افزایش دمای محیط بر خواب انسان تاثیر منفی می‌گذارد

بیشتر تحقیقاتی که به تاثیر تغییرات آب‌وهوایی بر زندگی انسان می‌پردازند، بر چگونگی تاثیر رویدادهای آب‌وهوایی شدید بر پیامدهای سلامت اقتصادی و اجتماعی در مقیاس وسیع متمرکز شده‌ است؛ با این حال تغییرات آب‌وهوایی ممکن است تأثیر زیادی بر فعالیت‌های اساسی روزانه انسان داشته باشد؛ از جمله مجموعه‌ای از پیامدهای رفتاری، روان‌شناختی و فیزیولوژیکی که برای بهزیستی ضروری است. در تحقیق جدیدی محققان گزارش کردند افزایش دمای محیط بر خواب انسان در سراسر جهان تاثیر منفی می‌گذارد.

به نقل از مدیکال نت، یافته‌های این گروه تحقیقاتی نشان می‌دهد تا سال ۲۰۹۹ دمای غیربهینه زمین ممکن است بین ۵۰ تا ۵۸ ساعت خواب را برای هر فرد در سال کاهش دهد. علاوه بر این آنان دریافتند که تاثیر دما بر کاهش خواب خصوصا برای ساکنان کشورهای کم‌درآمد و همچنین افراد مسن و زنان به‌ طور قابل‌ توجهی بیشتر است.

کلتون مینور، محقق دانشگاه کپنهاگ دانمارک، در این خصوص می‌گوید: نتایج ما نشان می‌دهد خواب یک فرآیند احیاگر ضروری برای سلامت و بهره‌وری انسان ممکن است بر اثر هوای گرم‌تر کم شود. به منظور اتخاذ تصمیمات آگاهانه پیشران در مورد سیاست آب‌وهوایی لازم است که طیف کاملی از تاثیرات احتمالی آب‌وهوایی آینده را که از انتخاب‌های انتشار گازهای گلخانه‌ای اجتماعی امروزی گسترش می‌یابد، در نظر بگیریم.

مدت‌هاست که روشن شده روزهای گرم باعث افزایش مرگ و میر و بستری شدن در بیمارستان و همچنین بدتر شدن عملکرد انسان می‌شود اما مکانیسم‌های بیولوژیکی و رفتاری زیربنای این تاثیرات به‌ خوبی شناخته نشده است. داده‌های اخیر از ایالات متحده نشان می‌دهد کیفیت خواب فردی در طول دوره‌های هوای گرم کاهش می‌یابد اما هنوز چگونگی تاثیر نوسانات دما بر تغییرات نتایج خواب افرادی که در انواع آب‌وهوای جهانی زندگی می‌کنند، نامشخص باقی مانده است.

مینور بیان می‌کند: در این تحقیق ما اولین مدرک در مقیاس سیاره‌ای را ارائه می‌دهیم که دمای گرمتر از حد متوسط خواب انسان را تحلیل می‌برد. ما نشان می‌دهیم که این تحلیل بیشتر با تاخیر در هنگام خواب افراد و با تعلل هنگام بیدار شدن در هوای گرم اتفاق می‌افتد.

برای انجام این پژوهش محققان از داده‌های ناشناس جهانی خواب که از مچ‌بندهای ردیابی خواب مبتنی بر شتاب‌سنج جمع‌آوری شد، استفاده کردند. این داده‌ها شامل هفت میلیون ثبت خواب شبانه بیش از ۴۷ هزار بزرگسال در ۶۸ کشور در تمام قاره‌ها به جز قطب جنوب بود. اندازه‌های مربوط به نوع مچ‌بندهای مورد استفاده در این تحقیق از قبل با معیارهای مستقل از خواب و بیداری مطابقت داشت.

نتایج این تحقیق نشان داد در شب‌های بسیار گرم(بیش از ۳۰ درجه سانتیگراد یا ۸۶ درجه فارنهایت) خواب به‌ طور متوسط کمی بیش از ۱۴ دقیقه کاهش می‌یابد. با افزایش دما احتمال خوابیدن کمتر از هفت ساعت نیز بالا می‌رود.

مینور اظهار کرد: بدن‌ ما برای حفظ دمای پایدار مرکزی خود را تطبیق می‌دهد؛ همان چیزی که زندگی ما به آن بستگی دارد. با این حال هر شب بدن ما بدون اینکه بیشتر ما آگاهانه بدانیم، کار قابل‌ توجهی انجام می‌دهد. بدن با گشاد کردن رگ‌های خونی و افزایش جریان خون در دست‌ها و پاها گرما را از مرکز ما به محیط اطراف می‌فرستد.

وی افزود: برای اینکه بدن ما بتواند گرما را منتقل کند، محیط اطراف باید خنک‌تر از ما باشد.

مطالعات کنترل شده اولیه در آزمایشگاه‌های خواب نشان داد زمانی که دمای اتاق خیلی گرم یا خیلی سرد است، هم انسان و هم حیوانات بدتر می‌خوابند اما این تحقیق با نحوه عملکرد افراد در دنیای واقعی محدود شد؛ آنان دمای محیط خواب خود را تغییر می‌دهند تا راحت‌تر باشند.

در تحقیق کنونی محققان دریافتند در روال‌های معمول زندگی افراد در سازگاری با دمای سردتر بیرون نسبت به شرایط گرم‌تر بسیار بهتر به‌ نظر می‌رسند.

مینور می‌گوید: در فصل‌ها جمعیت‌شناسی و شرایط آب‌وهوایی مختلف دمای گرمتر بیرون از خانه به‌ طور مداوم خواب را تحلیل می‌برد و با افزایش آن میزان کاهش خواب نیز به تدریج افزایش می‌یابد.

یکی از مشاهدات مهم این تحقیق این بود که به‌ نظر می‌رسد مردم کشورهای در حال توسعه بیشتر تحت تاثیر این تغییرات قرار می‌گیرند. این احتمال وجود دارد که شیوع بیشتر تهویه مطبوع در کشورهای توسعه یافته نقش داشته باشد اما محققان نتوانستند دلیل آن را به‌ طور قطعی شناسایی کنند زیرا اطلاعاتی در مورد دسترسی به تهویه مطبوع میان افراد نداشتند.

محققان خاطرنشان کردند: از آنجایی که شواهد قانع‌کننده‌ای دال بر تاثیر نابرابر گرم شدن دما بر کاهش خواب در سطح جهان کشف شده، تحقیقات جدید باید به‌ ویژه جمعیت‌های آسیب‌پذیرتر به‌ خصوص آن‌هایی را که در گرم‌ترین و از نظر تاریخی فقیرترین مناطق جهان زندگی می‌کنند، در نظر بگیرد.

در کار آینده گروه تحقیقاتی مایل است با دانشمندان آب و هوای جهانی، محققان خواب و ارائه‌دهندگان فناوری همکاری کند تا حوزه تحلیل‌های خواب و رفتار جهانی را به سایر جمعیت‌ها و زمینه‌ها تعمیم و گسترش دهد.

علاوه بر این آنان علاقه‌مند به تحقیق روی تاثیر افزایش دمای هوای بیرونی بر نتایج خواب جمعیت‌های محبوس واقع در آب‌وهوای گرم هستند که شاید دسترسی محدودی به تهویه مطبوع داشته باشند.

این تحقیق توسط آژانس آموزش عالی و علوم دانمارک و صندوق تحقیقات مستقل دانمارک حمایت شده است.

یافته‌های این تحقیق در ۲۰ مه در مجله One Earth منتشر شد./ایسنا