نقشه مهم بیکاری و اشتغال 10 سال آینده ایران

دکتر مهدی روانشادنیا

اقتصاددان

فشردگی زمان، مکان و فناوری در عصر ارتباطات باعث از بین رفتن بسیاری از مشاغل در دهه پیش روست .

برخی گزارش‌ها نشان می‌دهد در ۵ ساله آینده بیش از ۷۰۰ میلیون شغل از سراسر جهان از دست می‌رود که البته نمونه‌ی این تغییر سریع را در دو ساله اخیر با فراگیری دو اپلیکشن اسنپ و تپ سی در شهرهای بزرگ دیدیم.وزارت ارتباطات به دلیل توسعه‌ی ارتباطات الکترونیک تا نزدیکی انحلال پیش می‌رود و اگر پیام رسان‌های جایگزین تلفن فراگیر شوند، کار زیادی برای انجام و درآمدی برای کارمند‌داری نخواهند داشت.

در مقابل این تغییرات به ظاهر ویران کننده مشاغلی هم به دلیل نوع زندگی جدید اضافه و یا اوج می‌یابد که آن هم در حد خودش جالب است.به نظر می‌رسد بی‌توجهی به این تحولات رسما اضافه شدن آگاهانه به جرگه فقراست:

مشاغلی مانند: رانندگی تاکسی، بنگاه املاک، انواع مغازه‌داری‌های کوچک، عتیقه‌فروشی و لوازم خانگی،آموزگاری و خدمات مدرسه و دانشگاه،  خیاطی هنرهای دستی به روش تولید سنتی، کارگران صنعتی و ساده، فروشندگی، انواع دلالی و واسطه‌گری، مشاغل اداری مربوط به امور اداری و تحویلداری، اکثر کارمندان بانک، دو سوم مشاغل کشاورزی، پلیس راهنمایی، خدمات پست و تلفن، روزنامه‌ها و کتابفروشی‌ها، کارمندان و هنرمندان شبکه‌های تلویزیونی، انواع مشاغل صنایع کاغذ سازی، خدمات حفاظتی و مراقبتی و انتظامات، کارهای معدنی به ویژه در حوزه معادن رو به زوال، صنعت نفت و صنایع مرتبط سوخت‌های فسیلی در 10 سال آینده رو به زوال خواهند رفت.

در مقابل برخی مشاغل که تجارت‌هایی مانند خدمات نگهداری از سالمندان، نگهداری از بیماران روانی، مشاغل حوزه گردشگری، اپلیکیشن نویسی و خدمات شبکه، توزیع شبکه‌ای کالا و خدمات، خدمات حوزه روانپزشکی، صنعت بیمه و ضمانت مالی و تامین اعتبار، سرمایه‌گذاری رفاه شهری مانند شهربازی ، سرویس بهداشتی و...، انواع مشاغل تاسیساتی ، تعمیرکاری و خدمات پس از فروش، طراحی و اجرای آبرسانی زیر سطحی کشاورزی، سرمایه‌گذاری آب (انتقال ، شیرین کردن، تسویه ، فرآوری)، پزشک از راه دور، صنعت نیروگاه‌های خانگی، خدمات حقوقی دولت الکترونیک، پیشخوان‌های سایبری دولت، تبلیغات شبکه‌ای و فروش مجازی، ناظر شبکه‌ی مشاغل بزرگ، خدمات GIS، خدمات پایش و احیا محیط زیست، صنایع و اسکان دریایی، ساخت و تعمیر ربات، صنایع دستی لوکس، فرآوری میوه، موشن‌گرافی و طراحی تبلیغات الکترونیک، مشاوره مدیریت رسانه‌ای و اقتصاد توجه ، علوم سنجش و آموزش از راه دور و... از جمله تجارت‌های اصلی هستند که در چند سال آینده رونق بیشتری خواهند گرفت.

یکی از شاخصه‌های دیگر عصر ارتباطات کوچک شدن و کم اثر شدن دولت‌هاست.بنابراین داشتن یک شغل دولتی نیز حاشیه امنیتی برای هیچکس محسوب نمی‌شود.

هنگامی که تا چند سال آینده بسیاری از وظایف ادارات دولتی و عمومی و بانک‌ها حذف می‌شود ، بی‌شک حدود دوم سوم مشاغل اداری دولتی و عمومی(شهرداری) در ده سال آینده به مخاطره می‌افتد.

بنابراین اگر کسی برای آینده خود و فرزندانش اهمیت قائل است. حتی اگر در حال حاضر شغلی دارد، باید با آموزش مجدد خودش یا سرمایه‌گذاری جدید به فکر کسب و کاری با شرایط جدید باشد.