به گزارش مستقل آنلاین، طرح دعوی به معنای اقدام قانونی برای رسیدگی به یک موضوع حقوقی یا اختلاف بین دو یا چند نفر است که از طریق محاکم قضایی انجام می شود. این کار به معنای ثبت شکایت یا درخواست از دادگاه برای رسیدگی به یک موضوع خاص است. 

دعوی در واقع فرایندی رسمی است که از طریق آن طرفین اختلاف، با طرح یک دعوی در دادگاه ، از دادگاه می خواهند که به موضوع مورد اختلاف آنها رسیدگی کند و حکم قانونی صادر نماید. دعوی می تواند مربوط به مسائل مختلف مانند اختلافات مالی ، خانوادگی ، تجاری یا حتی کیفری باشد.

انواع طرح دعوی

بهترین مسیر برای دستیابی به حق در موارد اختلاف ، مذاکره دوستانه در چارچوب موازین عرفی و اعتقادی طرفین است، اما گاهی مبانی اختلاف آنقدر جدی است که لازم است شخص بی طرفی در تشخیص حقوق و تکالیف طرفین اظهار نظر کند. به این منظور یکی از طرفین اختلاف، موضوع اختلاف را به مرجع رسیدگی کننده ارجاع می کند که این فرآیند را اقامه دعوی می نامند.

لازم به ذکر است که بعضی مواقع تشخیص اینکه یک دعوا کیفری است یا حقوقی امر دشواری است و به آسانی صورت نمی‌گیرد و اگر دعوی در مرجع درست خود ثبت و طرح نشود باعث اتلاف وقت و طولانی شدن پروسه و به سرانجام نرسیدن شکایت خواهد شد.پس قبل از طرح دعوی حتماً لازم است به وکیل آگاه در این زمینه مراجعه کنید. 

دعوای حقوقی

مربوط به دعوی اختلافات مالی و حقوقی میان افراد است که در آن طرفین به دنبال احقاق حقوق مالی خود می باشند. مانند :

 دعوی مطالبه بدهی: در صورتی که یکی از طرفین پولی به دیگری بدهکار باشد و حاضر به پرداخت نباشد.

 دعوی مطالبه اجرت المثل: زمانی که فردی بدون عقد قرارداد کار انجام داده و حالا خواستار درخواست دریافت مبلغی به عنوان دستمزد است.

دعوی فسخ قرارداد: زمانی که یکی از طرفین قرارداد بخواهد آن را به علت های گوناگون فسخ کند.

دعوای کیفری

در این نوع دعوی ، موضوع شکایت ، مربوط به جرایم و اقدامات خلاف قانون می باشد. مانند : سرقت : کلاهبرداری : توهین ، ضرب و جرح

دعوای خانواده

این نوع دعوی شامل مسائل حقوقی مربوط به خانواده می شود و موارد زیر را شامل می شود :

طلاق : برای جدایی قانونی از همسر

نفقه : درخواست برای پرداخت هزینه های زندگی از سوی یکی از طرفین

حضانت فرزندان: درخواست برای تعیین تکلیف سرپرستی فرزند در صورت جدایی والدین

دعوی تجاری

این نوع دعاوی مربوط به مسائل تجاری و کسب و کار است و می تواند شامل اختلافات در قراردادهای تجاری ، عدم پرداخت بدهی های تجاری ، یا نقض قوانین تجاری باشد

دعوی ملکی

این نوع دعوی بر سر اختلافات مربوط به مالکیت ، تصرف یا استفاده از املاک است مانند : تصرف عدوانی یعنی زمانی که شخصی به طور غیر قانونی وارد ملک دیگری شود ومطالبه مالکیت یعنی وقتی شخصی بخواهد مالکیت ملک یا زمین خود را از دیگران اثبات کند.

نقش وکیل حقوقی در دعاوی

وکیل حقوقی نقش حیاتی در حل‌ و فصل دعاوی حقوقی دارد. او با آگاهی کامل از قوانین و مقررات، مدارک لازم را تهیه و دفاعیات مناسبی را ارائه می‌ دهد. همچنین، وکیل حقوقی می‌ تواند از تضییع حقوق موکل جلوگیری کرده و راهکارهای قانونی مناسبی را پیشنهاد دهد. در دعاوی پیچیده، حضور وکیل حقوقی شیراز باعث تسریع در روند رسیدگی و افزایش احتمال موفقیت می‌شود. این وکلا با تجربه و تخصص خود به حل‌ و فصل اختلافات حقوقی در دادگاه و خارج از آن کمک می‌کنند. اعتماد به وکیل حقوقی متخصص، امنیت و آرامش خاطر بیشتری برای موکل فراهم می‌ کند.

