داد و فریاد این بلاها را سرتان می‌آورد

هرچند خشم یک هیجان ضروری برای بقای ماست اما اغلب وقتی میزان استرسمان بالا می‌رود، کنترل خشم و عصبانیت از دستمان خارج می‌شود. خشم علائم فیزیکی زیادی دارد که تا زمانی که شدت نگیرند، اغلب متوجه‌شان نیستیم.

ضربان قلب و فشار خونتان بالا می‌رود

شاید متوجه شده باشید هر زمانی که در میانه‌ی یک بحث و مشاجره صدای خود را بالا می‌برید، ضربان قلبتان بیشتر می‌شود. این یعنی فشارخونتان هم بالا رفته است و به همین دلیل است که برافروخته به نظر می‌رسید، سُرخ می‌شوید و رگ‌هایتان برجسته دیده می‌شوند. همچنین وقتی خشم دارید و داد می‌زنید، تنفس‌تان هم سنگین‌تر و تندتر می‌شود. بعضی وقت‌ها شاید متوجه شوید دست‌ها و پاهایتان هم سرد شده‌اند.

ایمنی بدنتان ضعیف می‌شود

محققان دریافته‌اند حتی یادآوری مشاجره‌ای که در گذشته داشته‌اید هم می‌تواند تا ۶ ساعت سیستم دفاعی بدنتان را ضعیف کند و این مسئله خصوصا در مورد افرادی که معمولا خونسرد و آرام‌اند و به ندرت عصبانی می‌شوند وجود دارد. کسانی که خیلی زود خشمگین می‌شوند معمولا بیشتر هم مریض می‌شوند و دلیل آن نیز همین افت عملکرد سیستم ایمنی بدنشان است. ترکیب خشم و افت ایمنی بدن که اغلب با افزایش اضطراب نیز همراه است، سلامتی این افراد را بدون اینکه متوجه شوند در معرض خطر بزرگی قرار می‌دهد.

مطالعات نشان می‌دهد داد زدن بر سر کودک، مشکلات رفتاری او را بدتر می‌کند، یعنی در آینده مجبورید بیشتر و بیشتر داد بزنید تا کودک را تصحیح کنید

خشم مشکلات متعددی برای سلامتی ایجاد می‌کند

وقتی عصبانی می‌شویم، هورمون‌های استرس در مغز و بدن ما فوران می‌کند و در مسیر جریان خود، تغییراتی در متابولیسم ما ایجاد می‌کند. به همین دلیل افرادی که مشکل خشم کنترل و مدیریت نشده دارند، معمولا دچار سردرد و اضطراب و بی‌خوابی و حتی مشکلات گوارشی‌اند. مشکلات پوستی مانند اگزما نیز می‌توانند در زمان‌هایی که بی‌نهایت خشمگین هستند ظاهر شوند. در نتیجه، این افراد خیلی بیشتر از بقیه در معرض سکته مغزی یا حمله قلبی قرار دارند.

بر حافظه‌تان اثر می‌گذارد

این فقط ضربه فیزیکی نیست که بر حافظه افراد اثر می‌گذارد؛ مثلا ضربه‌ای که در بازی فوتبال به سر وارد می‌شود و حافظه را دچار اختلال می‌کند، بلکه موقعیت‌های بسیار استرس‌برانگیز نیز بر حافظه اثر می‌گذارند. یکی از این موقعیت‌های استرس‌برانگیز، مشاجره کلامی و درگیری لفظی است که با کسی دارید و طی آن کلمات زننده و ناخوشایند ردوبدل می‌کنید و خشمگین و عصبانی هستید. بعد از اینکه دعوا و مرافعه تمام شد، ممکن است چیزهایی را جور دیگری به خاطر بیاورید یا بعضی چیزها را کاملا فراموش کنید.

