نگاهی به کتاب «سواد روایت» / تلاشی برای فهم نسبت انسان به مثابه راوی زندگی روزمره با روایت

سرویس فرهنگی مستقل‌آنلاین: در دوران بحران نشر در ایران سرپا نگهداشتن یک انتشاراتی کاری است کارستان. چه برسد به تمرکز بر حوزه‌ای تخصصی و انتشار منظم کتاب‌های با کیفیت قابل‌قبول چه در زمینه ترجمه و چه کیفیت چاپ و کاغذ و طرح روی جلد.

نشر اطراف با وجود اینکه تنها دو سال از آغاز فعالیتش می‌گذرد توانسته جایگاهی مورد احترام در میان کتاب‌خوانان دست و پا کند. این نشر که به طور تخصصی بر انتشار آثار با موضوع روایت متمرکز شده تا به حال بیش از 35 عنوان کتاب منتشر کرده که برای یک نشر تازه‌کار موفقیتی قابل توجه به حساب می‌آید. مدیر نشر اطراف «نفیسه مرشدزاده » است که سال‌ها سردبیر مجله «همشهری داستان» بود و آن مجله را به مرجع جذاب داستان و روایت در ایران تبدیل کرد و اکنون به‌نظر می‌آید که موفقیت کنونی نشر اطراف نه نتیجه یک اتفاق، بلکه حاصل سال‌ها دانش و تجربه است.

از جمله کتاب‌هایی که سال گذشته توسط نشر اطراف منتشر شد کتاب «سواد روایت» نوشته «اچ.پورتر ابوت» و ترجمه مشترک رویا پورآذر و نیما م. اشراقی جایگاهی ویژه دارد. این کتاب از سوی کتابخوانان علاقمند به این موضوع با استقبال خوبی مواجه شد اما شاید به خاطر نام کتاب و موضوع فعالیت ناشرش در میان علاقمندان غیرتخصصی‌تر بازتاب زیادی نیافت. در حالیکه کتاب «سواد روایت» با وجود جامعیت‌اش در پرداختن به موضوع روایت، کتابی خوشخوان و جذاب برای تمام کسانی است که به نحوی با موضوع روایت سروکار دارند.

«سواد روایت نه‌تنها کتاب کم نظیر برای داستان دوستانی است که می خواهند راهی به پشت صحنه متن پیدا کنند بلکه مرجعی ارزشمند برای دوره های روایت پژوهی، دانشجویان، پژوهشگران و علاقه‌مندان روایت در حوزه‌های مختلف از جمله ادبیات و تئاتر، فیلم و رسانه، جامعه و سیاست، خودزندگی‌نامه‌نویسی، تاریخ و همچنین حوزه‌های دیگر هنر، علوم انسانی و علوم اجتماعی محسوب می‌گردد. (مقدمه کتاب، صفحه 16) »

کتاب «سواد روایت» با زبانی شیرین و روان پژوهشی جامع در زمینه روایت‌شناسی است و در این راستا نویسنده به خوبی مثال‌های متعدد و جذاب از آثار ادبی و هنری را برای توضیح بیشتر مفاهیم کتاب مورد استفاده قرار داده است.

در آغاز مقدمه مولف این‌طور آمده است: «هدف از این کتاب کمک به خوانندگان برای یافتن پاسخ به این پرسش‌هاست: روایت چیست، چطور ساخته می‌شود، بر ما چه تاثیری دارد، ما چه‌طور بر آن تاثیر می‌گذاریم، چه‌طور منتقل می‌شود، چگونه با تغییر رسانه یا بافت فرهنگی، روایت هم عوض زندگی می‌شود و چه‌طور نه تنها در هنر بلکه در همه جای روزمره همه انسان‌ها و در طول روز بارها خودش را نشان می‌دهد، نکته اخیر اهمیت بسزایی دارد. ما همگی راوی هستیم، هر چند شاید خودمان ندانیم. (مقدمه مولف، صفحه 17) »

ترجمه کتاب سلیس و روان است و مترجمان به‌خوبی از پس انتقال ظرایف و پیچیدگی‌های زبانی کتاب برآمده‌اند. ویراستاری کتاب مانند دیگر آثار نشر اطراف دقیق، باوسواس و مثال‌زدنی است.

کتاب «سواد روایت» در سال 1397، در 422 صفحه و به قیمت 48.000 تومان منتشر شده و اکنون به چاپ سوم رسیده است.