روبل به سرنوشت ریال دچار شد/اقتصاد روسیه فرو می پاشد؟

به گزارش مستقل آنلاین،الشرق الاوسط نوشت:

ارزش روبل روسیه در ماه های اخیر به شدت کاهش یافته است و بانک مرکزی روسیه برای جلوگیری از سقوط آن مداخله کرده است.تا به حال، دولت روسیه مداخله نکرده بود، زیرا کاهش ارزش روبل و افزایش صادرات به بودجه آنها کمک میکرد.

 اما کاهش ارزش پول ملی روسیه در عین حال باعث افزایش قیمت ها برای مردم شد و دولت در نهایت تصمیم گرفت تا جلوی کاهش رابگیرد.

 چرا ارزش روبل در حال کاهش است؟

 صادرات روسیه در چند ماه گذشته کاهش یافت که عمدتاً در سود حاصل از صادرات نفت و گاز بدست می‌آمد و از طرف مقابل واردات بیشتری داشت. بر اساس موازین بانک مرکزی روسیه شرکت ها یا افراد عادی که کالا از خارج وارد می کنند روبل را با ارزهای خارجی مانند دلار یا یورو مبادله می کنند که در نتیجه منجر به کاهش نرخ ارز شد.

 مازاد تجاری روسیه نیز کاهش یافت و مازاد تجاری به معنای مقدار چیزی است که هر کشور در ازای آنچه می‌خرد می‌فروشد.  پیش ازاین، مازاد تجاری مقدار قابل توجهی بود که به دلیل قیمت بالای نفت و کاهش واردات پس از حمله به اوکراین، از ارزش پول حمایت میکرد.

 اما قیمت نفت در سال جاری کاهش یافت و صادرات نفت روسیه به دلیل تحریم های غرب و همچنین تعیین سقف برای قیمت نفت خام و فرآورده های نفتی از جمله سوخت دشوارتر شد.

در عین حال، سطح واردات به روسیه تقریباً یک سال و نیم پس از حمله به اوکراین بهبود یافته است، زیرا روسیه توانست تحریم ها را دوربزند.  این کشور برخی از مسیرهای تجاری خود را تغییر داد و اکنون از کشورهای آسیایی که در برنامه تحریم شرکت نمی کنند میگذرد.  بازرگانان راه های جدیدی برای ارسال کالاهای خود از طریق کشورهای همسایه مانند ارمنستان، گرجستان و قزاقستان پیداکردند.  روسیه همچنین در حال تسریع هزینه های دفاعی خود و پمپاژ پول به شرکت های تولید سلاح است.

 این مخارج دولت، همراه با تمایل هند و چین برای خرید نفت روسیه، به عملکرد بهتر از آنچه برخی تصور می‌کردند، کمک می‌کند.  صندوق بین المللی پول ماه گذشته اعلام کرد که انتظار دارد اقتصاد روسیه در سال جاری 1.5 درصد رشد کند.

 چرا بانک مرکزی نرخ سود را افزایش داد؟

ترمزش پایین پول ملی اثر مخرب تورم را افزایش می دهد، زیرا باعث گران شدن کالاهای وارداتی به روبل روسیه می شود، بنابراین فشارکاهش ارزش پول به مردم عادی منتقل می شود که در نتیجه منجر شد تورم در سه ماه گذشته به 7.6 درصد برسد.

 افزایش نرخ بهره هزینه وام را افزایش می دهد که منجر به کاهش تقاضای داخلی برای کالاها از جمله کالاهای وارداتی می شود.  بنابراین بانک مرکزی سعی می کند اقتصاد داخلی را کنترل کند تا تورم را کاهش دهد.  پس از انتقاد مشاور اقتصادی کرملین از کاهش ارزش روبل، بانک مرکزی نرخ بهره را از 8.5 درصد به 12 درصد افزایش داد.

آیا این به معنای موثر بودن تحریم ها است؟

 تحریم ها حتی اگر منجر به فروپاشی کامل آن نشود، بر اقتصاد تأثیر می گذارد.  صادرات روسیه، از جمله صادرات به روبل، به دلیلتحریم نفت روسیه توسط متحدان غربی و تعیین سقف بر قیمت نفت برای کشورهای غیر غربی واردکننده آن کاهش یافت.  تحریم ها مانع از آن می شود که شرکت های بیمه و شرکت های کشتیرانی فعال از کشورهای غربی نفت روسیه را با قیمت بیش از 60 دلار در هربشکه معامله کنند.