آسیب‌هایی که کودکان از داد زدن والدین می‌بینند

داد زدن فقط برای کسی که این کار را می‌کند مضر نیست، بلکه کسانی که سرشان داد و فریاد کشیده می‌شود نیز آسیب می‌بینند و این آسیب می‌تواند از سنین بسیار پایین شروع شود. داد زدن سر بچه‌ها از چند طریق به آن‌ها لطمه می‌زند:

مشکلات رفتاری‌شان بدتر می‌شود

برخی مطالعات نشان داده‌اند والدینی که سر فرزندان ۱۳ ساله خود زیاد فریاد می‌زدند متوجه شدند رفتار بچه‌ها طی یک سال بعد زندگی‌شان بدتر شده بود.

رشد مغزی‌شان تغییر می‌کند

مغز کسانی که طی دوران کودکی زیاد سرشان داد و فریاد زده شده بود، ساختار متفاوتی در قسمت پردازش صدا و زبان داشت.

دچار درد مزمن خواهند شد

برخی از مشکلاتی که گریبانگیر بچه‌هایی می‌شود که والدین آن‌ها زیاد سرشان داد می‌زنند این است که طی سال‌های بعد دچار کمردرد و گردن درد و سردرد‌ مزمن و حتی آرتریت می‌شوند.

دیگر آسیب‌ها

اگر در محیطی زندگی کنید که مدام سرتان داد و فریاد می‌زنند، پس یعنی مورد سوء استفاده احساسی هستید، در نتیجه بیشتر احتمال دارد به افسردگی دچار شوید. تصور کنید در محیطی که هستید مرتبا تحقیر و سرزنش می‌شوید و سرتان داد می‌زنند، طبیعی است اعتمادبه‌نفستان را از دست بدهید و احساس نادیده گرفته شدن و اندوه و ... کنید.

مرتبا مورد داد و فریاد قرار گرفتن، مغز و ذهن و جسم را از جهات گوناگونی تغییر می‌دهد، از جمله افزایش فعالیت آمیگدالا (مغز هیجانی)، افزایش هورمون استرس در خون، افزایش تنش عضلانی و ... . کودکی که مدام سرش داد می‌زنند، نحوه‌ی تفکرش و احساسی که نسبت به خودش دارد تغییر می‌کند، حتی وقتی که بزرگ می‌شود و خانواده را ترک می‌کند. علتش هم این است که مغز ما طبق تجربیات ما خودش را تنظیم می‌کند و ما صدای والدین خود را مدام در سرمان می‌شنویم که داد می‌زنند، حتی وقتی آنجا نیستند!

وقتی بچه‌ها کاری انجام می‌دهند که ما آن را «اشتباه» می‌دانیم، از دستشان عصبانی می‌شویم زیرا می‌خواهیم آن‌ها درک کنند چرا کاری که انجام داده‌اند اشتباه بوده و جلوی تکرار آن را بگیریم. اما نشان دادن این خشم و عصبانیت با داد زدن، پیامدهای منفی بر رشد شخصیت کودک، هم در بلندمدت و هم در کوتاه‌مدت دارد.

مطالعات نشان می‌دهد داد زدن بر سر کودک، مشکلات رفتاری او را بدتر می‌کند، یعنی در آینده مجبورید بیشتر و بیشتر داد بزنید تا کودک را تصحیح کنید. ضمنا داد زدن و دیگر روش‌های

خشونت‌آمیز در تربیت بچه‌ها، بر رشد مغز کودکان اثر می‌گذارد، زیرا مغز انسان، اطلاعات و اتفاقات منفی را سریع‌تر و کامل‌تر از اطلاعات و اتفاقات مثبت پردازش می‌کند.

