برای خدمات ارزش افزوده چقدر هزینه دادید؟

وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات درباره اجرایی کردن وعده خود برای پایان دادن به کلاه‌برداری‌ها و دست کردن در جیب مردم، در توییتی با هشتک‌های حق‌الناس و پایان وس نوشت: «پول‌هایی که برای شرکت‌های ارزش‌افزوده در این چند سال از شما اخذشده را با #6*800* می‌توانید ببینید. شکایتی هم داشتید لطفاً از طریق پیامک به 8007 بفرستید.»

بسیاری از کاربران پس از این اظهارات، اقدام به گرفتن این شماره کردند تا ببینند در این مدت چه هزینه‌ای را خواسته یا ناخواسته به سرویس‌های ارزش افزوده پرداخت کرده‌اند. با گرفتن این کد، پیامی از طرف اپراتور ارسال می‌شود که نتیجه ظرف حداکثر 24 ساعت اعلام می‌شود.

البته به نظر می‌رسد شب گذشته به دلیل حجم بالای پیام‌های ارسال به اپراتورها، در ابتدای ارسال این کد، پاسخگویی مناسبی به تمامی افرادی که درخواست آمار خدمات ارزش افزوده خود را داشتند، نشد. اما اکنون پس از شماره‌گیری پیامکی از طرف سازمان تنظیم مقررات رادیویی برای مشترک ارسال و گفته می‌شود که پاسخ استعلام مجموع هزینه‌های پرداختی شما بابت خدمات ارزش افزوده چند تومان بوده و درصورت درخواست و ارسال عدد 1 به شماره 8007 جزییات به شما اعلام می‌شود.

بنابراین حتی در صورتی که در ساعات ابتدایی اقدام به شماره‌گیری کد مورد نظر کردید تا اسامی خدمات ارزش افزوده خود را بدانید اما پاسخی دریافت نکردید، دوباره به گرفتن این کد اقدام کنید و در صورتی که از هزینه و خدماتی که در این مدت به شما تحمیل شده، شکایت دارید، میتوانید آن را اعلام کنید.

خدمات ارزش افزوده (Value Added Services) که به اختصار VAS نامیده می‌شوند، شامل مواردی غیر از خدمات استاندارد اپراتورها مانند تماس صوتی و پیامک معمول است و مهم‌ترین موضوعات خدمات ارزش افزوده تلفن همراه، شامل اخبار، مسابقات و رأی‌گیری، تبلیغات موبایلی و اطلاع‌رسانی می‌شود. خدمات ارزش افزوده می‌تواند توسط خود اپراتورها یا توسط شرکای ثالثی که به‌عنوان تامین‌کننده‌ محتوا (Content Provider) شناخته می‌شوند، انجام شود.

اگرچه استفاده از این خدمات ارزش افزوده باید اختیاری و توسط کاربر انتخاب شود، اما برخی از شرکت‌های ارزش افزوده، کاربران را بدون آگاهی خودشان، به عضویت این سرویس‌ها درآورده‌اند. از آنجایی که این خدمات معمولاً هزینه‌های بالایی دارند، برای مثال ارسال یک پیامک ارزش افزوده به کاربر می‌تواند حداقل 300 تومان هزینه داشته باشد، هزینه‌های زیادی که در قبوض کاربران سیم‌کارت‌های دائمی آمده و یا سرویس‌هایی که موجب تمام شدن اعتبار سیم‌کارت‌های اعتباری شده، اعتراض بسیاری از کاربران را در پی داشته است.

در مواردی مشاهده شده پیامک‌های تبلیغاتی یا متن فریبنده از طریق پیام‌رسان‌های اجتماعی یا سرشماره‌های شخصی ارسال می‌شود که کاربران را تشویق می‌کند با ارسال کد، شارژ یا سرویس رایگان دریافت کنند و برخی از کاربران با اعتماد به این پیام‌ها، موارد درخواستی در پیامک را انجام می‌دهند که در برخی موارد به ثبت و فعال شدن سرویس ناخواسته و متضرر شدن آن‌ها منجر می‌شود.

مدتی پیش پرونده‌ی یک تخلف در ارزش افزوده آشکار شد که موجب یک کلاهبرداری 33 میلیارد تومانی از کاربرانی که بدون اطلاع در سرویس‌های ارزش افزوده عضو شده بودند، شده بود که محمدجواد آذری جهرمی -وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات- در نهایت از بازگشت مبالغ کسر شده از حساب کاربران خبر داد. اما نارضایتی کاربران از روند دریافت هزینه‌های خدمات ارزش افزوده ادامه داشت و موجب شد وزیر ارتباطات تصمیم به تعطیلی این سرویس‌ها بگیرد.

آذری‌جهرمی با هشتگ پایان VAS، در توییتر نوشته بود: «شاید وقتش رسیده باشد که به زودی «کل سرویس‌های ارزش افزوده» را برای همیشه تعطیل کنیم. دوستان دیگر به یقین رسیده‌اند که در مورد حق‌الناس هیچ خط قرمزی ندارم، مخصوصا اگر از جیب مردم دزدی شود.»

در دوره‌های گذشته در این پیامک‌ها هیچ اشاره‌ای به عضویت و محاسبه هزینه وجود نداشت و تعداد بسیار زیادی از مشترکین به این صورت برای دریافت خدمات عضو شدند. اما در حال حاضر نحوه ارسال پیامک‌های مربوط به خدمات باید به گونه‌ای باشد که هزینه و روش لغو عضویت آن در هر پیامک ارسالی درج شود. اپراتورها از سوی رگولاتوری ملزم شدند که در این باره به مشترکین اطلاع‌رسانی لازم را انجام دهندو هم‌چنین به تمامی شرکت‌های ارایه‌دهنده خدمات مبتنی بر محتوا برای انجام ندادن اینگونه تبلیغات اخطار جدی ارسال کنند.

پس از آن، حسین فلاح جوشقانی -رئیس سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی- با اشاره به اقدامات انجام‌شده برای مدیریت «وس» گفت: «تیم نظارتی ما برای افزایش نظارت بر حوزه سرویس ارزش‌افزوده در اپراتورها مستقر می‌شوند و همچنین اقدامات دیگری انجام می‌دهیم که بعد از به سرانجام رسیدن آن نتایج را اعلام خواهیم کرد.» آذری‌جهرمی نیز اعلام کرد: «در گام اول شفاف‌سازی، اپراتورها را ملزم کردیم طی یک هفته به هر مشترک اعلام کنند در سه سال گذشته چه مبلغی از جیبشان برای خدمات وس و به حساب چه شرکت‌هایی رفته است.»