ماجرای ملاقات برادران کروبی با ویلیام کیسی چه بود؟
مجله آگاهی نو در آخرین شماره خود در گزارشی از یک «ملاقات محرمانه» در مادرید میان برادران «کروبی» (حسن و مهدی) با یکی از مقامات آمریکایی سخن گفته است
از شواهد بر می‌آید که ایران با توافق یا بدون توافق با آمریکایی‌ها، گروگان‌ها را بعد از مراسم تحلیف ریگان آزاد کرد
حسن کروبی
این واضح است که ایران عامدانه گروگان‌ها را تا زمان پس از مراسم تحلیف ریگان در کاخ سفید و خداحافظی کارتر از ریاست جمهوری آمریکا نگاه داشت و در آن زمان آزاد کرد تا پیامی را منتقل کرده باشد. اما تاکنون سندی از اینکه میان ایران و آمریکا در این زمینه توافقی صورت گرفته باشد وجود ندارد.
داوود حشمتی در امتداد نوشت: همه ساله در سالگرد 13 آبان که به انقلاب دوم مردم ایران مشهور شد، مباحث مختلف حول محور چرایی و چیستی تسخیر سفارت آمریکا توسط دانشجویان پیرو خط امام شکل میگیرد و این واقعه را هنوز می‌توان یکی از زنده‌ترین وقایع تاریخ 44 ساله انقلاب دانست.
با این‌حال این واقعه از یک جنبه کمتر به آن پرداخته شده است، آنهم زمان آزادی گروگان‌هاست. زاویه‌ای که مجله آگاهی نو در آخرین شماره خود در گزارشی از یک «ملاقات محرمانه» در مادرید میان برادران «کروبی» (حسن و مهدی) با یکی از مقامات آمریکایی سخن گفته است.
سه وجه انقلاب دوم:
حمله به سفارت آمریکا در تهران از سه وجه باید مورد بررسی و تحلیل قرار بگیرد.
وجه اول چرایی و چگونگی حمله و تسخیر سفارت است.
این مساله باید با وجه دوم که گروگانگیری است از هم تفکیک شود.
همانطور که بارها دانشجویان پیروخط امام در مصاحبه‌های خود به کرات گفتند، هدف آن‌ها تنها تسخیر چند روزه و یا چند ساعته سفارت بود و در ذهنیت هیچ کدام اشغال طولانی مدت سفارت طرح ریزی نشده بود.
اما گروگان‌ها حتی در سیاست داخلی ایران نیز موثر بودند تا آنجا که در مقطعی حتی حاضر نشدند آن‌ها را در اختیار شورای انقلاب قرار دهند.
وجه سوم که باید به آن پرداخته شود و موضوع این یادداشت است، زمان آزادی گروگان‌هاست.
این واضح است که ایران عامدانه گروگان‌ها را تا زمان پس از مراسم تحلیف ریگان در کاخ سفید و خداحافظی کارتر از ریاست جمهوری آمریکا نگاه داشت و در آن زمان آزاد کرد تا پیامی را منتقل کرده باشد. اما تاکنون سندی از اینکه میان ایران و آمریکا در این زمینه توافقی صورت گرفته باشد وجود ندارد.
با این حال رگه‌هایی از ادعای دیدار یکی از اعضای دولت آمریکا در مادرید با مقامات ایرانی وجود داشته است که اولین بار در زمان بررسی پرونده «ایران کنترا» در آمریکا مطرح شده بود.
مجله آگاهی نو در گزارش خود در این بخش به این سابقه اشاره کرده است: «گری سیک از اعضای شورای امنیت ملی آمریکا در دولت کارتر (و دولت ریگان)، ادعا کرد که ویلیام کیسی (رئیس کل آژانس اطلاعات مرکزی آمریکا در دولت ریگان (CIA) هم در ژوئیه و اوت 1980 در مادرید با نمایندگان ایران دیدار کرده و نهایتا در ماه اکتبر در پاریس توافق شده که ایران گروگان‌ها را تا پیش از انتخابات آزاد نکند و درعوض دولت ریگان پس از پیروزی در انتخابات از طریق اسرائیل به ایران سلاح بدهد.
