اصل ماجرای پرهیاهو و بی‌پایان افزایش قیمت داروها چیست؟

افزایش قیمت دارو از دیدگاه برخی بخاطر موضوع مهم ارز ترجیحی دارو، نبود نظارت بر قیمت‌ها و از سویی دیگر تخلفات داروخانه‌ها در افزایش خودسرانه قیمت دارو است که وزارت بهداشت این موضوع را به این گونه مورد ارزیابی قرار داد که برای کنترل قیمت‌ها چند برنامه جدی از سوی  وزارتخانه در برنامه خود دارد.

مهمترین مساله در برنامه‌ریزی و اجرای اقدامات وزارت بهداشت برای کنترل قیمت دارو در کشور، تزریق ارز ترجیحی، تحت پوشش قرار دادن تعدادی از داروهای بدون بیمه و افزایش بازرسی و نظارت از داروخانه‌ها است که شاید این اقدامات بتواند تا حدودی به تثبیت قیمت دارو و کاهش هیاهوهای ناشی از این ماجرا منجر شود.

اگرچه افزایش قیمت دارو برای بسیاری از بیماران حتی درحد پایین هم بسیار سنگین و غیرقابل جبران است اما اگر تدبیری اندیشیده شود که دارو از لیست نیازمندی ها و ضروریات بیماران حذف نشود، امید به بهبود روند بیماری افراد نیازمند داروها بیشتر خواهد شد، اما به طور یقین زمانی که قیمت یک دارو با افزایش چند برابری باشد، بیماران حتی برای درمان بیماری خود با مشکل مواجه خواهند شد.

دولت سیزدهم و به تبع آن وزارت بهداشت به عنوان متولی این موضوع نیز به این مساله پرچالش افزایش قیمت دارو ورود کرده‌اند تا بیماران نیازمند به دارو بتوانند در موقع نیاز به داروهای خود دسترسی داشته باشند که یکی از مهمترین اقدامات در این زمینه تحت پوشش قرار دادن ۱۰۰ قلم دارویی بود که تاکنون از پوشش بیمه ای بهره‌مند نبودند؛ چون هزینه داروهایی که از پوشش بیمه ای برخوردار نیستند برای بیماران سرسام آور است.

مهدی رضایی معاون بیمه و خدمات سلامت سازمان بیمه سلامت ایران در این باره می گوید: قیمت ۱۰۰ قلم دارو پس از تحت پوشش بیمه قرار گرفتن، کاهش یافت چون سال گذشته حدود ۵۶۰ قلم دارو افزایش قیمت داشت که ۴۶۰ قلم آن با اقدامات بیمه‌ای پوشش داده شد. بین ۹۰ تا ۱۰۰ قلم افزایش قیمت دارو را شاهد بودیم البته این داروها تحت پوشش بیمه ها نبودند، به همین دلیل و بنا بر سیاست‌هایی که اخیرا اتخاذ شد داروهایی که افزایش قیمت آنها تحت پوشش بیمه قرار نگرفته بود در شورای عالی بیمه مطرح و این داروها تحت پوشش بیمه قرار گرفت.

وی ادامه داد: با این سیاست، در مجموع بخشی از داروها قیمت آنها کاهش یافت و تحت پوشش بیمه قرار گرفت تا هزینه آن برای مردم کاهش یابد. البته در سیاست های ارزی دارو بناست بخشی از داروها که قابلیت تجویز با نسخ پزشکان را دارد از یارانه دولت هم بهره مند شوند.

البته در سیاست های ارزی دارو بناست بخشی از داروها که قابلیت تجویز با نسخ پزشکان را دارد از یارانه دولت هم بهره مند شوند

موضوع بحث‌برانگیز قیمت دارو از دیدگاه مسئولان و متولیان امر دارای تناقضاتی است چون هم دلایل افزایش این قیمت‌ها متفاوت مطرح شده و همین اینکه اخیرا وزیر بهداشت اعلام کرده که دارو در سال ۱۴۰۱ هیچ افزایشی نخواهد داشت و مانند سال گذشته در داروخانه‌ها توزیع می‌شود.

