در لبنان ساعت چند است؟

ترجمه: فاطمه لطفی
روزنامه‌نگار

امتداد نوشت: در اوایل بهار امسال پاسخ به این سوال در لبنان بستگی به این داشت که سوال کننده و سوال شونده هر کدام چه مذهبی داشتند. نخست‌وزیر لبنان، به یکباره به این نتیجه رسید که تغییر ساعت زمستانی به تابستانی را حدود چهار هفته عقب اندازد. نتیجه این کار فاجعه‌ای برای لبنان به همراه داشت.

لبنان سال‌هاست با هرج‌ومرج سیاسی و اقتصادی دست‌وپنجه نرم می‌کند. اقدامات نخست‌وزیر این کشور هم بر این آشفتگی سیاسی افزوده است. 

هفته‌نامه اکونومیست، در این باره می‌نویسد که در 26 مارس، مطابق هر یکشنبه آخر مارس، قرار بود لبنان هم ساعت‌های خود را روی ساعت تابستانی تنظیم کند. اما در آخرین لحظه دولت تغییر ساعت را به تاخیر انداخت.

موسسات دولتی در فصل زمستان ماندند، در حالی که سازمان‌های کلیسایی و برخی مدارس و خبرگزاری‌ها یک ساعت به جلو جهش کردند. نتیجه‌ای که رقم خورد یک کابوس تقویمی بود. در 27 مارس، نجیب میقاتی، نخست وزیر موقت، گفت که پس از رأی گیری کابینه، ساعت‌ها هر چند با سه روز تأخیر به جلو کشیده خواهند شد. اما چرا لبنان حتی در مورد زمان روز هم چنین سردرگم شده است؟

در 23 مارس میقاتی اعلام کرد که تغییر به ساعت تابستانی به جای 26 مارس در روز 21 آوریل انجام شود. او در آن زمان هیچ دلیلی برای این تصمیم یکجانبه ارائه نکرد، اما روز دوشنبه اعتراف کرد که این تصمیم به نفع اکثریت مسلمان کشور است که ماه رمضان را در پیش دارند. به تعویق انداختن تغییر ساعت تابستانی به این معنی بود که غروب خورشید در حوالی ساعت 6 بعدازظهر بود نه 7 بعد از ظهر. و بنابراین به مسلمان امکان می‌داد تا زودتر روزه خود را افطار کنند.

میقاتی مدعی شد که این امر «بدون آسیب رساندن به دیگر بخش‌های لبنان» صورت می‌گرفت.اکونومیست توضیح می‌دهد که این تصمیم نمادی از سیاست فرقه‌ای لبنان است. قوانین تقسیم قدرت آن که به زمان پایان استعمار فرانسه در سال 1943 بازمی‌گردد، پست‌ها و مشاغل بخش دولتی را بین مسلمانان و مسیحیان تقسیم می‌کند، اما این قوانین پیشتر کمی به نفع مسیحیان چرخش داشتند.

از زمان جنگ داخلی لبنان، که در سال 1990 به پایان رسید، این مشاغل به طور مساوی تقسیم شده‌اند (اگرچه مسلمانان در حال حاضر حدود دو سوم جمعیت لبنان را تشکیل می‌دهند).

اما امروزه شبکه‌های حمایتی حول این دو گروه رشد کرده است. در نتیجه سیاستی تنگ نظرانه در این کشور شکل گرفته است. عباس حلبی، وزیر موقت آموزش، که به ترویج گفتگوی مسلمانان و مسیحیان شهرت دارد، می‌گوید که نخست وزیر «بر آتش گفتمان فرقه‌ای افزوده است». به اعتقاد او تا زمانی که این قانون با تصمیم کابینه تصویب نشود، مدارس از این تغییر تبعیت نمی‌کنند.

سخنگوی بزرگترین گروه مسیحی، کلیسای مارونی، هم می‌گوید که هیچ مشورتی در مورد این اقدام «غافلگیر کننده» صورت نگرفته است. حتی شبکه بین‌المللی رادیو و تلویزیون لبنان LBCI هم این دستور عدم تغییر ساعت را نادیده گرفت.

در همین حال، موسسات مرتبط با دولت از این اقدام حمایت کردند. دو شرکت بزرگ مخابراتی به کاربران یادآوری کردند که تنظیمات ساعت را به صورت دستی در دستگاه‌های دیجیتال خود تغییر دهند تا از سوئیچ پیش فرض به ساعت تابستانی جلوگیری کنند. میدل ایست ایرلاینز، شرکت هواپیمایی بزرگ لبنان، تمام زمان‌های پرواز را برای پروازهای خروجی از بیروت به منظور رعایت برنامه‌های بین المللی تغییر داد.

مردم اما با تقویم‌های درهم آنلاین دست و پنجه نرم می‌کردند، زیرا برخی از قرارها یک ساعت جلوتر می‌رفتند، در حالی که برخی دیگر بدون تغییر باقی ماندند.

اما بالاخره میقاتی مجبور شد از دستور خود عقب نشینی کند. اختلال منطقه زمانی تنها به هرج و مرج موجود لبنان افزود. این کشور از زمان استعفای رئیس جمهور در ماه اکتبر بدون جایگزین در بن بست سیاسی به سر می‌برد. بدتر شدن بحران مالی زنگ خطر تبدیل شدن به ابر تورم را بیخ گوش لبنانی‌ها به صدا درآورده است. (علاوه بر دو منطقه زمانی، چندین نرخ ارز در این کشور وجود دارد و با کاهش ارزش پوند لبنان، نرخ‌های رسمی از قیمت‌های خیابانی عقب‌تر هستند).

تلاش کشور مصر برای کاهش مصرف برق با بازگرداندن ساعت تابستانی نشان داد دستکاری ساعت‌ها به ندرت به اقتصاد کمک می‌کند. اما این اختلاف باعث هرج‌ومرج جدیدی برای لبنان شد.