چرا جعبه سیاه بوئینگ اوکراینی نباید تحویل متهم ردیف اول شود

 سه روز پیش و چند ساعت بعد از سقوط هواپیمای اوکراینی رئیس سازمان هواپیمایی کشوری  در خصوص مرجع رسیدگی به این سانحه گفته بود:‌ رسیدگی به سانحه سقوط هواپیمای اوکراینی بر اساس قوانین ایکائو، توسط ایران انجام می‌شود و اوکراینی‌ها نیز می‌توانند در این بررسی حضور داشته باشند.

علی عابدزاده با بیان اینکه علت وقوع سانحه هنوز مشخص نیست افزود: جعبه‌های سیاه هواپیما پیدا شده که آنها را تجزیه و تحلیل می‌کنیم و دلایل را اعلام خواهیم کرد. هواپیمای مسافربری بوئینگ‌737 اوکراینی 167 مسافر و 9 خدمه پروازی داشت و از این تعداد حدود 140 نفر ایرانی بودند.

عابدزاده در پاسخ به سؤال دیگر تسنیم مبنی بر تأثیر اطلاعیه هوانوردی آمریکا (نوتام) بر پروازهای منطقه اظهار کرد: در این رابطه باید تأکید کنیم که پروازهای ما تغییری نکرده است و هیچ کاهشی را در پروازهای عبوری از آسمان ایران شاهد نبوده‌ایم و فقط مسیرهای پروازی جابه‌جا شده است. تا زمان بررسی تجزیه و تحلیل جعبه سیاه امکان اظهارنظر درخصوص دلایل سقوط این هواپیما وجود ندارد.

وی در پاسخ به این سؤال که آیا خواندن جعبه سیاه در ایران صورت می‌گیرد گفت: برای پاسخ به این سؤال باید ببینیم که نرم‌افزار و سخت‌افزار مورد نیاز برای تجزیه و تحلیل جعبه سیاه چیست پس از آن مشخص می‌شود که این جعبه سیاه در کجا بررسی خواهد شد.

 بر اساس قوانین ایکائو در صورت بروز سانحه برای هواپیماهای مسافربری، تجزیه، تحلیل و بررسی جعبه‌های سیاه باید در کشوری انجام شود که حادثه در آن صورت گرفته است. همچنین نماینده کشور سازنده هواپیما (آمریکا)، و کشورهای سوئد، انگلیس، افغانستان و کانادا (دارای تبعه در هواپیما) در پروسه بررسی دلایل سقوط حضور خواهند داشت.

در این وضعیت بحث تحویل جعبه سیاه هواپیمای اوکراینی به سازنده هواپیما یعنی بوئینگ آمریکا مطرح شده است. اما توجه به سابقه بد هواپیماهای بوئینگ 800-737 در بروز سوانح مرگبار این کار (تحویل جعبه سیاه به یانکی‌ها) اقدام درستی نیست زیرا سقوط‌های پی‌درپی هواپیماهای بوئینگ این شرکت را به مرز ورشکستگی کشانده است و به‌عقیده تحلیلگران، این شرکت و همچنین دولت آمریکا با فرافکنی سعی می‌کنند نقص فنی احتمالی در سقوط هواپیمای اوکراینی را لاپوشانی کنند، به همین دلیل هم ادعای مضحک برخورد موشک با این هواپیما را مطرح کردند.

بر اساس آمار از سال 2006 میلادی به این سو یعنی طی 15 سال گذشته (با احتساب سال 2006) 24 فروند از هواپیماهای بوئینگ 800-737 در سراسر جهان دچار حادثه شده‌اند و 767 نفر بر اثر این حوادث جان خود را از دست داده‌اند.

10 مورد از حوادث مرگبار سقوط هواپیمای بوئینگ 800-737

1 ــ پرواز شماره 1907 گول ایر ترنسپورت در تاریخ 29 سپتامبر 2006 با 154 نفر مسافر بر اثر برخورد با یک هواپیمای دیگر به‌نام امبرائر لگسی 600 (Embraer Legacy 600) در آسمان دچار حادثه شد و تمامی مسافرانش جان باختند.

2 ــ همچنین در تاریخ 5 ماه مه سال 2007 میلادی یک فروند هواپیمای بوئینگ 737-800 در پرواز شماره 507 متعلق به شرکت کنیا ایرویز با 105 نفر مسافر و 9 نفر خدمه پروازی دچار حادثه شد و تمامی سرنشینان آن کشته شدند.

3 ــ در 25 فوریه سال 2009 میلادی یک فروند هواپیمای بوئینگ مدل 737-800 با شماره پرواز 1951 متعلق به شرکت ترکیش ایرلاین از استانبول به پرواز درآمد و درحالی که تلاش می‌کرد بر باند فرودگاه آمستردام هلند فرود بیاید، دچار حادثه شد و از 135 نفر مسافر و خدمه پروازی آن، 9 نفر کشته و 84 نفر نیز به‌شدت مجروح شدند. نتایج بررسی‌های صورت‌گرفته حاکی از نقص فنی و خروج هواپیما از رادار بود.

4 ــ در ژانویه سال 2010 یک فروند از این نوع هواپیما در پرواز شماره 409 شرکت اتیوپیا ایرلاینز دقایق کوتاهی بعد از برخاستن از فرودگاه بیروت لبنان، در دریای مدیترانه سقوط کرد و تمامی سرنشینان آن جان باختند.

5 ــ در 22 می 2010 پرواز شماره 812 ایندیا اکسپرس هنگام فرود در فرودگاه بین‌المللی مانگالور از باند خارج شد و  از 158 مسافر آن به‌همراه شش خدمه فقط هشت نفر زنده ماندند.

6 ــ در 16 اوت 2010 پرواز شماره 8250 آیرس در جزیره سان‌اندرز سقوط کرد و به سه قطعه تقسیم شد. دو نفر در این حادثه جان باختند.

7 ــ در ماه مارس 2016 یک فروند هواپیمای بوئینگ 737-800 متعلق به هواپیمایی فلای دوبای (FlyDubai) از شهر دوبی برخاست و در حالی که تلاش می‌کرد بر باند فرودگاه روسیه فرود بیاید، با سانحه روبه‌رو شد که منجر به جان باختن 62 نفر از مسافران آن شد.

8 ــ در 17 آوریل 2018 پرواز شماره 1380 سوث‌وست ایرلاینز در فرودگاه بین‌المللی فیلادلفیا فرود اضطراری کرد. موتور چپ این هواپیما دچار نقص فنی شده بود. در این حادثه یک نفر جان خود را از دست داد.

9 ــ در 28 سپتامبر 2018 نیز پرواز شماره 73 نوجینی ایر از پونپی به‌مقصد پاپوآ گینه‌نو بلند شد اما فرودی اضطراری در فرودگاه بین‌المللی چوک داشت و با خروج از باند باعث مرگ یک نفر از 47 مسافر این هواپیما شد.

10 ــ جدیدترین مورد از حوادث مرگبار رخ‌داده برای بوئینگ 800-737 مربوط به هواپیمای اوکراینی در تهران است که در پی آن 167 مسافر و 9 خدمه پروازی جان خود را از دست دادند. این هواپیما اندکی بعد از برخاستن از فرودگاه امام خمینی دچار حادثه شد.