اینجا یک سوال پیش می‌آید که اکنون که قیمت همه داروها نسبت به سال ۱۴۰۰ افزایشی شده است، وزارت بهداشت برای برگرداندن داروها به قیمت‌های سال گذشته چه اقدامات و برنامه‌هایی دارد.

در این زمینه باید دید چگونه می‌توان از داروخانه‌ها این مساله را پیگیری کرد که قیمت دارو هایی که سال ۱۴۰۱ افزایشی شد را به قیمت سال قبل برگرداند و شاید این، بازرسی و نظارت بیشتر را می طلبد تا مردم نیز دچار مشکل نشوند.

قیمت دارو نسبت به سال گذشته تغییر نمی‌کند

اگرچه مساله کاهش قیمت داروهایی که تحت پوشش بیمه نبودند مطرح بود و ۱۰۰ قلم از خدمات بیمه‌ای بهره‌مند شدند و به دلیل نداشتن بیمه نرخ این داروها افزایش چشمگیری داشت، اما بهرام عین‌الهی وزیر بهداشت نیز این مساله را مطرح کرد که قیمت دارو هیچ تغییری نسبت به سال گذشته نمی‌کند البته حداقل افزایش قیمت را در چند ماه گذشته داشتیم و نمودارها هم بیانگر این موضوع است.

عین‌اللهی با بیان اینکه با کمبود دارو در کشور مواجه نیستیم، گفت: اینکه با کمبود دارو مواجه نشویم برای ما بسیار حائز اهمیت است.

متن کامل سخنان وزیر بهداشت را می‌توانید اینجا بخوانید.

نابسامانی در مورد ارز ترجیحی را برطرف می‌کنیم

هرچند موضوع مهم ارز ترجیحی و تحت پوشش نبودن برخی داروها از خدمات بیمه‌ای به عنوان موضوعات مهم در افزایش قیمت دارو به شمار می‌رود، این موضوع می‌تواند با تدابیر بهتر مسئولان اجرایی به ویژه سازمان غذا و دارو موردتوجه خاص باشد تا با این اقدام،  مردم نیز شاهد تثبیت قیمت ها باشند نه اینکه قیمت روند افزایشی داشته باشد.

بهرام دارایی رییس سازمان غذا و دارو می گوید: ۲۵۰ قلم دارو که سال گذشته دچار افزایش قیمت شدند تحت پوشش بیمه قرار گرفت و در عین حال این موضوع را مطرح کرد که گرانی چند قلم دارو را نباید به کل بازار دارویی کشور تعمیم داد.

نابسامانی در مورد ارز ترجیحی ایجاد شده که امیدواریم بزودی برطرف شود، البته افرادی سعی کردند نگرانی در حوزه دارو برای مردم ایجاد کنند که موفق نشدند

وی ادامه داد: داشته های قدرتمند کشور در چرخه تامین دارو را نباید نادیده بگیریم البته برخی داروخانه ها این روزها برای تامین دارو تحت فشار بودند و در کنار سرمایه گذاری در این صنعت با توجه به تعرفه ها و خدماتی که ارایه می دهند، همواره سعی کردند خدمات خوبی را ارایه دهند. ما باید در ارایه خدمات باکیفیت از مسیر التهابی که به دلیل محدودیت ها و تحریم ها بوده عبور کنیم و البته انحرافاتی در حوزه دارو وجود دارد که  با سیاست گذاری، شفافیت و تبیین قوانین که رییس جمهور نیز تاکید دارند، گام نخست را برداریم.