تحریم و تعیین سقف قیمت نفت، روسیه را مجبور کرد آن را با قیمت های کمتر بفروشد و برای دوری از تحریم ها به اقدامات پرهزینه ای مانند بهره برداری غیرمستقیم ناوگان نفتکش ها متوسل شود.

بر اساس گزارش دانشکده اقتصاد در کیف، علیرغم کاهش 23 درصدی سود نفت روسیه در نیمه اول سال جاری، روسیه روزانه 425 میلیون دلار از فروش نفت درآمد داشته است.

 بهبود واردات به روسیه نشان می دهد که مسکو توانسته تحریم ها را دور بزند.  این روش ها ممکن است گران و دست و پا گیر باشند،اما اگر شخصی بخواهد یک آیفون یا خودروی ساخت غرب بخرد، مطمئناً می تواند آن را تهیه کند.

 آیا روسیه از بحران اقتصادی رنج می برد؟

 کریس ویور، مدیرعامل شرکت مشاوره ماکرو می‌گوید: کاهش روبل تا حدی به دلیل تاثیر تحریم‌ها است، اما این نشان‌دهنده یک بحران اقتصادی نیست.

کاهش روبل به دولت در رابطه با بودجه کمک کرده است، زیرا این به معنای روبل بیشتر به ازای هر دلاری است که از سود نفت یا محصولاتی که روسیه به خارج می فروشد، و این به نوبه خود منجر به هزینه های بیشتر برای صنعتی سازی نظامی و برنامه هایاجتماعی می شود. در مهار تأثیر تحریم ها بر مردم روسیه تاثیر دارد.

 ویور ادامه داد: آنها (روس‌ها) سعی کردند کاهش درآمد دلار ناشی از فروش نفت و ضعف روبل را متعادل کنند تا کسری هزینه‌ها کنترل و مدیریت شود.

 وی می افزاید: در میان تحریم ها و محدودیت ها برای جابه جایی وجوه به خارج از روسیه، بانک مرکزی نرخ ارز را کنترل می کند و میتواند به صادرکنندگان بزرگ بگوید چه زمانی سود دلاری خود را به روبل تبدیل کنند.

 ویور معتقد است که "تضعیف روبل برنامه ریزی شده بود، اما از کنترل خارج شد، بنابراین آنها سعی می کنند دوباره آن را کنترل کنند."

 یانیس کلوگه، کارشناس اقتصاد روسیه در موسسه آلمان برای امور بین‌الملل و امنیت، می‌گوید کرملین از کاهش ارزش روبل راضینیست.  وی افزود: هرج و مرج ناشی از تحریم ها در ابتدای جنگ بدتر بود، اما از آن زمان این اولین بار است که اوضاع تا حدودی ازکنترل خارج شده است.

 وی تاکید کرد: هرگونه حمایت بودجه ای ناشی از کاهش روبل با افزایش هزینه های دولت برای دستمزدها و مستمری ها جبران می شودکه تورم ناشی از کاهش ارزش پول را افزایش می دهد.  وی خاطرنشان می کند که "هر رویدادی که این تصور را ایجاد کند که اقتصادضعیف یا بی ثبات است، از سوی دولت روسیه استقبال نخواهد شد."  در روسیه، نرخ ارز را مهمترین شاخص قدرت اقتصاد می دانند.

این وضعیت اقتصادی چه تاثیری بر زندگی مردم دارد؟

 تورم ناشی از کاهش ارزش پول به شدت بر افرادی که درآمد کمتری دارند تأثیر می گذارد زیرا آنها پول بیشتری را برای چیزهای اساسی مانند غذا خرج می کنند.

کلوگ توضیح می دهد که افزایش نرخ بهره رشد اقتصادی را کاهش می دهد و افزایش قیمت ها را کاهش می دهد، اما بعید است کهدولت از هزینه های دفاعی در صنایع تسلیحاتی صرف نظر کند و می افزاید: «معلوم است که اولویت دولت جنگ است و نه رفاه مردمش.»

 نیکولای روبستوف، دانشجوی 20 ساله روسی، می گوید که کاهش ارزش روبل او را آزار نمی دهد و این نشان دهنده اطمینان او ازبازگشت اوضاع به زودی به روال عادی است.