کی نوبت اسرائیل می‌شود؟

سرویس ترجمه: مستقل آنلاین/امیرحسین نظری: اینکه چه کسی مرز ترکیه و سوریه را کنترل می‌کند، ۵۰۰ مایل آن‌طرف‌تر، اثری  فوری بر امنیت ملی اسرائیل ندارد.

با این‌حال، تصمیم ناگهانی ترامپ مبنی بر بیرون بردن نیروهای آمریکایی از سوریه و رها کردن نیروهای کرد که برابر داعش، متحدان مصمم ایالات متحده بودند، زنگ خطری را در تل‌آویو و اورشلیم به صدا درآورد. دلیل آن هم ساده است. صهیونیست‌ها از خود می‌پرسند، اگر کردها با چنین خیانتی مواجه شده‌اند، چه چیزی مانع خیانت آمریکا به یک متحد وفادار دیگر می‌شود؟

تیتر یکی از ستون‌های یدیعوت آحارانوت، مطرح‌ترین روزنامه اسرائیلی، این بود: «خنجر از پشت [به اسرائیل]». در آن یادداشت نوشته شده بود: «در پایان به صراحت می‌گوییم: ترامپ برای اسرائیل غیرقابل اطمینان شده است. دیگر نمی‌شود به او اطمینان کرد».

ترامپ مُصر است که این «کنارکشیدن» یک «خیانت» نیست. او صبح سه شنبه توییت کرد: «اگرچه ما درحال ترک سوریه هستیم، اما به هیچ وجه کردها را رها نمی‌کنیم. آن‌ها مردمانی خاص و جنگجویانی ویژه هستند».

اما بیرون بردن نیروهای آمریکایی از سوریه، ممکن است باعث حمله ترکیه به آنجا شود. به همین دلیل، در اسرائیل، این اقدام را نوعی فرار می‌دانند.

دوری گلد، سفیر اسبق اسرائیل در سازمان ملل و مقام ارشد سیاست خارجی دولت نتانیاهو، در یک مصاحبه گفت: «من امروز با کردها همذات‌پنداری می‌کنم».

ترس اسرائیلی‌ها، اصلا به ترکیه مربوط نمی‌شود و کاملا مخصوص ایران است. تحت دولت نتانیاهو، اسرائیل شدیدا به آمریکا وابسته شد. در خصوص انگیزه‌های هسته‌ای ایران و فعالیت‌های رو به گسترش ایران در لبنان، سوریه، عراق و یمن، اسرائیل شدیدا به حمایت ترامپ وابسته شد. آن‌ها معتقدند استراتژی ایران این است که در این کشورها پایگاه‌های موشکی بنا کنند. در راستای پروژه هسته‌ای ایران، امکان حمله پیش‌دستانه اسرائیل یا آمریکا وجود دارد که برای پیشگیری از آن، ایران دست به ساخت پایگاه‌های موشکی زده است.

خروج آمریکا از برجام، اقدامی بود که ترامپ به درخواست نتانیاهو انجام داد. این توافق، در زمان اوباما و علی‌رغم اعتراض شدید نتانیاهو انجام شده بود. تا آنجا که کاخ سفید علیه ایران تحریم وضع می‌کرد، متحدی مطمئن به نظر می‌رسید. تا زمانی که آمریکا ایران را تهدید می‌کرد که درصورت توسل به خشونت تلافی می‌کند، اسرائیل به ایالات متحده اطمینان داشت. اما اسرائیلی‌ها می‌گویند، اخیرا کاخ سفید، چندان وابسته به‌نظر نمی‌رسد.

تحلیلگران اسرائیلی معتقدند، تهران اعتبار تهدیدهای نظامی آمریکا را زیر سوال برده است و در ماجرای آرامکو، ناکامی ترامپ در حمله به ایران، نشانه همین مسئله بود. 

تمایل ترامپ به مذاکره با ایران نشان داد ترامپ از بروز درگیری جدید در خاورمیانه شدیدا بیزار است. بیرون کشیدن نیروهای آمریکایی از سوریه نیز تنها به اسرائیلی‌ها نشان می‌دهد که او می‌خواهد، از خاورمیانه بیرون برود، ‌حتی به قیمت کاهش نفوذ آمریکا.

امیلی لاندائو، متخصص تسلیحات موسسه امنیت ملی تل‌آویو می‌گوید: «احساس فزاینده‌ای وجود دارد مبنی براینکه ترامپ از تعهدش به متحدان آمریکا رویگردان شده است. من مطمئن نیستم اسرائیل هم‌ردیف عربستان سعودی و کردها باشد. حداقل امیدوارم که هم‌ردیف آن‌ها نباشیم. اما توقعات در اثر سخنان و عملکرد ترامپ بالا رفته بود. سوال این است که اگر اسرائیل واقعا به آمریکا نیاز داشته باشد، ترامپ تا چه حدی همراهی می‌کند؟»

تحلیل‌گران اسرائیلی می‌گویند، اینکه حتی اسرائیلی‌ها نیز از وابستگی آمریکا [به رژیم صهیونیستی] مطمئن نیستند، ایران را در این موقعیت حساس تشجیع می‌کند.