دارایی معتقد است: نابسامانی در مورد ارز ترجیحی ایجاد شده که امیدواریم بزودی برطرف شود، البته افرادی سعی کردند نگرانی در حوزه دارو برای مردم ایجاد کنند که موفق نشدند.روزهای گذشته جوی با موضوع افزایش قیمت سرسام آور دارو در فضای مجازی به  راه افتاد که البته  باید دانست که داروی خارج از فهرست یا برند را پزشکان تجویز می‌کنند که گاهی رسانه‌ها روی این داروها متمرکز می‌شوند. به عنوان مثال در آمریکا از ١۶ هزار قلم حدود ١٠ هزار قلم را در فهرست دارویی خود قرار می‌دهند و محدودیت منابع موجب می‌شود ما داروها را برای ورود به فهرست دارویی اولویت بندی کنیم.

دارایی اظهار داشت: برای کاهش پرداختی از جیب بیماران ۴٢ قلم داروی بدون نسخه و پرمصرف تحت پوشش بیمه قرار می گیرد و همچنان مشابه سال‌های گذشته ارز دارو را تخصیص می‌دهیم و اگر قرار است تغییری رخ دهد، ذینفعان باید تضمین لازم را بدهند تا مردم تغییری در پرداختی از جیب خود با انتقال ارز به بیمه‌ها احساس نکنند.

اظهارات رییس سازمان غذا و دارو را می‌توانید اینجا بخوانید.

راهکار تثبیت قیمت دارو اختصاص ارز به شرکت‌های تولید کننده

با وجود اینکه برخی حذف ارز ترجیحی را دلیل اصلی افزایش قیمت دارو می‌دانند و دارو بخاطر همین مساله برای برخی بیماران با هزینه‌های بسیار بالا، دیگر قابل تامین و تهیه شدن نیست، حسینعلی شهریاری رییس کمیسیون بهداشت مجلس شورای اسلامی معتقد است که راهکار تثبیت قیمت دارو، اختصاص ارز به شرکت‌های تولید کننده است.

شهریاری تاکید کرد: این کمیسیون به طور مداوم موضوع دارو را رصد و پیگیری می‌کند، در ستاد ملی مبارزه با کرونا به صورت مرتب و مداوم موضوع افزایش قیمت دارو را مطرح کرده ام البته ممکن است علت افزایش قیمت دارو، منابع و مسائل ارزی، افزایش دستمزدها و همچنین حامل‌های انرژی باشد و در این رابطه نمی‌توان گفت قیمت دارو باید ثابت بماند؛ قیمت دارو در حالی ثابت می‌ماند که دولت به شرکت‌های تولیدکننده یارانه اختصاص دهد در غیر این صورت شرکت‌ها دارو تولید نمی کنند و با کمبود دارو مواجه خواهیم شد و دولت مجبور خواهد شد با ارز دارو وارد کند.

 رییس کمیسیون بهداشت و درمان مجلس افزود: دادستان کل کشور در جلسات مختلف ستاد، موضوع گزارش‌های مردمی و افزایش قیمت و کمبود دارو را مطرح و ابراز نگرانی کرد و رییس جمهور هم در ستاد به طور مداوم تاکید می کند که دارو نباید گران شود و همچنین کمبود هم نباید داشته باشیم هر چند در عمل شاهد افزایش قیمت برخی داروها هستیم که کمیسیون بهداشت به جد آن را رصد و پیگیری می کند.

 سخنان رییس کمیسیون بهداشت و درمان مجلس شورای اسلامی را اینجا بخوانید.

کمبودهای دارویی رفع می شود

گشایش در تامین ارز دارو یکی از مهمترین موضوعاتی است که شاید بتواند برای تثبیت قیمت دارو تاثیرگذار باشد این مساله نیز در جبران کمبود داروهای مورد نیاز بیماران بسیار موثر است که امیدواریم صدای بیماران نیازمند به گوش مسئولان برسد تا در این زمینه نیز چاره‌اندیشی کنند.

اگر وزیر بهداشت در جلسه ای که با حضور اعضای کمیسیون بهداشت و درمان مجلس شورای اسلامی برگزار شد و این مساله را که امسال هیچ دارویی نسبت به سال ۱۴۰۰ افزایش قیمت نخواهد داشت را به اجرا درآورد بخش عمده‌ای از مشکلات بیماران برای افزایش قیمت دارو حل می‌شود.

