بازجویی مهدویان کارگردان فیلم سینمایی «ماجرای نیمروز» از تاریخ

پس از پایان اکران «ماجرای نیمروز» و در حالی که مهدویان 38 ساله، به یکی از فیلم سازان مهم سینمای ایران تبدیل شده بود، تصمیم گرفت به سراغ ساخت یک فیلم مستند سینمایی با موضوع واقعه هفتم تیر برود. مستند او با عنوان «ترور سرچشمه» در همان تابستان 96 ساخته شد و در پاییز، در جشنواره فیلم‌های مستند سینماحقیقت مورد توجه قرار گرفت؛ هرچند با جایزه‌ای بدرقه نشد. این فیلم مستند که سال گذشته روی پرده سینماها رفت، دیروز در سامانه‌های ویدئوی درخواستی منتشر شد و در دسترس قرار گرفت. به این سه دلیل، تماشای «ترور سرچشمه» را توصیه می‌کنیم:

1- روایت‌هایی ناب

آن چه گروه سازنده «ترور سرچشمه» برای یافتن دست‌اول‌ترین روایت‌ها از انفجار دفتر حزب جمهوری اسلامی انجام داده‌اند، شگفت‌انگیز است. تیم محققان مستند، اولین آتش‌نشان‌هایی را که دقایقی پس از انفجار به دفتر حزب رسیده‌اند، یافته‌اند و روایت دست‌اول آن‌ها را که احتمالاً تنها در گزارش‌های آتش‌نشانی یا پلیس نوشته شده، جلوی دوربین برده‌اند. بدون تردید یافتن این افراد، نتیجه روزها جست‌وجو در میان اسنادی است که چهار دهه از ثبت و ضبط آن‌ها گذشته؛ کاری بس دشوار. نتیجه این ایده سخت، جذاب از آب درآمده است.

2- بازجویی از سیاسیون

فرمی که محمدحسین مهدویان برای مصاحبه‌های مستندش در نظر گرفته، بازجویی را تداعی می‌کند. چهره‌های مصاحبه‌شونده که تعدادشان هم زیاد است، وقتی به اتاق وارد می‌شوند، توسط مهدویان که پشت دوربین نشسته و تصویرش دیده نمی‌شود، با یک «بنشینید» به صندلی بازجویی فراخوانده می‌شوند. مهدویان از گفتن «بفرمایید» و «لطفاً» هم پرهیز کرده تا کاملاً حال‌وهوای بازجویی را ایجاد کند. به علاوه فضای اتاق و میز جلوی مصاحبه‌شونده، این اتمسفر را تقویت می‌کند. جالب آن که برخی مصاحبه‌شوندگان چهره‌های مطرح سیاسی هستند مانند محسن رضایی، بهزاد نبوی و علی ربیعی.

3- حرف‌های تازه

فیلم که در نیمه دوم، از فضای معماگونه خارج می‌شود و به ریشه تصمیم سازمان منافقین در ترور شهید بهشتی می‌پردازد، حرف‌های تازه‌ای برای گفتن دارد. اگرچه شاید اهالی تاریخ معاصر، پیشتر با تحلیل‌های فیلم ساز از این اتفاق آشنا باشند، اما این تحلیل برای مخاطب عام متفاوت و ارزشمند خواهد بود. اهمیت شهید بهشتی در انقلاب اسلامی و برنامه‌هایی که پیش از شهادت در ذهن یا در دست اجرا داشت، موضوعاتی است که در نیمه دوم فیلم مطرح می‌شود و دلایل انتخاب شهید بهشتی به عنوان هدف ترور سازمان منافقین است.

مصطفی قاسمیان