اسباب 6 گانه تندرستی از دیدگاه طب سنتی

 مژگان تن‌ساز ضمن بیان توضیحاتی درباره کلیات و تاریخچه و جایگاه طب سنتی در جهان و ایران و با اشاره به قدمت 5000 ساله طب سنتی ایران و پیشنهاد سازمان جهانی بهداشت در سال 1978 مبنی بر استفاده از ظرفیت‌‌های طب سنتی در کنار طب نوین اظهار کرد: از دلایل مهم ترویج و توسعه طب سنتی می‌‌توان به ریشه‌داری در باور و فرهنگ مردم و پذیرش آنان، کل‌نگر بودن، سهولت دسترسی و ارزان بودن خدمات اشاره کرد.

این عضو هیئت علمی دانشگاه خاطرنشان کرد: به گفته ابن سینا در کتاب قانون، طب یعنی شناخت احوال بدن انسان از نظر سلامتی و بیماری و هدف آن حفظ سلامتی و برگرداندن سلامت درصورت بیمار شدن است.

حفظ سلامتی از نظر حکمای قدیم؛ مقدم بر درمان

تن‌‌ساز با بیان اینکه حفظ سلامتی از نظر حکمای قدیمی مقدم بر درمان بوده است، گفت: علم پزشکی به دو شاخه نظری و عملی تقسیم می‌شود؛ طب نظری به بررسی عملکرد طبیعی بدن انسان و عوامل موثر بر آن که منجر به سلامتی و بیماری می‌شود پرداخته و و در نهایت پزشک را به تشخیص می‌‌رساند؛ در طب عملی نیز روش‌‌های حفظ سلامتی یا برگرداندن سلامت در صورت بیماری بررسی می‌‌شود.

وی طب نظری را شامل سه بخش امور طبیعیه، علل و اسباب، دلایل و علایم برشمرد و گفت: آب، خاک، هوا و آتش را 4 رکن اصلی تمام عالم و جانداران است که با هم ترکیب شده و مزاج را تشکیل می‌‌دهند.

این عضو هیات علمی دانشگاه با اشاره به ارکان، امزجه، اخلاط، اعضا، ارواح، قوا و افعال به‌عنوان 7بخش امور طبیعیه؛ افعال را غایت امور طبیعیه دانست و خاطرنشان کرد: در طب سنتی سلامتی از روی افعال تشخیص داده می‌‌شود.

اسباب شش‌گانه تندرستی

تن‌‌ساز با بیان اینکه اسباب تندرستی و بیماری 6 نوع‌‌اند، گفت: در کتاب خفی علایی آمده است که این اسباب شامل آب و هوا، خوردنی‌ها و آشامیدنی‌‌ها، حرکت و سکون، خواب و بیداری، استفراغ و احتقان و در نهایت اعراض نفسانی هستند.

وی با اشاره به اهمیت خوردنی‌‌ها و آشامیدنی‌‌ها به تشریح اصول تغذیه در طب سنتی ایران پرداخت و تاکید کرد: آداب غذا خوردن بخش مهمی از تغذیه است که در صورت صحیح بودن می‌‌تواند باعث پیشگیری از بسیاری بیماری‌‌ها شود.

این متخصص طب سنتی با اشاره به حدیثی از امیرالمومنین (ع) تصریح کرد: کسی که با شکم خالی و معده پاکیزه غذا بخورد، آن را خوب بجود و قبل از سیری کامل دست از غذا بکشد تا زمان مرگ به هیچ مرضی مبتلا نخواهد شد؛ رعایت این سه اصل باعث کاهش بروز بسیاری از بیماری‌‌های متابولیک می شود.

وی تنوع غذاهای مختلف در یک وعده غذایی را باعث اختلال هضم در معده برشمرد و تاکید کرد: ساده خوردن باعث سلامت می‌‌شود؛ سفره‌های غذایی را سالم و ساده کنید و مملو از غذاهای متنوع و رنگارنگ نکنید.

تن‌ساز مواردی نظیر اصلاح تدریجی عادات غذایی بد، اجتناب از ورزش و فعالیت شدید پس از خوردن غذا (حداقل 3-2 ساعت بعداز صرف غذا)، پرهیز از مصرف غذاهای متنوع در یک وعده غذایی، اجتناب از پرخوری و درهم خوری، صرف وعده شام سبک و زودهنگام به ویژه در سالمندان را توصیه کرد.