آیا نسل جدید، اصلاحات گام به گام را قبول دارد؟
نگاه اصلی ما باید به جامعه باشد. اصلاح طلبان که همواره مورد بی مهری حاکمیت بودهاند سرمایهای جز جامعه ندارند و نباید با تصمیمگیری غلط و خطا این سرمایه را از دست بدهند/ اصلاحات گام به گام یا روزنه گشایی در دهه چهارم انقلاب و در دست گرفتن فرمان حاکمیت توسط جبهه پایداری، نه شدنی است و نه جواب میدهد.
ما اکنون در دوگانه مشارکت و تحریم قرار نگرفتهایم؛ بلکه امکان ارائه لیست براساس خواست مردم را نداریم
گروه سیاسی- ماجرای انتشار بیانیه 110 نفر از افراد نزدیک به جریان اصلاحات موسوم به روزنه گشایی، همانطور که پیشبینی میشد منجر به اختلاف در اردوگاه اصلاحطلبی شد.
طی روزهای گذشته و در رسانهها و شبکههای اجتماعی موافقان و مخالفان شرکت در انتخابات مرتب در حال رد و بدل کردن استدلالهای خود بودند تا اینکه روز دوشنبه 30 بهمن محسن آرمین پشت پرده این ماجرا را منتشر کرد.
محسن آرمین، نایب رئیس جبهه اصلاحات ایران گفت که تحلیل این بیانیه در خصوص انتخابات پیشرو کاملاً مغایر با نظر سیدمحمد خاتمی بود و با اشاره به تیتر روزنامه سازندگی درباره این بیانیه تحت عنوان «همگام با خاتمی» هم نوشت: «دوستان من اگر این شیوهها میتوانست به جلب مخاطب بینجامد صدا و سیما وضعیت ترحم انگیز امروز را نداشت.»
آرمین حتی از پافشاری جلاییپور پدر درباره انتشار ابن بیانیه خبر داد و گفت: «بنده و آقای شکوریراد گفتیم برداشت ما این است که این اقدام نقطه آغاز حرکتی است که پایان آن انشعاب است. اما این برداشت به کام آقای جلایی پور پدر خوش نیامد. بعداً آقای جلایی پور پسر طی فایل صوتی به بنده و آقای شکوری انتقاد کردند که چرا گفتهایم این حرکت آغاز یک انشعاب است و ما و اکثریت جبهه اصلاحات را متهم به سانترالیسم اقتدارگرا و عدم احترام به آزادی بیان توصیف کردند.»
این نماینده مجلس ششم تاکید کرد که اختلاف در تلاش برای روزنه گشایی نیست. چرا که اصولاً اصلاح طلبان در طول سالهای گذشته مثل انتخابات ریاست جمهوری سال 92 و 96 و مجلس دهم همین هدف را دنبال کردهاند اما در حال حاضر دوستان موافق شرکت در انتخابات میگویند در شرایط فعلی باید میانه روی کرد و وسط باز بود و دوستان مخالف میگویند وسط بازی با میانه روی فرق دارد.
اعتدال و میانه روی امری نسبی و یک برساخته سیاسی و اجتماعی است. شرایط واقعاً موجود و افکار عموی که علی القاعده یکی از مهمترین مبانی تصمیمگیریهای سیاسی است تعیین میکند چه حرکتی میانه روی است و چه حرکتی وسط بازی است.
او همچنین با اشاره به وضعیت موجود جامعه و شکاف عمیقی که بین حاکمیت و مردم به واسطه حوادث سالهای گذشته رخ داده میگوید: « شرکت مؤثر در انتخابات ۴۰۴ منوط به وجود پشتوانه قوی اجتماعی است. شرکت بی نتیجه یا به شدت کم اثر ما در این انتخابات در شرایطی که جامعه با انتخابات قهر است، بی اعتمادی جامعه به اصلاح طلبان را تشدید میکند، و در جامعه مستأصل، معترض و عصبانی ایجاد نوعی احساس بی پناهی میکند و به یأس و سرخوردگی یا رشد گرایشهای رادیکال دامن میزند و در نتیجه شانس حضور مؤثر در انتخابات ۴۰۴ را از ما خواهد گرفت. نگاه اصلی ما باید به جامعه باشد. اصلاح طلبان که همواره مورد بی مهری حاکمیت بودهاند سرمایهای جز جامعه ندارند و نباید با تصمیمگیری غلط و خطا این سرمایه را از دست بدهند.»
