تا دقایقی دیگر توافق بین ایران و آمریکا اعلام می شود؟
میخائیل اولیانوف اعلام کرد تنها ۵ دقیقه تا پایان آخرین دور مذاکرات وین باقی مانده است.
به گزارش مستقل آنلاین میخائیل اولیانوف، نماینده دائم روسیه در وین درباره مذاکرات بر سر احیای توافق هسته ای در مصاحبه با خبرنگار کامرسانت، النا چرننکو، گفت که این روند به خط پایان رسیده است و یک سند نهایی 20 صفحهای در مورد احیای "توافق بزرگ" از قبل روی میز مذاکره بود. با این حال، همانطور که از توضیحات او بر می آید، هنوز برای خوشحالی زود است.
مذاکرات برای احیای برجام اکنون در چه مرحله ای است؟ آیا می توان آن را نهایی نامید؟
- فکر می کنم بله. مرحله فعلی را می توان مرحله نهایی نامید. قبلاً راه درازی را طی کرده است. پیش نویس سند نهایی تهیه شد. چندین نکته وجود دارد که نیاز به توضیح بیشتر دارد، اما این پیشنویس از قبل روی میز است و بسیار حجیم است، بیش از 20 صفحهمتن کوچک است. این مبنایی است که بر اساس آن می توان مذاکرات را در زمان نسبتاً کوتاهی تکمیل کرد.
در ماه جولای در مصاحبه ای با کومرسانت گفتید که 90 درصد راه برای بازگرداندن معامله انجام شده است. الان چقدر مونده؟
- تجربه انجام این مذاکرات حاکی از آن است که بهتر است از این گونه ارزیابی ها و همچنین از پیش بینی تاریخ های مشخصخودداری شود. ما هنوز باید تعدادی از مسائل، از جمله مسائل نسبتاً اساسی را حل کنیم. در 9 روز گذشته وقفه ای در روند مذاکرات وجود داشته است، هیئت ایرانی روز سه شنبه به وین باز می گردد و موضع تجدید نظر شده خود را ارائه می کند. بسته به خواستههاییکه طرف ایرانی مطرح میکند، مشخص میشود که تا پایان روند مذاکرات چقدر باقی مانده است.
-و سند نهایی مستلزم اقداماتی از سوی شورای امنیت سازمان ملل متحد است که در سال 2015 قطعنامه خاصی در حمایت از برجاماتخاذ کرد؟
- این یک سند سیاسی خواهد بود که مراحل مشخصی را برای بازگشت به برجام اولیه ثبت خواهد کرد. بخش سیاسی و کاربردها دراین سند به رفع تحریمهای آمریکا و همچنین اقداماتی در زمینه هستهای که ایران باید انجام دهد و در نهایت روند اجرای این توافقهااشاره میکند. پس از حصول توافق نهایی، دوره آماده سازی برای اجرای آن آغاز خواهد شد. ممکن است یک یا دو ماه طول بکشد. پس از آن، روزی فرا می رسد که در نهایت شاهد اجرای برجام همانطور که در سال 2015 توافق شد خواهیم بود. اما این فقط یک طرحتقریبی است که هنوز کار برای انجام دادن وجود دارد. در مورد قطعنامه جدید شورای امنیت سازمان ملل، این موضوع هنوز مورد بحثقرار نگرفته است. ممکن است مورد نیاز نباشد.
شما گفتید که باید در مورد چند نکته اساسی تصمیم گیری کرد این موارد چیست؟
- میدانید، در دیپلماسی چندجانبه این اتفاق نمیافتد که خواستههای یک طرف 100 درصد در نظر گرفته شود. در هر صورت من چنیننمونه هایی را نمی شناسم. اینها همیشه سازش هستند، گاهی اوقات مصالحه سنگین. گاهی اوقات این روند تا حدودی یادآور یکطناب کشی است. ظاهراً اکنون چندین نقطه وجود دارد که ایران میخواهد به آنها بیشتر دست یابد.
بنابراین، تکرار می کنم، ما با خواسته های طرف ایرانی با درک کامل برخورد می کنیم. سوال این است که آنها تا چه اندازه می توانندبرای شرکت کنندگان غربی در این روند مناسب باشند. همه اینها منوط به مذاکره خواهد بود. و در اینجا هر طرف باید تصمیماتسیاسی بگیرد - با آنچه قبلاً به دست آمده موافقت کند یا در برخی موارد سعی کند چیزی را در جهتی که این طرف به آن نیاز دارد"پیچان" کند.
آیا به درستی متوجه شدم که سند نهایی تهیه شده به احیای کامل توافق هسته ای ایران، به شکلی که در سال 2015 توافق شده بود،اشاره دارد؟ یعنی در مورد راه حل میانی نیست؟
- یک تصمیم موقت در جایی در پایان سال گذشته - به منظور به دست آوردن زمان برای مذاکره - مناسب است. حالا راه حل میانی کاملابی ربط است. در نظر گرفته نمی شود. همه نگاه ها به بازگرداندن برجام اولیه است. ما تکرار می کنم به رسیدن به این هدف بسیارنزدیک شده ایم.
