دولت انقلابی، بلای جان سفره مردم و اقتصاد شده‌ است

همین چند هفته پیش بود که وزیر  دولت سیزدهم اعلام کرد که قرار است گمرک‌ها به ارز 4200 تومانی برگردد! ارزی که دولت انقلابی به محض روی کار آمدنش آن را بلای جان اقتصاد می‌دانست حالا اما خودش و تیم‌اش بلای جان سفره مردم و اقتصاد  شده‌اند. با این وجود اما یکی از 61 اقتصاددانی که طی نامه‌ای به ابراهیم رئیسی در خصوص وضعیت اقتصادی کشور هشدار داده بودند به دیده‌بان ایران گفت: «خیلی بعید است با این عقب نشینی قیمت‌ها کنترل شود، حتی بالفرض شاید کنترل شود اما هرگز کاهش پیدا نخواهد کرد.»

مرتضی افقه در ادامه خاطرنشان کرد: «مردم مدت‌هاست که اعتراضات خود را فریاد می‌زنند! یک روز نیست که اعتصاب و تجمعی در خصوص مسائل معیشتی میان اصناف مختلف نداشته باشیم؛ به صنف معلمان و بازنشستگان نگاه کنید! متاسفانه ما در آبان 98 بسیاری از هموطنانمان را از دست دادیم و به اعتقاد بنده با توجه به بودجه رکوردی امسال، فقر همگانی و به نتیجه نرسیدن برجام شاهد اعتراضات به مراتب بزرگ‌تر از قبل خواهیم بود! » به همین منظور با مرتضی افقه، اقتصاددان و یکی از کسانی‌که به رئیسی در خصوص وضعیت بد ِاقتصاد ایران نامه نوشت به گفت‌وگو نشستیم که بخشی از این گفت و گو با سایت دیده بان ایران را در ادامه خواهید خواند.

*آقای افقه! چند روز پیش آقای خاندوزی وزیر اقتصاد دولت ابراهیم رئیسی طی اظهاراتی اذعان کرد که ارز در گمرک‌ها به 4200 تومانی برخواهد گذشت، به نظر شما این نشانه عقب نشینی دولت از همان جراحی اقتصادی که از آن دم می‌زد نیست؟ حالا که قیمت همه چیز افزایش داشته، اصلا برگشت به این ارز فایده‌ای خواهد داشت؟

همانطور که شما هم اشاره کردید این عقب نشینی نشان می دهد که دولت با عجله یک تصمیم اشتباهی گرفت و اصرار داشت که قیمت ارز افزایش پیدا کند؛ از سویی دیگر کسری بودجه هم یکی دیگر از دلایل بود که بدون توجه به تبعات و هشدارهای اقتصادانانی مثل من نشان داد که دولت هیچ اهمیتی به نظرات کارشناسانه نمی‌دهد و تیم اقتصادی ابراهیم رئیسی توان لازم برای تجزیه و تحلیل مسائل کشور را ندارد. تیم اقتصادی رئیسی اصلا با ساختارهای اقتصادی هیچ اشناییتی ندارند. تیم دولت سیزدهم خیلی ساده‌لوحانه برآورد کرده بودند که این اقدامشان تنها قیمت سه الی چهار کالا را بالا می‌برد! حالا وقتی با این تصمیمشان این همه خسارت به مردم وارد کردند، این عقب نشینی یک شکست دیگر است. دولت رئیسی باید در رفتارهایش تجدیدنظر کند. تیم دولت نه تجربه کافی دارند نه تخصص لازم را! خیلی بعید است با این عقب نشینی قیمت‌ها کنترل شود، حتی بالفرض شاید کنترل شود اما هرگز کاهش پیدا نخواهد کرد.

یک زمانی رئیسی وعده‌های رویابافانه می‌داد می‌گفتیم برای رای جمع کردن است حالا دیگر برای چه وعده الکی می‌دهد؟! 

*یکی دیگر از اظهارات و ادعای عجیب آقای رئیسی و تیم اقتصادی او، افزایش رشد اقتصادی 8 درصدی در سال 1401 است! چند هفته گذشته هم مجمع تشخیص مصلحت نظام جلسه‌ای درخصوص همین افزایش رشد اقتصادی داشت؛ به اعتقاد شما با توجه به شرایط ممکن رسیدن به رشد 8 درصدی آن هم با وجود نافرجام ماندن برجام، کسری بودجه و مشکلات متعدد اقتصادی مقداری رویابافی نیست؟

یکی از نقاط ضعف دولت ابراهیم رئیسی دادن وعده‌های غیرممکن است؛ این وعده‌ها نه تنها غیرقابل تحقق است بلکه فاصله آنچه که در واقعیت رخ می‌دهد با آن چیزی که این جماعت ادعایش را دارند فرسنگ‌ها فاصله دارد. حالا آقای رئیسی و دوستانشان در زمان انتخابات این حرف‌ها را می‌زدند ما گفتیم برای رای جمع کردن است اما الان که وارد دولت شدند و از سویی دیگر ناکامی‌های که داشته‌اند، باز هم شروع به وعده دادن می‌کنند، این مقداری تعجب برانگیز است! اصلا آقای رئیسی تجربه کاراجرایی ندارد! او در قوه قضاییه مشغول بوده و سیستم کاری و ماهیت آنجا با کار اجرایی کاملا متفاوت است! 

