نظر مراجع تقلید درباره استفاده از خودروی شخصی هنگام آلودگی هوا

این روزها کیفیت هوا در برخی از کلان‌شهرهای کشور به خصوص در تهران در وضعیت ناسالم قرار دارد، به طوری که تأکید شده است افراد مبتلا به بیماری قلبی یا ریوی‌، سالمندان و کودکان از فعالیت‌های طولانی یا سنگین خارج از منزل را به شدت پرهیز کنند. نباید نسبت به این موضوع بی‌تفاوت و یا کم‌توجه بود، چراکه همین آلودگی می‌تواند موجب خسارت‌های جبران ناپذیری شود.

در همین راستا و با توجه به آلودگی سطح شهر در روزهای اخیر، سؤالاتی ممکن است ایجاد شود، از جمله؛ آیا استفاده از خودروهایی که آلایندگی بیش از حد مجاز دارند، در چنین شرایطی اشکال دارد یا خیر؟ رهبر معظم انقلاب در پاسخ به این سؤال فرموده‌اند: « بله؛ به‌ طور کلی آلوده کردن این هوای صافی که خداوند برای تنفس افراد، گیاهان و حیوانات قرار داده است، کار شایسته‌ای نیست. اما از نظر شرعی اگر واقعاً آلایندگی خودرویی بیش از حد مجاز است که قانوناً ممنوع است استفاده از آن اشکال دارد. البته حتی اگر قانون هم منع نکرده باشد اما صاحب خودرو تشخیص می‌دهد که آلایندگی این خودرو ضرر زیادی به دیگران می‌زند و واقعاً برای سلامت دیگران مضر است، باز هم استفاده از این خودرو جایز نیست.»

سؤال دیگر این است که حکم رفت‌وآمد با وسایل نقلیه‌ شخصی و عدم استفاده از وسایل نقلیه‌ عمومی در زمان‌هایی که هوای شهر آلوده است، چیست؟ رهبر معظم انقلاب در پاسخ به این سؤال نیز فرموده‌اند: «اگر وضعیت، استثنایی و هوای شهر آلوده باشد به‌گونه‌ای که هر چه این وسایل به تعدادشان اضافه شود به آن آلودگی اضافه می‌شود و تنفس این هوا برای مردم به‌ویژه افرادی که دچار بیماری‌های قلبی و تنفسی‌اند ضرر قابل توجه داشته باشد، در این صورت اگر کسی سبب افزایش این آلودگی شود و ضرر به مردم برساند، کار حرام مرتکب شده است. بنابراین اگر مسئولان اعلام کردند که مردم وسایل نقلیه‌ی شخصی را بیرون نیاورند باید مراعات شود.»

و سؤال سوم اینکه آیا استفاده از وسایل نقلیه به ‌صورت تک‌سرنشین به جای استفاده از وسایل نقلیۀ عمومی اشکال دارد یا خیر که ایشان در پاسخ فرموده‌اند: «اصل بر این است که ما به دیگران ضرر نزنیم؛ اگر وسیلۀ نقلیۀ شخصی باعث شود هوا آلوده شود و ضرر قابل توجهی به مردم برسد، این کار حرام است. به ‌طور کلی اگر ضرورتی برای استفاده از وسیلۀ نقلیۀ شخصی وجود ندارد و آلودگی به ‌حدی است که به سلامت مردم ضرر می ‌زند، این کار جایز نیست.»

آیت‌الله مکارم شیرازی نیز درباره استفاده از خودروی شخصی در هنگام آلودگی هوا فرموده‌اند: اگر استفاده از وسیله شخصی ضرورتی نداشته باشد، اشکال دارد. 

همچنین آیت‌الله علوی گرگانی نیز تأکید کرد‌ه‌اند که در صورت امکان نباید از خودروی شخصی در هوای آلوده استفاده کرد.

آیت‌الله سیستانی نیز معتقدند: هر قانونی که بنا بر مصلحت عمومی است، باید رعایت شود.

چه خوب است این روزها که آلودگی هوای شهر افزایش یافته است به خاطر اینکه هموطنانمان کمتر دچار مشکلات تنفسی و ... شوند، کمتر از وسایل نقلیه شخصی و تک‌سرنشین استفاده کنیم.