اوفر زالزبرگ، یک تحلیل‌گر اسرائیلی دیگر می‌گوید: «با حملات ایران [و متحدانش] به متحدان آمریکا، ما در دوره بسیار حساسی به سر می‌بریم. اسرائیلی‌ها در حال آماده شدن و پناه گرفتن برابر حملات ایران هستند. نهادهای نظامی معتقدند ایران تا دو ماه آینده به اسرائیل حمله می‌کند.

 ایران می‌داند که واکنش اسرائیل، با بی‌تفاوتی عربستان فرق خواهد داشت. اما تشجیع ایران بسیار خطرناک خواهد بود».

ورای پیامی که ایران از اقدامات ترامپ دریافت می‌کند، مقامات اسرائیل، مراقب تحلیل ریاض نیز هستند. سعودی هم‌اکنون به کاهش تنش با ایران تمایل نشان داده است.

آقای زالزبرگ گفت: «نگرانی بزرگی در اسرائیل وجود دارد. اینکه اگر سعودی در برابر حملات ایران احساس بی‌پناهی کند، آن‌ها موضع فعلی خود را تغییر می‌دهند و به سوی رویکرد دیپلماتیک درخصوص مسئله هسته‌ای ایران روی می‌آورند. حتی اگر به طور جزئی وارد مذاکره شوند».

مایکل اورن، نماینده سابق اسرائیل در سازمان ملل، معتقد است، تغییر رویکرد عربستان، تاثیر عظیمی بر اسرائیل خواهد داشت. اسرائیل برای تقویت موضع خود برابر ایران، به دنبال مذاکره با کشورهای حاشیه خلیج فارس بوده است. او ادامه داد: «این مسئله را کنار بگذارید، به نظرتان کشورهای حاشیه خلیج فارس چقدر متمایل به همکاری با اسرائیل هستند؟ حتی توانایی ترامپ مبنی بر پیش بردن مذاکرات صلح با فلسطینی‌ها به توانایی او درخصوص ایستادگی مقابل ایران بستگی دارد. تا زمانی که او مقابل ایران نایستاده باشد، مذاکرات صلح در خطر هستند».

او در ادامه گفت: «چرا سعودی یا امارات باید درجریان مذاکرات صلح باشد؟ اگر شما خواهان صلح میان اسرائیل و فلسطین هستید، باید خواهان برخورد شدید ترامپ با ایران باشید».

با این وجود، نتانیاهو تاکنون ساکت مانده است. این سکوت، نشانه سیاست همیشگی او مقابل ترامپ است. او ترامپ را کاملا قفل می‌کند تا به دلخواه او عمل کند. این سیاست، پیش از این باعث شد آمریکا اورشلیم را به عنوان پایتخت به رسمیت بشناسد و مالکیت اسرائیل بر بلندی‌های جولان را بپذیرد. همچنین نتانیاهو با سیاست مشابه، ترامپ را در خروج از برجام همراهی کرد. این سیاست آنقدر در تصویر سیاسی نتانیاهو به عنوان یک استاد دیپلماسی تاثیر داشته است که او در انتخابات امسال، بیلبوردهایی منتشر کرد که در آن‌ها، در کنار ترامپ ایستاده و پوزخند می‌زند. در مقابل، [این سیاست] نتانیاهو را محدود کرده است، هنگامی که او احساس می‌کند ترامپ تصمیم بدی گرفته است، راهی برای ابراز مخالفت ندارد.

نتیجه می‌گیریم که ابزار همیشگی نتانیاهو از همیشه ضعیف‌تر شده است.

 زالزبرگ می‌گوید: «او نمی‌تواند علنا این ضعف را بپذیرد. در نتیجه سکوت او به ترامپ احساس امنیت می‌دهد. با توجه به اینکه ترامپ بسیار غیرقابل پیش‌بینی است، این مسئله بسیار خطرناک است».

یکی از دلایل حساسیت شدید اسرائیلی‌ها به تصمیم اخیر ترامپ، این بود که سه‌شنبه یوم کیپور بود. این روز یادآور جنگ ۱۹۷۳ اعراب و اسرائیل است که در آن اسرائیل تا مرز شکست پیش رفت.

اورن که پیش از ورود به عرصه دیپلماسی یک تاریخدان بود، یادآور می‌کند وقتی اسرائیل در آن جنگ از ایالات متحده کمک خواست، ریچارد نیکسون در محاصره رسوایی واترگیت بود که منجر به استیضاح و استعفای او شد. اورن می‌گوید: «دشمنان نیز این مسئله را به یاد دارند».

حال، ترامپ در آستانه استیضاح است و نتانیاهو با اتهام سنگین فساد مواجه است. اورن گفت، دوباره آن اتفاق درحال وقوع است. اورن در ادامه به آخرین جلسه نتانیاهو و اوباما اشاره می‌کند که اوباما در آن گفت: «اگر اسرائیل درگیر یک جنگ جدی شود، قطعا ایالات متحده دخالت می‌کند. چون مردم آمریکا نیز همین انتظار را دارند».

اورن می‌گوید: «اسرائیل دیگر نمی‌تواند روی آن [قول] تکیه کند. نمی‌دانم. همین کافی است که بگویم نمی‌دانم».