به بهانه سالروز مشروطیت

آزاده کیان

روزنامه‌نگار 

کهن سرزمین ایران فروز و فرازهای زیادی را تجربه کرده و برگه‌های زرین زیادی در کارنامه خود دارد. بدون شک یکی از این برگه‌های زرین، قیام مشروطه است.

ملت ایران همواره در پی آزادی و تسلط بر سرنوشت خود بوده و در طول تاریخ به طرق مختلف با استبداد مبارزه کرده است.

چه زمانی که "آریو بزرن" و یارانش در برابر اسکندر مقدونی ایستادند، چه زمانی که ایرانیان در برابر جور خلفای عباسی قد علم کردند، چه آنزمان که میرزای شیرازی تنباکو را تحریم کرد، چه آن هنگام که ستار خان و باقر خان جان خود را در پای مام میهن نهادند، چه زمانی که دکتر مصدق در برابر بریتانیا که یکه تاز جهان بود شجاعانه ایستاد و نفت ایران را ملی کرد، و چه در جریان انقلاب ۵۷ که مردم در برابر ظلم و ستم پهلوی ایستادند و فریاد آزادیخواهی سر دادند؛ همواره ملت ایران یک چیز را فریاد زده است: آزادی و حاکمیت بر سرنوشت خود.

جنبش مشروطه را باید یکی از مهم‌ترین رویدادهای تاریخ ایران دانست. جنبشی که اثرات آن هنوز هم بعد از سال‌ها باقی است. جهان در دوران مشروطه در حال تکامل و پویایی است. کشورهای مختلف به حاکمیت قانون تن در داده و مردم حاکم بر سرنوشت خویش گشته‌اند. در این میان مردم ایران هم که افتخاری چون اعلامیه حقوق بشر کوروش کبیر را در کارنامه خود دارند، نمی‌خواهند از جهان عقب بمانند. پس شجاعانه برای حقوق خود می ایستند. مردم خواهان یکی از مسلم‌ترین حقوق هر انسانی هستند: حق حاکمیت بر سرنوشت خود.

مردم در این راه هزینه های بسیار می‌دهند، جان‌های عزیزی فدای خاک پاک ایران و آزادی آن می‌شوند، اما نهایتا پیروزی با مردم و حقیقت است. خداوند در قرآن کریم نیک می‌فرماید "جاءالحق و زهق الباطل، ان الباطل کان زهوقا: حق آمد و باطل را نابود ساخت و باطل خود لایق محو شدن و نابود شدن ابدی است". بر طبق سنت‌های الهی می‌دانیم که همواره نهایتا حق و راستی پیروز خواهد بود. در جنبش مشروطیت ما غلبه مردم بر سرنوشت خویش و شکست باطل و ظلم را می‌بینیم. 

آزادی از بزرگترین نعمت‌هایی است که خداوند متعال به انسان‌ها عطا کرده است و اغلب راه رسیدن به این نعمت آسان نیست. گاهی برای رسیدن به آزادی باید از جان دست شست و هزینه‌های گزافی پرداخت کرد. ما در جنبش مشروطه این مورد را به عینه می‌بینیم.

نتیجه همه آن زحمات و فداکاری‌ها دستاورد بزرگی است که نه تنها در دوره خود بی‌نظیر است، بلکه حتی پس از گذشت بیش از یک قرن باز هم تاثیرش باقیست.

جنبش مشروطه زمینه ساز بسیاری از رویدادها منجمله ملی شدن نفت و انقلاب پنجاه و هفت گردید.

جنبش مشروطه به ما آموخت که حق گرفتنی است نه دادنی.

مشروطه به ما آموخت که برای رهایی از استبداد باید ایستاد، نهراسید و هزینه داد.

حال که در سالروز جنبش مشروطه هستیم، این سوال مطرح است که اینک پس از گذشت بیش از یک قرن از این جنبش؛ چقدر از اهداف آن محقق شده است؟