موضعی که آذر منصوری هفته گذشته طی یک نشست خبری به آن اشاره داشت و گفت: «ما اکنون در دوگانه مشارکت و تحریم قرار نگرفتهایم؛ بلکه امکان ارائه لیست براساس خواست مردم را نداریم.»
همزمان 30 بهمن، سیدمحمد خاتمی در دیدار با شورای مرکزی و جمعی از اعضای دفتر سیاسی حزب همبستگی ایران اسلامی ضمن اشاره به این نکته که امیدوارم در آینده جامعه ما شاهد انتخابات آزاد باشد، گفت: «اصلاحات با کسی و جمعی و نهادی قهر نیست؛ بخصوص با مردم قهر نیست، بلکه خود را در کنار مردم و همراه مردم می بیند و باید ببیند و البته انتقادهای جدّی دارد. متأسفانه آثار نارضایتی فراگیر و حتی قهر را در جامعه شاهدیم.»
رئیس جبهه اصلاحات پیش از این هم اعلام کرده بود که: «این حاکمیت است که با اصلاحطلبی قهر کرده و به این نکته اعتراض داریم که در حال حاضر انتخابات در جای خود نیست و باید بجای اصلی خود برگردد.»
اما با این حال حمیدرضا جلاییپور که از او به عنوان پدرخوانده بیانیه روزنه گشایی یاد میشود در پاسخ به یادداشت محسن آرمین و همچنین برخی از اعضای جبهه اصلاحات ضمن کنایه به مواضع این طیف از اصلاحطلبان نوشت: «تفاوت راهبردی است میان نیرویی که به انسداد کامل باور دارد و نیرویی که اصلاحات گامبهگام را ممکن میبیند. تفاوت راهبردی است میان نیرویی که ملاک تصمیمش تحقق عملی خیر همگانی است و نیرویی که پیروی از اکثریت ناراضی را مبنا قرار میدهد. تفاوت راهبردی است میان نیرویی که برای افزایش رقابت و مشارکت مداخله میکند و در عمل قهر نمیکند و نیرویی که حتی از ثبت نام برای نامزدی در انتخابات پرهیز میکند.»
او مدعی است که نباید با صندوق رای قهر کرد اما همانطور که پیشتر اشاره کردیم ماجرا اساساً به قهر اصلاحات با صندوق رای و یا انتخابات برنمیگردد بلکه این جریان حاکم است که تمایلی به کنشگری اصلاحطلبان در انتخابات و یا عرصه سیاسی کشور ندارند. نه تنها اصلاحطلبان بلکه طی دو سال گذشته و با ردصلاحیت افرادی چون سیدحسن خمینی، علی لاریجانی و حسن روحانی و خانهنشینی ناطقنوری، پیام واضحی از سوی حاکمیت به اکثریت جامعه ارسال شده که مردم هم آنرا دریافت کردهاند.
رسانههای اصولگرا طی روزهای گذشته به کرات مدعی شدند که اصلاحطلبان حتی بیش از نیاز خود در انتخابات نامزد دارند اما در واقعیت و خوشبینانه ترین حالت ممکن این افراد در کل کشور و با نامزدهای اعتدالگرا به 30 نفر هم نمیرسند و بنابراین مشخص نیست منظور جلاییپور پدر و امضاءکنندگان بیانیه روزنه از کدام کنش جمعی حرف میزنند وقتی به گفته منصور حقیقتپور، نامزد اصولگرای مجلس انتخابات پیشرو رقابتِ بین اصولگرایان و اصول گرایان است.
به هر حال آنچه که عیان شده این است که گوش نوجوانانی که در دولت احمدینژاد متولد شده و از همان بدوتولد بیش از نسل پیش خود از گرانیها و تورم های افسارگسیخته شنیدهاند، به این تئوریهای درازمدت بدهکار نیست و اساساً برای این دست بیانیهها تره هم خورد نمیکنند.
اصلاحات گام به گام یا روزنه گشایی در دهه چهارم انقلاب و در دست گرفتن فرمان حاکمیت توسط جبهه پایداری، نه شدنی است و نه جواب میدهد.