بر ضرورت انجام سونوگرافی قلب به همراه معاینات معمول نظیر معاینات بدنی و تاریخچه خانوادگی تاکید کردند.

به گفته آن‌ها، برخی از نارسایی‌های قلبی نظیر نقص‌های مادرزادی در ساختار قلب و بیماری‌های عضلات قلب که ممکن است باعث مرگ ناگهانی بازیکنان شود، تنها از طریق سونوگرافی قابل شناسایی است.

سونوگرافی، فرآیندی است که از طریق امواج فوق العاده سریع صدا، تصاویری از بافت‌ها و ارگان‌های داخلی بدن انسان تولید شده و در نهایت پس از شکل گیری به مانتیور ارسال می‌شود تا قابل مشاهده باشد.

تشکیل تصاویر در این روش تصویربرداری نیاز به امواج با فرکانس معینی دارد، اما عملکرد بدون اشعه ایکس آن باعث برتری اش بر دیگر روش‌های تشخیصی از جمله عکس رادیولوژی شده است.

تصاویر حاصل از اولتراسوند، برای ارزیابی قسمت‌های مختلف بدن از جمله شکم، عروق خونی، ارگان‌های داخلی و تشخیص بیماری‌های حفره شکم در مراحل اولیه مورد استفاده قرار می‌گیرد، در حال حاضر، هفت نوع سونوگرافی وجود دارد که کاربرد اصلی آن‌ها یکسان است.

سونوگرافی معمولی، نوع پیشرفته آن، داپلر (نوعی سونوگرافی رنگی از عروق خونی)، سه بعدی، چهاربعدی و اکوکاردیوگرافی جنین. سونوگرافی دوبعدی، اولین بار در سال ۱۹۶۰ مورد استفاده قرار گرفت.

تصاویر حاصله از این روش سیاه و سفید است، اما در سال ۲۰۰۰ با ابداع سونوگرافی سه بعدی، تصاویر واضح‌تر و رنگی به دست آمد و در نهایت در سال ۲۰۰۵ نیز از طریق سونوگرافی چهاربعدی، حرکت و صدای جنین نیز ثبت شد.