تحقیقات جداگانه مجلس نمایندگان و سنای آمریکا به ریاست لی همیلتون نماینده وقت دموکرات این ادعا را مردود دانسته و در گزارش 968 صفحه‌ای که مورد تایید تمام اعضایش قرار گرفت آمده که کیسی در آن زمان که سیک می‌گوید اصلا در مادرید نبوده است.»
آنطور که «سرگه بارسقیان» در شماره آخر آگاهی نو نوشته است در سال 1991 یادداشتی پیدا می‌شود که نشان می‌دهد «ویلیام کیسی» در آن مقطع اتفاقا در مادرید بود: «در نوامبر 1991 یکی از وکلای جورج بوش رئیس جمهور وقت آمریکا در یادداشتی خبر از وجود گزارشی از سفارت آمریکا در مادرید داد که حضور کیسی در این شهر در آن روزهای سرنوشت ساز سال ۱۹۸۰ را تأیید می‌کرد این یاداشت تحویل کمیته همیلتون داده نشده بود و تنها ۲۰ سال بعد به وسیله رابرت پری (روزنامه نگار آمریکایی) پیدا شد به ادعای پری، کیسی از جمشید هاشمی تاجر ایرانی می‌خواهد که ترتیب ملاقاتی بین او و یکی از مقامات ایرانی را در مادرید بدهد.»
در اینجا «رابرت پری» ادعا می‌کند طرف ملاقات کننده با « کیسی» برادران کروبی بودند:«حسن کروبی برادر مهدی کروبی و سرپرست دفتر خانه سازی برای مستضعفین در اوایل انقلاب آن زمان در آلمان بود که همراه با هاشمی به مادرید رفت و در هتل اقامت کرد. مهدی کروبی هم در سفارت ایران در مادرید بود. به ادعای پری، کیسی با هر دو کروبی در مادرید ملاقات کرده و به آن‌ها گفته علاقه مند است گروگان‌ها آزاد شوند اما بعد از مراسم تحلیف ریگان به عنوان رئیس جمهور ما به ازای آن ارسال سلاح به ایران بود. روزنامه لس آنجلس تایمز در ۶ اوت ۱۹۹۱ نوشت که کیسی در ژوئیه ۱۹۸۰ با مهدی کروبی در هتلی در مادرید ملاقات کرده و پری نیز ادعا کرد ملاقات دوم کیسی با مهدی کروبی در پاریس انجام شده و کروبی خبر موافقت با معامله پیشنهادی را به جمهوریخواهان داده بود.»
نکته اینجاست که آگاهی نو در گزارش خود می‌نویسد ایران نسبت به این گزارش هیچ واکنشی نداشت: «این روایات توسط طرف ایرانی تکذیب تصحیح یا تکمیل نشد و منابع خارجی نیز در نقل آن تناقض های جدی دارند.»
از شواهد بر می‌آید که ایران با توافق یا بدون توافق با آمریکایی‌ها گروگان‌ها را بعد از مراسم تحلیف ریگان آزاد کرد. توافقی که می‌توانست بهره‌هایی هم برای ایران داشته باشد اما بن بست ایجاد شده در ماجرای مک فارلین در تهران همه چیز را دگرگون کرد./ پایان یادداشت داوود حشمتی
نکاتی درباره شخص حسن کروبی که در مذاکرات حاضر بود:
حسن کروبی، فرزند ملا احمد و برادر مهدی کروبی که به دلیل بیماری ریوی در سن ۷۳ سالگی در خارج از کشور درگذشت در دوران تبعید امام خمینی به نجف، از همراهان ایشان و به تعبیر کار‌شناس ساواک «یکی از پیشکاران وی» بود و طبق گزارش ساواک در آذر سال ۱۳۵۷ به طور محرمانه به تهران آمد و «از طرف خمینی ماموریت دارد که در تهران کارهایی انجام دهد.»
حسن کروبی جزو ۲۴ نفر از فضلا و طلاب جوان مبارزی بود که با نام «روحانیون مبارز خارج از کشور - نجف اشرف» در خدمت امام بودند.
سالی از انقلاب نگذشته، حسن کروبی از صحنه سیاسی کناره گرفت و نشانی از او نبود تا دو باری که آمریکایی‌ها سراغش رفتند و معمای زندگی‌اش را شکل دادند؛ معمایی که با سکوتش تا آخر عمر، در هاله‌ای از ابهام ماند گرچه شاید ناگفته‌ای گذاشته باشد که اطرافیانش بازگویند.