کاهش مصرف لبنیات در کشور

 یک زمین خوردگی و شکستگی استخوان، عارضه ای که در سنین بالا سراغ بسیاری از افراد می آید، آنها را زمین گیر می‌کند و حتی قاتل جان فرد می شود، شکستگی هایی که فرد را محتاج عصا، واکر یا پرستار می‌کند، همه ناشی از بیماری خاموشی به نام پوکی استخوان است.

پوکی استخوان به قدری مهم است که در دنیا روزی را به این نام نامگذاری کرده اند تا بتوان با اطلاع رسانی به مردم بتوان از بروز این بیماری و عوارض آن جلوگیری کرد. 20 اکتبر روز جهانی پوکی استخوان بوده است و امسال شعار «عاشق استخوانهایتان باشید» برای این روز انتخاب شد.

بر اساس آمار‌ها؛ پوکی استخوان در خانم‌های ایرانی بسیار شایع‌تر از آقایان است، از طرفی شیوع کمبود ویتامین دی و کلسیم در جامعه رو به افزایش است و این زنگ خطر پوکی استخوان در جامعه مسن ایرانی را به دنبال دارد، براین اساس 30 سال بعد یک سوم جامعه ایرانی سالمند هستند و این آمار سالمندی و کمبود ویتامین دی و کلسیم یک هشدار محسوب می‌شود.

سالمندی و پوکی استخوان ایرانیان را تهدید می‌کند

افشین استوار، رئیس مرکز تحقیقات استئوپروز (پوکی استخوان) علوم پزشکی تهران و مدیرکل دفتر مدیریت بیماری‌های غیرواگیر وزارت بهداشت با اشاره به شیب تند سالمندی در کشور اظهار کرد: ایران سریعترین رشد جمعیت سالمندی را در منطقه دارد؛ به طوریکه در سال 2050 یک سوم جمعیت ایران را سالمندان تشکیل می‌دهند و انتظار می‌رود که بیماری‌های مربوط به مشکلات عضلانی و اسکلتی در جامعه بیشتر شود.

رئیس مرکز تحقیقات استئوپروز علوم پزشکی تهران بیان کرد: کمپین پیشگیری از پوکی استخوان با شعار تشخیص به موقع راه‌اندازی شده است، و دوم آبان سمپوزیومی در این باره برگزار خواهد شد.

پوکی استخوان سراغ چه کسانی می آید؟

او با اشاره به گروه‌هایی که گرفتار پوکی استخوان می‌شوند، گفت: پوکی استخوان در سنین مختلف شیوع متفاوتی دارد و در خانم‌های بالای 50 سال 40 درصد شیوع پوکی استخوان داریم، شیوع پوکی استخوان در مردان کمتر از خانم‌هاست و آقایانی که بالای 60 سال سن دارند 10 تا 25 درصد از پوکی استخوان رنج می‌برند.

رئیس مرکز تحقیقات استئوپروز علوم پزشکی تهران ادامه داد: در خانم‌ها و آقایان بالای 70 سال شیوع پوکی استخوان آمار نزدیک‌تری دارد، طبق آمار خانم‌های بالای 50 سال از هر 3 نفر یک نفر شکستگی ناشی از پوکی استخوان و در آقایان از هر 5 نفر یک نفر این عارضه را تجربه می‌کند.

استوار گفت: به طور طبیعی افراد بعد از 30 تا 35 سالگی تراکم استخوانی‌شان کاهش پیدا می‌کند، اما این بدان معنا نیست که همه گرفتار پوکی استخوان شوند .

علل بروز پوکی استخوان کدام است؟

او با اشاره به عوامل مؤثر در بروز پوکی استخوان تصریح کرد: تغذیه نامناسب، مصرف ناکافی لبنیات، کمبود کلسیم و ویتامین D از علل مهم تغذیه‌ای هستند که عامل پوکی استخوان محسوب می‌شوند.

رئیس مرکز تحقیقات استئوپروز علوم پزشکی تهران افزود: فعالیت فیزیکی ناکافی، کم تحرکی، مصرف سیگار و الکل از دیگر علل بروز پوکی استخوان محسوب می‌شود.

استوار با اشاره به برخی بیماری‌ها و دارو‌ها که عامل بروز پوکی استخوان هستند، گفت: بیماری‌های روماتیسمی، سرطان‌ها و درمان آن، مصرف کورتون و برخی دارو‌ها باعث ایجاد پوکی استخوان ثانویه می‌شوند.

