تیغ کسری بودجه دولت بر گلوی بازار سهام

مستقل آنلاین/گروه اقتصادی_شیرین سعیدی

درحالیکه در روزهای بعد از افزایش قیمت بنزین، افزایش قیمت ارز بیش از حامل‌های انرژی و به خصوص بنزین بر شاخص بازار سهام و شرکت‌های بورسی تاثیرگذار بود. در حال حاضر روند قیمت ارز و طلا همچنان روند صعودی دارد. بازار مسکن به دلیل سرمایه در گردش بالا هنوز تاثیر خیلی مشخصی نپذیرفته و فقط در بخش اجاره بها خود را نشان داده است بازار خودرو نیز با جهش‌های نه چندان بلند (در این مدت) در انتظار تعدیل قیمت‌ها هستند.

بازار سرمایه به خصوص در روزهای آشفتگی و قطعی اینترنت روزهای نه چندان امیدوار کننده‌ای را پشت سر گذاشت، اما از میانه‌های همین هفته بازار شروع به رشد کرد و روز پایان هفته را با افزایش رقم شاخص نسبت به روز گذشته به پایان برد. اما این روند تا چه زمانی و تا کجا ادامه دارد هنوز مشخص نیست.

حمید میرمعینی کارشناس بازار سرمایه معتقد است که به این روزهای صعود شاخص نباید خیلی خوش‌بین بود. چراکه با توجه به جمیع شرایط اقتصادی و به خصوص سیاسی، ریسک سرمایه‌گذاری در بازار سرمایه در میان‌مدت بیش از بازده مورد انتظار است. او در این باره‌ توضیح می‌دهد: واقعیت این است که تاثیر شوک قیمتی بنزین در کوتاه مدت خیلی ضعیف بود، اما تاثیر آشفتگی‌ها و اغتشاشات پس از آن تاثیر منفی بیشتری بر بازار داشت.

او اضافه می‌کند: اما موضوع اصلی تاثیر تورم و رکود تورمی است که موجب کاهش شدید قدرت خرید شده که در میان مدت و در 6 ماه آینده خود را نشان می‌دهد. البته این تاثیر با فرض با ثبات بودم اوضاع سیاسی و اقتصادی است.

میرمعینی با اشاره به دیگر عوامل موثر در رکود و روند نزولی بازار سهام می‌گوید: موضوع دیگری که احتمال دارد تاثیر منفی بر بورس داشته باشد، تعدیل حامل‌های دیگر انرژی است. این افزایش به طور مستقیم بر بهای تمام شده کالا و خدمات شرکت‌ها تاثیر گذار خواهد بود.

این کارشناس بازار سرمایه با اشاره به اینکه روند قیمت و نرخ‌ها در بازار سرمایه و بازارهای موازی دیگر مربوط به شاخص‌های اقتصادی نیست می‌گوید: در حال حاضر روند صعودی شاخص بازار سهام بیش از عوامل دیگر تحت تاثیر قانون تجدید ارزیابی دارایی شرکت‌هاست که هنوز به طور کامل در قیمت سهام شرکت‌ها دیده نشده است.

او اضافه می‌‌‌‌‌‌‌کند: در حال حاضر با توجه به شرایط، به ادامه روند صعودی بورس خوش‌بین نیستم. ادامه روند صعودی نیازمند بهبود شرایط اقتصادی است که آینده روشنی برای اقتصاد پیش‌بینی نمی‌شود.

میرمعینی در مورد دیگر دلایل و شرایط بسیار تاثیر‌گذار در بازار سرمایه یعنی کسری بودجه دولت در سال 98 و در بودجه 99 می‌گوید: کسری بودجه تاثیر بسیار منفی بر بازار سرمایه دارد و به احتمال زیاد این کسری در بودجه سال 99 نیز ادامه دارد. انتشار 20 هزار میلیارد تومان اوراق مشارکت، ایجاد صندوق پالایشی‌ها، واگذاری دارایی‌هایی دولت از طریق سازمان خصوصی سازی و... نشان دهنده سوءاستفاده دولت از بازار سرمایه و اثرات منفی آن است.