انتظار برای پایان حواشی قیمت دارو/مسئولان چه می گویند؟

اگرچه محمد هاشمی سخنگوی سازمان غذا و دارو نیز در این باره گفت: وزارت بهداشت موظف نیست داروهایی وارد کند که مشابه تولید داخل دارند؛ گشایش هایی در تامین ارز مورد نیاز دارو ایجاد شده و امیدواریم با این گشایش ها، اقلام کمبود دارویی به حداقل برسد. بر اساس سیاست های حاکمیتی و قوانین و مقررات، وزارت بهداشت موظف به واردات داروهایی که مشابه تولید داخل دارند، نیست اما این مساله با مغالطه و بزرگنمایی برخی افراد و بطور خاص رسانه های بیگانه و معاند کمبود تلقی می شود.

سخنگوی سازمان غذا و دارو گفت: یکی از وظایف وزارت بهداشت و سازمان غذا و دارو، حمایت از تولید داخل و جلوگیری از واردات داروهای خارجی دارای مشابه داخلی است؛ اقلام کمبود دارویی مشخص است و سازمان غذا و دارو برای واردات آنها، هر ماه اطلاعیه‌هایی صادر می کند. تقاضای ما از پزشکان، تجویز داروهای ایرانی و موجود است تا مردم برای تهیه دارو با سختی و مشکلات فراوان و بعضا رجوع به بازار غیررسمی و قاچاق و تقلبی، روبرو نشوند.

متن کامل سخنان سخنگوی سازمان غذا و دارو را می‌توانید اینجا بخوانید.

مهار جو منفی افزایش قیمت دارو با اقدامات موثر اقناعی و میدانی

محمد هاشمی سخنگوی سازمان غذا و دارو همچنین گفت: جو منفی در مورد افزایش قیمت دارو با اقدامات اقناعی، حضور میدانی شخص وزیر بهداشت و بازدیدهای سرزده از داروخانه‌ها، تصویب افزایش پوشش بیمه‌ای مناسب، تزریق ارز ترجیحی، افزایش نظارت و بازرسی‌ها بر داروخانه‌ها تا حد زیادی مهار شده است.

هاشمی تاکیدکرد: رییس جمهور به عنوان بالاترین مقام اجرایی کشور با دغدغه فراوانی که نسبت به امور مردم دارد، نسبت به این موضوع مهم واکنش نشان داده و معاون اول رییس جمهور، وزیر بهداشت و برخی افراد موثر را مامور رفع و رجوع این موضوع کرده و از آنجا که یکی از مهمترین موضوعات، کنترل جو روانی است، در نامه ای به دکتر عین اللهی، این موضوع مورد تاکید قرار گرفت.

وی یادآور شد: حدود دو هفته پیش نامه ای در فضای مجازی مبنی بر درخواست معاون اول رییس جمهور از وزیر بهداشت جهت رسیدگی به جو دارو منتشر شده بود که پس از آن اقدامات متعددی در سطح کشور از جمله دستور وزیر بهداشت برای نظارت مستمر و ویژه دانشگاه های علوم پزشکی بر داروخانه های خصوصی و دولتی، بازگشت قیمت ۹۰ قلم دارو به قیمت قبل از شهریورماه سال گذشته و بررسی افزودن ۲۵۰ داروی مهم به پوشش بیمه ای کشور در دستور کار وزارت بهداشت قرار گرفت.

اظهارات سخنگوی سازمان غذا و دارو را می‌توانید اینجا بخوانید.

اکنون، هم دولت و هم وزارت بهداشت مصمم هستند که نگذارند قیمت دارو افزایش چشمگیری داشته باشد و مردم نیز امیدوار به اینکه تدابیر اتخاذ شده، نتیجه بخش باشد و شاهد تثبیت قیمت دارو در کشور باشند./ ایرنا