سالمندان و نیازهای تغذیه ای

دکتر میترا زراتی- متخصص تغذیه و رژیم درمانی

افراد مسن دارای نیازهای متفاوتی از ویتامین ها و املاح معدنی می باشند. به طور مثال، مقدار مناسب استفاده از کلسیم در زنان کمک به جلوگیری از پوکی استخوان می کند . ویتامین D همچنین کمک به جلوگیری از تحلیل استخوان ها و شکستگی در افراد مسن  و همچنین کمک به جذب کلسیم و استفاده بدن از آن خواهد نمود .

گاهی اوقات واقعا تشخیص اینکه دقیقا بدانیم بدن ما به چیزهایی نیاز دارد مشکل می باشد . اگر شما دارای یک رژیم غذایی متعادلی می باشید، احتمالا مشکلی نخواهید داشت . اما اگر هنوز نگران این مساله می باشید می توانید از پزشک خود در مورد استفاده از مکمل ها کمک بگیرید.

مهم است که بدانید که واژه مکمل ها نه تنها شامل ویتامین ها و مواد معدنی می باشند ، بلکه شامل داروهای گیاهی ، آمینو اسیدها ، آنزیم ها و سایر مشتقات نیز هستند . برخی از این مکمل ها تحت عنوان های خاص مانند پروبیوتیک و روغن ماهی نامیده می شوند . قبل از اینکه هر یک از این محصولات را تهیه نمایید با پزشک خود مشورت نموده و برچسب آن را مطالعه نمایید.

بدن به چه عناصری به فرم مکمل نیاز دارد؟

کلسیم : همانطور که می دانید، استفاده از کلسیم باعث تقویت استخوان ها می گردد . کلسیم در محصولات لبنی مانند ماست و شیر یافت می شود . زنان به خصوص آنهایی که احتمال داشتن پوکی استخوان را دارند باید از مکمل های کلسیم استفاده نمایند. اما در ابتدا باید با پزشک خود مشورت داشته باشند.

ویتامین D : این ماده مغذی که از طریق نور آقتاب در بدن ساخته می شود ، به جذب کلسیم و فسفر کمک می کند بنابراین کلید سلامتی استخوانها و دندان های شما درتولید مقدار کافی از این ویتامین در بدن است. در بدن افراد مسن این ویتامین به سختی ساخته می شود. بنابراین این افراد برای جلوگیری از پوکی یا شکستگی استخوان باید از مکمل ویتامین D استفاده نمایند .

ویتامین B12 : این ویتامین برای سلامت سلولهای خونی و عصبی مهم می باشد. سن در جذب و استفاده از ویتامین  B12  از غذاها تاثیر به سزایی دارد، بنابراین اگر شما بالای 50 سال سن دارید ، بهتر است این ویتامین را از مکمل ها وغذاهای حاوی این ویتامین مانند غلات و غذاهایی که غنی از این ماده می باشند مانند لبنیات کم چرب و ماهی بدست آورید.

 اسید فولیک : این ماده از کم خونی جلوگیری می کند. اسفناج ، لوبیا ، نخود ، پرتقال ، غلات و نان های غنی شده حاوی اسیدفولیک می باشند.

ویتامین B6  : این ویتامین به تقویت سیستم ایمنی و متابولیسم شما کمک می کند. شما می توانید این ماده را از غلات  و سویا و همچنین گوشت و غلات کامل بدست آورید. به هنگام ضعف سیستم ایمنی و یا خواب رفتن دست ها در سالمندان به مکمل این ویتامین نیاز می باشد.

بدن شما همچنین نیازمند این مواد نیز می باشد :

ویتامین C : پرتقال و فلفل دلمه ای قرمز و سبز ، در کنار سایر سبزیجات و میوه جات منبع غنی از این ویتامین هستند . این ویتامین به پیشگیری از آب مروارید ، کمک به ترمیم زخم ها و همچنین احتمالا کمک به پیشگیری از برخی از سرطان ها کمک می کند . به هنگام ابتلا به التهابات لثه و یا زخم بستر به مکمل این ویتامین در سالمندان نیاز است.

منیزیم :  این عنصر به شما کمک می کند که سطح قند خون و فشار خون شما ثابت باقی بماند. همچنین این ماده برای استخوان ها نیز مفید می باشد. منیزیم را می توانید از آجیل ها ، اسفناج و لبنیات بدست آوردید. در خستگی های مزمن دوران سالمندی و همچنین گرفتگی های مکرر عضلات می توان از مکمل منیزیم استفاده نمود.

پروبیوتیک ها : سلامت دستگاه گوارش برای عملکرد سیستم ایمنی بسیار اهمیت دارد . برخی تحقیقات نشان داده اند که پروبیوتیک ها – میکروارگانیسم های زنده شبیه آنچه که در ماست یافت می شود – بروز انواع اسهال و علائم سندرم روده تحریک پذیر را کاهش می دهند. یکی از مشکلات رایج در دوران سالمندی نفخ بوده که در این شرایط استفاده از مکمل های پروبیوتیکی کمک بسیاری به حل این مشکل در سالمندان خواهد نمود.

کوآنزیم Q10 : به طور طبیعی در بدن ساخته شده و در بیشتر بافت های بدن یافت می شود. این ماده کمک می کند که سیستم ایمنی شما بهتر کار کند. اکثر سالمندان به دلیل مصرف داروهای کاهنده کلسترول که عمدتا خانواده statin نامیده می شود دچار کمبود این ماده مغذی می شوند. لذا در این شرایط مصرف مکمل این کوانزیم توصیه می شود. فقط دقت نمایید که مصرف این مکمل همراه با داروهای ضدانعقاد نظیر وارفارین نباشد.

روغن ماهی : انجمن قلب آمریکا توصیه می کند حداقل در هفته دو واحد ماهی سالمون و یا سایر ماهی هایی که حاوی اسید چرب امگا 3 می باشد مصرف نمایید. روغن ماهی در فرم مکمل نیز وجود دارد. این ماده همچنین به کم کردن علائم ورم مفاصل نیز کمک می کند . مصرف این مکمل با داروهای ضدانعقاد توصیه نمیشود.