کار آقای رئیسی در قوه قضاییه بیشتر «دستوری» بوده و اتفاقا همین مورد هم یکی از نقاظ ضعف بزرگ اوست چون می‌خواهد با امر و نهی اقتصاد مملکت را درست کند در صورتی‌که باید بداند اصلا دستور نمی‌فهمد! رئیسی فکر می‌کند کار اجرایی هم مثل دادگاه است که با امر و نهی مسائل را حل کند! آقای مخبر، معاون اول رئیس جمهور نه اقتصاد خوانده نه هیچ چیزی از اقتصاد سرش می‌شود، رئیس سازمان برنامه بودجه و رئیس بانک مرکزی اصلا اقتصاد نخوانده‌اند، از سویی دیگر آقای خاندوزی  هم که اقتصاد خوانده‌، هیچ تجربه کار اجرایی در خصوص مسائل اقتصادی را نداشته و ندارند!

این افراد تصورشان این بود هر چه به زبان بیاورند اتفاق خواهد افتاد به اصطلاح اقتصاد کشور را کن فیکون خواهند کرد در حالیکه نمی‌دانستند آنقدر گره در ساختار اداری و اجرایی کشور وجود دارد که بسیاری از دستورات و مصوباتشان از ساختمان وزارتخانه‌یشان هم بیرون نمی‌آید چه برسد به اینکه اجرایی شود! در خصوص ادعای آقای رئیسی در خصوص رسیدن به رشد اقتصادی 8 درصدی در سال 1401 باید بگویم که اقتصاد ما این ظرفیت را دارد که به این رشد برسد اما به شرط اینکه تحریم‌ها برداشته شود! اگر تحریم‌ها برداشته نشود، هرگز به رشد 8 درصدی نخواهیم رسید. ضمن اینکه رسیدن به این رقم هم شرط کافی برای رسیدن به یک اقتصاد نرمال نیست! شرط کافی این است که این رشد بین همه مردم توزیع شود! رشدی که منافع آن فقط بین افراد خاص توزیع و تقسیم شود، فقط به درد آقایان می‌خورد. رشد اقتصادی باید همراه با رفاه برای مردم باشد نه برای افراد خاص!

*آقای افقه! به نظر شما با توجه به این شرایط نا به سامان اقتصادی کنار گذاشتن تیم اقتصای فعلی دولت تا چه اندازه می‌تواند به بهبود شرایط کمک کند؟

به اعتقاد بنده دولت اگر بخواهد با همین فرمان پیش برود، مجبور خواهد شد که تیم اقتصادی‌اش را تغییر دهد همانطور که آقای عبدالمالکی مجبور به استعفا شد! آقای محسن رضایی هم فقط آمد مقداری از بلندپروازی‌هایش را مطرح کرد و رفت! اگر تحریم‌ها برداشته بود، دولت برای رفع مشکلات اقتصادی مردم دستش باز خواهد بود اما مشکل این است که درآمدهای نفتی بی کفایتی‌های مدیریتی را طی این چند دهه کتمان می‌کند! ما در سی سال گذشته قشنگ متوجه این قضیه شدیم. بنده پس از نامه‌ای که به آقای رئیسی نوشتم با آقای مصباحی مقدم یک مناظره‌ای داشتم که در آنجا بنده صراحتا اظهار کردم که باتوجه به شرایطی که ایران با کشورهای اروپایی، آمریکا و منطقه دارد، اصلا منطقی نیست که در داخل هم انقدر مشکلات جدید برای مردم و خودتان درست کنید. مسائل مربوط به زنان و حجاب نیمی از جمعیت اصلا منطقی نیست! معمولا منطق ایجاب می‌کند که وقتی وضعیت مسائل خارجی تا این اندازه به هم ریخته است حداقل برای مدتی چشمتان را بر روی مسائل داخلی ببندید آنقدر صبر مردم را لبریز نکنید! اما متاسفانه این جماعت وقتی می‌دانند که نمی‌توانند مشکلات اقتصادی مردم را حل کنند، یکسری از مشکلات دیگر نظیر گیر دادن به مسائل مربوط به زنان تا مشغله‌های ذهنی جدیدی را برای مردم ایجاد کنند تا کمتر به مسائل اقتصادی بپردازند! اگر با همین فرمان جلو بروند شاهد تنش‌های فراوانی در جامعه میان مردم و حاکمیت خواهیم بود! / با توجه به بودجه رکوردی امسال، فقر همگانی و به نتیجه نرسیدن برجام شاهد اعتراضات به مراتب بزرگ‌تر از قبل خواهیم بود!

مردم مدت‌هاست که اعتراضات خود را فریاد می‌زنند! یک روز نیست که اعتصاب و تجمعی در خصوص مسائل معیشتی میان اصناف مختلف نداشته باشیم؛ به صنف معلمان و بازنشستگان نگاه کنید! متاسفانه ما در آبان 98 بسیاری از هموطنانمان را از دست دادیم و به اعتقاد بنده با توجه به بودجه رکوردی امسال، فقر همگانی و به نتیجه نرسیدن برجام شاهد اعتراضات به مراتب بزرگ‌تر از قبل خواهیم بود! اگر آقایان با همین فرمان جلو بروند شاهد تنش‌های سیاسی و اجتماعی فراوانی در جامعه میان مردم و حاکمیت خواهیم بود!