او اضافه می‌کند: در حال حاضر در بازارهای موازی مانند مسکن، خودرو، طلا، ارز و... اتفاق تازه‌ای رخ نداده و نقدینگی سرگردان بین این بازارهاست اما این بازارهای موازی منتظر جهش هستند و ممکن است پیش از آرامش و به تعادل رسیدن اقتصاد، قیمت‌های خود را تعدیل کنند.   

تیغ کسر بودجه

سیاوش وکیلی مدیرعامل یک شرکت سرمایه‌گذاری و کارشناس بازار سرمایه معتقد است ارزیابی‌ها نشان می‌دهد افزایش قیمت‌ها (ارز، حامل‌های انرژی، طلا و...) تاثیر مقطعی و ثانویه بر بازار سرمایه و بازار سهام دارد، او می‌گوید: باتوجه به هیجانی و تاثیر گذرای این اتفاق‌ها به نظر می‌رسد این تغییرات و نوسان قیمت‌ها یکی از جذابیت‌های بازار سرمایه است. نوسان‌های بازار سهام به خصوص در شرایط کنونی و پس از افزایش قیمت کالاهایی مانند بنزین تا حدود زیادی هیجانی است به این دلیل که تحلیل‌گران بازار به این اتفاق و تاثیرش وزن زیادی نمی‌دهند.

وکیلی با شاره به اینکه افزایش قیمت بنزین و تاثیرش در سهام شرکت‌های پالایشگاهی‌ منتفی است توضیح می‌دهد: باید توجه داشت نرخ بنزین خریداری شده از پالایشگاه‌ها با نوسان 5 درصد از قیمت فوب خلیج فارس خریداری می‌شود و پالایش و پخش آن را توزیع و قیمت‌گذاری می‌کند و به هیچ‌وجه افزایش قیمت بنزین سود یا ضرر مستقیمی برای شرکت‌های پالایشگاهی ندارد.

این کارشناس بازار سرمایه با اشاره به کسری بودجه دولت، می‌گوید: بودجه سال 98 از ابتدا با کسری بسته شد و برای سال 99 نیز با وجود آنکه هنوز لایحه بودجه به مجلس نرسیده اما به احتمال زیاد بودجه 99 نیز با کسری مواجه است.

او اضافه می‌کند: به نظر می‌رسد کسری بودجه و چالش آن فقط بازی با ارقام نیست و افزایش قیمت حامل‌های انرژی نیز برگشت پذیر نیست. انتشار اوراق مشارکت، شرکت‌های واگذارشد‌ه‌ای که برخی از آنها برای تعیین تکلیف دوباره به دولت بازگشته است، در حال حاضر دولت بیشتر با چالش اذهان عمومی و نحوه بازپرداخت یارانه و افزایش آن مواجه است.

در حالی که بیشتر فعالان بازار سرمایه براین عقیده‌اند که شوک‌های دیگر حامل‌های انرژی، کسر بودجه دولت (امسال و سال آینده)، بیش از عامل دیگری بر بازار سهام تاثیر منفی دارد، بازارهای موازی دیگر از این فرصت برای تعدیل و اصلاح قیمت خود استفاده می‌کنند.

از جمله بازارهایی که در این مدت و بلافاصله پس از اصلاح قیمت بنزین، نرخ‌شان را اصلاح کرده بازار ارز است. از روز شنبه 25 آبان تا به امروز (6 آذر 98) روند صعودی طی کرده است. به طوریکه قیمت ارز روز چهارشنبه و پنجشنبه 11 هزارو 770 تومان و به یکباره شنبه 25 آذر به 12 هزارو 190 تومان رسید. و طی هفته جاری قیمت ارز از کف 12 هزار تومان نزول نکرد.

این افزایش قیمت ارز آن هم در حالی که هنوز لایحه بودجه 99 به مجلس تقدیم نشده و انتخابات مجلس در پیش است، نکته چندان مثبتی برای کاهش قیمت یا توقف افزایش نرخ‌ها نیست.