داد و فریاد زدن شما را برنده‌ی دعوا نمی‌کند

پژوهش‌ها نشان می‌دهند ما طی مشاجره داد و بیداد می‌کنیم چون به درست و محق بودن خودمان خیلی اطمینان داریم اما مطمئن نیستیم که شنیده می‌شویم. واقعیت این است که به ندرت پیش می‌آید کسی با داد و فریاد زدن، ناسزا گفتن و توهین و بی‌احترامی کردن به طرف مقابل برنده‌ی بحث شود. در یک بحث و گفتگو، هر دو نفر نیاز دارند که نظرات خود را بیان کنند، شنیده و درک شوند و تفاوت‌هایشان مورد بی‌احترامی قرار نگیرد. حفظ خونسردی و منطقی فکر کردن تنها راه این است که طرف مقابلتان نظر شما را بشنود و درک کند و در نهایت بتوانید او را متقاعد کنید.

پیشگیری از داد و فریاد

راهکارهایی وجود دارند که به شما کمک می‌کنند خشم خود را کنترل کرده و وارد مکالمه‌ای سالم و بدون داد و فریاد شوید:

. قبل از حرف زدن فکر کنید. دم دستی‌ترین کار این است که بدون فکر چیزی بگویید که طرف مقابل را آزرده کنید و بعدا هم پشیمان شوید؛ اما شما ضربه‌ی خود را زده‌اید و طرف مقابل ممکن است هرگز آن را فراموش نکند.

. بعد از اینکه آرام شدید، ناراحتی و رنجش خود را ابراز کنید. هرگز در زمان خشم، احساس خود را بروز ندهید. صبر کنید تا آرام شوید و بعد در مورد هر چیزی که ناراحتتان کرده به روشی درست و منطقی حرف بزنید. بدین ترتیب احتمال اینکه طرف مقابل‌ به احساس شما احترام بگذارد و حرفتان را بشنود خیلی بیشتر خواهد شد.

. فاصله زمانی ایجاد کنید تا راه‌حل‌های ممکن را پیدا کنید. اگر احساس پریشانی و آشفتگی می‌کنید، اجازه ندهید این وضعیت ذهنی بر شما غلبه کند، در عوض وقفه‌ای ایجاد کنید و طی این زمان سعی کنید منطقی‌تر فکر کرده و راه‌حلی برای مشکلتان بیابید. به هر حال هر مشکلی راه‌حلی دارد که با صبر و تفکر به آن خواهید رسید.

. خشم و کینه را در دلتان نگه ندارید. بخشیدن دیگران می‌تواند خشم درون و استرستان را کاهش داده و احساس خوبی به شما بدهد. یادتان باشد آدم‌ها همیشه هم منظورشان آن چیزی نیست که در لحظه‌ای خاص به زبان می‌آورند یا انجامش می‌دهند و بخشش و گذشت هم برای همین موقعیت‌هاست.

. سعی کنید کمی با چاشنی طنز به مسائل نگاه کنید. شوخی و مزاح به معنی طعنه زدن یا مسخره کردن نیست و شما نیز باید مرز این دو را خوب بشناسید و مراقب باشید. مواجهه با موقعیت‌های استرس‌برانگیز با کمی شوخی کمکتان می‌کند خشمتان را آرام کنید و نسبت به مشکلات زندگی رویکردی منعطف‌تر و موثرتر در پیش بگیرید.

. تکنیک‌های آرام‌سازی را یاد بگیرید. تنفس عمیق، گوش دادن به موسیقی آرامش‌بخش و تکرار کردن کلمات مثبت و آرام‌کننده همگی می‌توانند خشمتان را تسکین دهند. می‌توانید این تمرین‌ها را زمانی که در خانه آرام هستید یا وقتی در شرایطی استرس‌زا قرار می‌گیرید انجام دهید.

. از کمک خواستن نترسید. اگر می‌بینید هیچ روشی کمکتان نمی‌کند و نمی‌توانید به تنهایی خشم خود را کنترل کنید، به یک متخصص مراجعه کنید. هرچند همه چیز بستگی به هدف و تلاش خودتان دارد اما یک درمانگر هم می‌تواند راهنمایی‌تان کند تا بهترین روش‌های ممکن برای رسیدن به هدف را در پیش بگیرید.