نکات مهم در طرح دعوی

مراجع قضایی : در ارتباط با نوع دعوی ، مراجع مختلفی برای رسیدگی به آن وجود دارد. مثلا برای دعوی حقوقی ممکن است به دادگاه های عمومی یا ویژه مراجعه شود و برای این کار باید مدارک و شواهد لازم جمع آوری گردد.

مراحل قانونی : هر دعوی مراحل مختص به خود را دارد که ممکن است شامل تنظیم دادخواست ، ارسال آن به دادگاه ، رسیدگی ، صدور حکم و مراحل بعدی باشد.

طرح دعوی پروسه پیچیده ای است و برای موفقیت در آن باید با مطالعه قوانین حقوقی و کمک گرفتن از وکلای متخصص اقدام کرد.

ایرادات و موانع رسیدگی به دعوا

وجود موانع  و نواقص در رسیدگی به دعوا که در قانون آیین دادرسی مدنی مورد بررسی قرار گرفته اند در واقع نوعی اشکالات هستند که خوانده و خواهان دعوا می‌توانند به وسیله آن‌ها به نوعی در دعاوی اختلال ایجاد کنند. ایرادات و موانع رسیدگی به دعاوی بر اساس قانون آیین دادرسی مدنی می‌تواند به دعوا، دادگاه مورد نظر، شخص مورد نظر و یا نماینده وی خللی وارد کند.

مطرح کردن نواقص پرونده و موانع رسیدگی به دعوا می‌تواند موجب شود  که رسیدگی و بررسی دعوا در دادگاه به دادگاه دیگری موکول شده و یا اینکه مانعی موقت برای بررسی پروند مورد نظر ایجاد کند. به طور کلی این کاستی ها را می‌توان تا پیش از پایان دادرسی مطرح نمود و طرح کردن آن پس از مهلت مقرر شده سبب نخواهد شد که دادگاه به آن رای دهد.

ادله اثبات دعوی

زمانی که یک شخص در دادسرای کیفری و یا دادگاه عمومی علیه شخص دیگر اقدامات لازم را انجام دهد، بر اساس قانون آن شخص دعوایی اقامه کرده است. مدعی و یا همان فردی که اقدام به ثبت شکایت می‌کند موظف است تا نسبت به اثبات ادعای خود نزد قاضی اقدام کند.

نکته قابل توجه این است که مدعی نمی‌تواند از هر نوع دلیل برای اثبات کردن ادعای خود استفاده کند و فقط دلایل و مدارکی که در قانون نیز به آن‌ها اشاره شده، قابل قبول به حساب می آیند.

 بنابراین بر این اساس باید چنین عنوان کرد که به منظور احقاق حق خود، مدعی باید برای دفاع و بر اساس قانون آیین دادرسی مراجع دادگستری، ادله‌ای در زمینه حقوقی و یا کیفری از جمله شهادت، اثبات دعا و یا دفاع از خود بپردازد.

سخن پایانی

از نقطه نظر اجتماعی هر یک از افرادی که در یک جامعه زندگی می کنند دارای حق و حقوق ابتدایی می‌باشند. از جمله این حقوق می‌توان به امکان تقاضای حق خود به صورت کاملا عادلانه و از راه مراجع قضایی اشاره کرد. به بیانی روشن تر ، هر شخصی باید بتواند با کمک مراجع موجود در نظام  کشور برای حفظ و دستیابی به حق خود که به آن تجاوز و یا ظلمی وارد شده باشد، به راحتی دفاع کند.به دلیل گفته شده و به منظور ایجاد نظم و ترتیب و برای رسیدگی به پرونده‌های مختلف دادگاه‌های گوناگونی تشکیل شده‌اند که هر یک دارای وظایف خاص و به یک نوع پرونده‌های ویژه نیز رسیدگی می‌کنند.