مافیای مسکن مانع اصلی اجرای اخذ مالیات از خانه های خالی

مستقل آنلاین /آزاده کاری- کمبود مسکن یکی از مشکلات کلانشهرهاست و طبق آمار در سال 1395 حدود  2.5 میلیون خانه خالی در کشور وجود داشته است که برخی از آن به عنوان احتکار مسکن یاد می کنند.به همین منظور مجلس به منظور راه حلی برای فروش یا اجاره این خانه ها قانون مالیات بر خانه های خالی را تصویب کرد. این قانون از همان ابتدا موافقان و مخالفان بسیاری داشت و در نهایت به دلیل این که سامانه ملی املاک و اسکان کشور که از الزامات اجرای آن بود تا کنون راه‌اندازی نشده است این قانون نیز اجرایی نشد؛ اما روز گذشته علی لاریجانی رییس مجلس  بار دیگر بحث اخذ عوارض از خانه های خالی را پ‍یش کشید و ابراز امیدواری کرد تا از خانه های خالی مالیات های سنگین از گرفته شود.

مسعود نجفی کارشناس مسکن معتقد است از سال 94 تا کنون اراده ای برای انجام این کار وجود نداشته است در غیر این صورت راه اندازی سامانه ملی املاک کاری سخت و پیچیده نیست و تمام اطلاعات خانه های خالی و غیر خالی را می توان از طریق داده های سازمان مسکن و شهرداری ها به دست آورد.

 این کارشناس حوزه مسکن در گفت‌وگو با مستقل آنلاین در این باره توضیح داد: اقتصاد ما یک اقتصاد ناسالم است و در چند سال اخیر وضعیت نابسامان اقتصادی باعث شده ، سرمایه ها سرگردان شده و هر سال به یک سو متمایل شود، یک روز سرمایه ها در بازار خودرو انباشته می شود که باعث نوسانات قیمت خودرو شده و زمان دیگر وارد بازار مسکن شده و این بازار را تحت تاثیر قرار می دهد.

وی با تاکید بر این که اراده ای برای اجرای این قانون وجود ندارد ،‌تاکید کرد: راه‌اندازی سامانه ملی املاک کار غیر ممکنی نیست و بر عکس بسیار هم راحت است و می توان از سازمان های مرتبط اطلاعات را کسب کرد، اما موضوع این است که بعد از تصویب قوانین به سرعت مافیای های مربوطه شروع به فعالیت کرده و سعی می کنند تا با وضع بخشنامه ها و یا به هر نحو دیگری قوانین را به نفع خود تغییر دهند.

نجفی ادامه داد: متاسفانه مافیای مسکن بسیار قدرتمند است و به همین دلیل معتقدم صحبت از مالیات بر خانه های خالی فقط در حد حرف و شعار باقی می‌ماند.

موافقان دریافت مالیات از خانه‌های خالی، این اقدام را ابزاری کنترلی می‌دانند که با اجرای آن، احتکار از بازار مسکن به‌عنوان یک کالای سرمایه‌ای رخت بربسته، تورم ناشی از گرانی اجاره و خریدوفروش مسکن مهار شده، عرضه مسکن افزایش یافته و به عاملی برای افزایش درآمد دولت از محل مالیات‌های مستقیم مبدل می‌شود؛ اما با این حال اخذ مالیات از خانه‌های خالی مخالفانی هم دارد که معتقدند شناسایی آنها برای دولت هزینه سنگینی به دنبال دارد. مخالفان این طرح برای اثبات ادعای خود به تجربه ناموفق دولت برای اعلام شماره تماسی در شناسایی خانه‌های خالی از سکنه از سوی شهروندان اشاره می‌کنند و آن را طرحی شکست خورده می‌دانند.برخی از کارشناسان حوزه مسکن نیز اعتقاد دارند که دریافت مالیات از خانه های خالی سبب افزایش قیمت مسکن در سطحی وسیع می‌شود و این مساله در کاهش اشتغال و سرمایه گذاری باعث سردرگمی صنعت ساختمان در کشور می‌شود.

این کارشناس مسکن معتقد است هر چند اخذ مالیات از خانه های خالی منجر به ایجاد شوک در بازار نمی شود اما درنهایت منجر به افزایش قیمت مسکن خواهد شد.

وی دراین باره توضیح داد: وضعیت اقتصادی ایران به گونه ای است که نمی‌توان پیش بینی قطعی درباره بازارهای مختلف داشته باشیم اگر این اتفاق در هر کشور دیگری با ثبات اقتصادی رخ دهد، می شد تبعات آن را پیش بینی کرد اما عدم ثبات اقتصاد ایران این اجازه را به کارشناسان و تحلیلگران نمی دهد. با این حال می توان گفت اخذ عوارض از خانه های خالی باعث ایجاد تورم در این حوزه خواهد شد و انبوه سازانی که خانه های خالی دارند این مالیات را از خریدار یا مستاجر دریافت می کنند. بنابراین این که مایلات بر خانه های خالی یک عامل بازدارنده باشد بسیار ساده‌انگارانه است.این که صاحبان خانه‌های خالی با وضع مالیات تصمیم بگیرند خانه‌های خود را با قیمت پایین تر بفروشند یا اجاره دهند غیر منطقی است.

طرح مالیات بر واحدهای مسکونی خالی در اغلب کشورها به شکل قانونی سال‌هاست که اجرا می‌شود و بخش بزرگی از منابع درآمد دولت‌ها نیز به شمار می‌رود.برای مثال طبق یک مصوبه قانونی در آمریکا، خانه‌هایی که به امید افزایش قیمت و کسب سود در آینده خالی نگه داشته شده باشند، صاحبان آنها باید مالیاتی معادل ١٠‌درصد ارزش ملک را بپردازند. این مالیات بر خانه‌هایی اعمال می‌شود که برای مدت‌زمان یک‌سال خالی ثبت شوند.

نجفی در پ‍‍‍اسخ به این که آیا دراین زمینه می توان از تجربیات کشورهای موفق استفاده کرد به مستقل آنلاین گفت: بسیاری اوقات الگوبرداری از تجربیات کشورهای ‍یشرفته نمی تواند در داخل موفقیت آمیز باشد، وضع مالیات بر خانه،های خالی با توجه به شرایط اقتصادی و اجتماعی کشور هیچ گونه تاثیر مثبتی بر بازار مسکن  ندارد و همان طور که گفتم در نهایت به گرانی و تورم دراین بازار دامن می‌زند.

شفافیت بازارهای مالی اروپا

نجفی در ادامه صحبت‌های خود  تصریح کرد: بازارهای مالی اروپا بسیار شفاف است و چنانچه فساد و تخلفی صورت گیرد خیلی سریع توسط سیستم رسوا می شود اما در کشور هایی که نظام مالی شفاف ندارند اجرای طرح های اینچنینی راه به جایی نمی برد.همان طور که گفتم بازار مسکن تحت تاثیر مافیاست .مافیایی که دولت هم در قبال آن ناتوان است . اگر دولت بتواند شهرک هایی بسازد و خانه را با قیمت مناسب دراختیار مردم قراردهد آن وقت می تواند در برابر مافیای مسکن موفق شود و آن ها را وادار به کاهش قیمت ها کند. اما اکنون دولت دستش خالی است و قدرت مانور زیادی ندارد.