کمبود ویتامین D و کلسیم در جمعیت ایران

او با بیان اینکه متأسفانه مصرف لبنیات در ایران کاهش پیدا کرده است، گفت: کمبود ویتامین D در جامعه شیوع بالایی دارد و متأسفانه بیش از 50 درصد جامعه از کمبود ویتامین D و در برخی نقاط تا 85 درصد از کمبود این ویتامین رنج می‌برند.

رئیس مرکز تحقیقات استئوپروز علوم پزشکی تهران ادامه داد: ویتامین D از نور آفتاب در پوست و تغذیه تأمین می‌شود، اما به دلیل آلودگی هوا و قرار گرفتن افراد در ساختمان‌های سرپوشیده ویتامین D در جامعه از طریق پوست جذب نمی‌شود به همین دلیل پوکی استخوان شیوع بیشتری دارد.

استوار بیان کرد: اصلاح شیوه زندگی و افزایش تحرک بدنی همچنین مصرف مکمل ویتامین D برای کسانی که کمبود دارند در پیشگیری از پوکی استخوان مؤثر است.

شکستگی پوکی استخوان عامل مرگ بین 20 تا 50 درصد افراد شده است

او با بیان اینکه شکستگی یکی از مهم‌ترین عوارض پوکی استخوان محسوب می‌شود، گفت: شکستگی در ناحیه لگن می‌تواند علامت جدی پوکی استخوان باشد اغلب شکستگی‌ها در لگن، استخوان گردن ران، مهره‌ها و ساعد در سنین بالا بر اثر پوکی استخوان اتفاق می‌افتد.

رئیس مرکز تحقیقات استئوپروز علوم پزشکی تهران ادامه داد: متأسفانه بین 20 تا 50 درصد افرادی که گرفتار شکستگی لگن ناشی از پوکی استخوان می‌شوند ظرف مدت یک سال جان خود را از دست می‌دهند و به همین دلیل پوکی استخوان یکی از علل مرگ و میر در سنین بالا شناخته می‌شود.

استوار اظهار کرد: افزون بر شکستگی و مرگ و میر ناشی از آن، پوکی استخوان احتمال ابتلا به بسیاری از سرطان‌ها را افزایش می‌دهد. افرادی که دچار شکستگی می‌شوند و فوت نمی‌کنند کیفیت زندگی آن‌ها به قبل از شکستگی برنمی‌گردد و مجبور می‌شوند با عصا و واکر و وابسته به سایر افراد زندگی کنند.

رئیس مرکز تحقیقات استئوپروز علوم پزشکی تهران گفت: هزینه‌های شکستگی لگن برای افراد بسیار زیاد است به همین دلیل باید به پوکی استخوان به صورت ویژه توجه کرد.

راهکار تشخیص پوکی استخوان چیست؟

رئیس مرکز تحقیقات استئوپروز علوم پزشکی تهران با اشاره به راهکار تشخیص پوکی استخوان اظهار کرد: تشخیص پوکی استخوان به طور معمول با آزمایش سنجش تراکم استخوان انجام می‌شود و در صورتی که فرد تراکم استخوانش نسبت به افراد جوان به میزان قابل توجهی کاهش پیدا کرده باشد نیازمند درمان است.

او ادامه داد: امسال پویش ملی را در وزارت بهداشت برای افزایش آگاهی مردم و تشخیص به موقع پوکی استخوان راه‌اندازی کرده‌ایم، از آنجایی که پوکی استخوان در خانم‌ها به ویژه در سنین یائسگی بیشتر است بنابراین خانم‌های بالای 50 سال را در این کمپین تشویق می‌کنیم تا اقدام به ارزیابی و سنجش تراکم استخوان خود کنند.

کمبود دارو برای درمان پوکی استخوان نداریم

او درباره درمان پوکی استخوان تصریح کرد: درمان پوکی استخوان 3 تا 5 سال زمان نیاز دارد و خوشبختانه مشکل جدی در تأمین دارو‌های اساسی برای درمان پوکی استخوان وجود ندارد و دارو‌های مؤثر تولید داخل در دسترس هستند.

رئیس مرکز تحقیقات استئوپروز علوم پزشکی تهران ادامه داد: ممکن است به دلیل مسائل مرتبط با تحریم و محدودیت‌های ارزی دارو‌های وارداتی در دسترس مردم نباشند که این امری طبیعی است، اما باید توجه داشت که دارو‌های تولید داخل به میزان کافی در دسترس مردم قرار دارند.