سرنوشت موسیقی

سیف‌الرضا شهابی
تحلیلگر سیاسی

از ابتدای انقلاب بخش‌های سنتی در ایران با موسیقی در هر سطحی چه پخش آن در صداوسیما و چه خارج از آن در قالب برگزاری کنسرت  مشکل داشتند و روی خوش نشان نمی‌دادند. این عده بر وجه حرمت موسیقی تاکید می‌ورزیدند و اگر اظهار نظرهای تلویحی و بعضا تصریحی برخی از مقامات سطوح بالای جمهوری اسلامی برای بعضی از آهنگ‌ها و سرودهای انقلابی و آثار موسیقایی نبود، احتمالا جواز پخش موسیقی در رسانه‌های صوتی و تصویری صادر نمی‌شد.

بعد از اجازه پخش موسیقی در رادیو و تلویزیون و باز شدن فضای موسیقی، بتدریج در تهران و بعضی از شهرها کنسرت موسیقی برگزار می‌شد. اگر چه این کنسرت‌ها در پاره‌ای مواقع به بهانه‌های مختلف با مخالفت و کارشکنی‌هایی روبرو می‌شد، و حتی بعد از صدور مجوز توسط مسئولین مربوطه و فروش بلیت، در ساعات نزدیک به برگزاری به خاطر مخالفت افراد غیرمسئول لغو می‌شد. البته این رویه غیرقانونی تاثیرات منفی بر جامعه هنری و مردم علاقمند بر جای می‌گذاشت.
با گذشت زمان کفه موافقت با موسیقی و اجرای کنسرت، سنگین‌تر شد و تعدادی از نوازندگان و خوانندگان با تشکیل گروه‌های موسیقی در پی اجرای برنامه برآمده و در کنارش این فعالیت تبدیل به یک شغل درآمدزا شد. همچنین آموزشگاه‌های موسیقی فعال شدند و جوانان به فراخور ذوق و علاقه و استعدادشان به فراگیری سازهای مختلف موسیقی پرداختند. در این راستا موسیقی ملی و سنتی و محلی کشور در حال بالندگی بود که بناگاه با حوادثی که از شهریور ۱۴۰۱ در کشور شروع شد کنسرت‌ها تعطیل و در بلاتکلیفی فرو رفت، این بار مخالفان جمهوری اسلامی به تحریم برگزاری کنسرت روی آوردند و از خوانندگان و نوازندگان خواستند به خاطر این که نشان دهند کشور در حالت عادی نیست و یا در سوگ جان باختگان در حال عزا است از اجرای کنسرت خودداری کنند!
در مقابل مسئولین وزارت ارشاد و متولیان امور فرهنگی و موسیقی کشور بر اجرای کنسرت تأکید نموده و از گروه‌های موسیقی خواستند اقدام به برگزاری کنسرت نمایند.
ورای اصراری که دو طرف درگیری بر برگزاری کنسرت یا عدم برگزاری دارند ذکر نکاتی حائز اهمیت است:
اولا؛ بدیهی است آن‌هایی که شغل خودشان را در برگزاری کنسرت و یا کلاس‌های تعلیم موسیقی و یا فروش سازهای مربوطه قرار دادند و اقتصاد زندگی و امور معیشتی خود را از این طریق انتخاب کردند دچار آسیب و ضرر می‌شوند.
ثانیا؛ در حالیکه سینماها باز هستند و مردم به سینما می‌روند جلوگیری از برگزاری کنسرت چه مفهومی دارد. اجرای کنسرت با اکران فیلم در سینما چه تفاوت دارد؟
ثالثا؛ در خیلی از کشورهای دنیا در اوج درگیری‌های خونین داخلی و جنگ‌ها برنامه‌های موسیقی قطع نشده و حتی برای آرامش جامعه افزایش هم پیدا کرده است.
رابعا؛ مهم‌تر از همه این است که، اصل موسیقی مخصوصا موسیقی ملی و سنتی و محلی با این وقفه‌ها به عنوان یک هنر از پیشرفت باز می‌ماند و دچار آسیب‌های جدی می‌شود و عواقبی هنری در بر دارد.
مخالفان برگزاری کنسرت موسیقی آب به آسیاب آنانی می‌ریزند که بطور سنتی با موسیقی موافق نیستند.
از این رو لازم است موسیقی از حوزه مسائل و معضلات سیاسی و درگیری‌های داخلی خارج شود و به راه خودش در چارچوب هنر ادامه دهد تا از زوال و اضمحلال به دور بماند.