فرض بر این است که برجام به شکل اصلی خود - بدون پیوست و معافیت - بازیابی خواهد شد. اگرچه، شاید به دلیل این واقعیت که وضعیت در چند سال گذشته بسیار تغییر کرده است، ممکن است برخی تفاوت های ظریف جدید ظاهر شود. اما همه اینها موضوع مذاکرات در مرحله نهایی روند خواهد بود.
شماری از مقامات و کارشناسان غربی از اواسط تا اواخر فوریه به عنوان آخرین مهلت مذاکرات یاد می کنند و تاکید می کنند که اگر تااین زمان راه حل های نهایی پیدا نشود، مذاکره بیشتر فایده ای ندارد. برخی دیگر به 7 مارس و نشست شورای حکام آژانس بین المللیانرژی اتمی (IAEA) به عنوان آخرین مهلت اشاره می کنند. آیا زمان واقعاً به پایان رسیده است؟
- در مورد فدراسیون روسیه، ما قاطعانه مخالف تعیین ضرب الاجل مصنوعی هستیم. در عین حال، ما موافقیم که مذاکرات نباید طولانیشود و در صورت تمایل میتوان تا پایان این ماه به پایان رسید. با توجه به اراده سیاسی و آمادگی طرفین برای نشان دادن انعطافمعقول، این امر واقع بینانه است.دلیل اینکه شرکای غربی ما تا این حد فعالانه موضوع زمان بندی را مطرح می کنند به این دلیل است که حتی در شرایط مذاکرات، طرف ایرانی به توسعه برنامه هسته ای خود از جمله حساس ترین جنبه های آن ادامه می دهد. ایرانی ها نصب سانتریفیوژهای جدید را بهحالت تعلیق درآورده اند، اما همچنان به تولید اورانیوم غنی شده 20 درصد و 60 درصد ادامه می دهند که بسیار فراتر از برجام اولیهاست. شرکای غربی وضعیت را به گونهای ارائه میکنند که در نتیجه ارزش عدم اشاعه برجام از بین میرود و ظاهراً نزدیک به صفراست. بنابراین، آنها می گویند، مهم است که مذاکرات در اسرع وقت تکمیل شود. در هر صورت ما تلاش خواهیم کرد تا مذاکرات را در اسرع وقت و ترجیحا در این ماه به نتیجه برسانیم.
تصمیم اخیر آمریکا برای لغو محدودیتها بر برنامه هستهای غیرنظامی ایران و به اصطلاح بازگرداندن معافیتها از تحریمها را چگونه ارزیابی میکنید؟
این اقدامی است که باید از مدت ها قبل برداشته می شد. نکته اینجاست که اکنون از ۱۳ فوریه که تصمیم مربوطه اعلام شد، پروژه های هستهای مرتبط با برجام مشمول تحریمهای فراسرزمینی آمریکا نمیشوند.
این به طور مثبت بر منافع ما نیز تأثیر می گذارد. ما در حال اجرای تعدادی پروژه تحت برجام هستیم. به عنوان مثال، پروژه ای برای تولید ایزوتوپ های پزشکی پایدار در یک مرکز در فردو.
جنبه های دیگری مانند نحوه برخورد با ذخایر مازاد اورانیوم غنی شده در جمهوری اسلامی ایران که فراتر از پارامترهای اصلی برجاماست، وجود دارد. این اورانیوم یا باید رقیق شود یا حذف شود. اگر به خارج از ایران صادر شود، طرفی که این کار را انجام می دهد نیزباید مطمئن باشد که مشمول تحریم های آمریکا نخواهد شد.
بنابراین ارزیابی (از تصمیم ایالات متحده - کومرسانت) مثبت است. این مرحله بازیابی برجام را تسریع خواهد کرد. و احتمالاً این نیزنشانه آن است که مذاکرات واقعاً وارد فاز نهایی شده است و آمریکایی ها دیگر نمی توانند اتخاذ چنین تصمیمی را به تاخیر بیندازند.
بازگشت به برجام: المپیک زمستانی اکنون در حال برگزاری است و اگر از لحاظ ورزشی صحبت کنیم، پس با جمع بندی می توان گفتکه مذاکره کنندگان برجام در حال حاضر در خط پایان هستند و در آستانه رسیدن به هدف هستند؟
تجربه به من می گوید: تا از روی آن نپری، چیزی نباید بگویی!
همیشه این احتمال وجود دارد که کسی اقدامات نادرستی انجام دهد که به سادگی می تواند مذاکرات وین را تضعیف کند. این احتمال رانمی توان به طور کامل رد کرد. اما چنین وضعیتی حکایت از بی مسئولیتی شدید کسانی دارد که دست به چنین اقداماتی می زنند. درمرحله که کنونی مذاکرات پیشرفت بسیاری داشته است،ایجاد تنش غیرضروری و به خطر انداختن دستیابی به نتیجه مثبت مطلقاً غیرقابل قبول است. پنج دقیقه با خط پایان فاصله داریم. و ما باید این بخش آخر را با عزت، سریع و کارآمد بگذرانیم.
ارسال نظر