مردم می‌دانند که خودرو، مسکن، ارز، سکه، طلا و ... باز هم گران می‌شود
انتظار و دورنمای مردم این است که خودرو، مسکن، ارز، سکه، طلا و هرچیز دیگر گران می‌شود.
هادی حق‌شناس کارشناس مسائل اقتصادی و نماینده پیشین مجلس، با اشاره به روند افزایشی قیمت‌ها به رویداد۲۴ می‌گوید: اولین ایرادی که بازار به آن واکنش نشان می‌دهد و مهمترین عامل ایجاد این تلاطم است، بی‌اعتمادی بازار به نظام سیاست‌گذاری است. بانک مرکزی در یکسال و نیم گذشته، سیاست‌های بی‌ثباتی را اجرا می‌کند و حتی به سیاست‌های خودش هم پایبند نیست. زمانی که اعلام می‌شود همه می‌توانند با کارت ملی ۵ هزار یورو و دلار با کارت دریافت کنند و بعد اجرایی نمی‌شود، یعنی سیاستگذار به سیاست‌های خودش هم اعتمادی ندارد. مثلا می‌گویند در فروش نفت و نقل و انتقلات پولی دچار مشکل نیستیم، اما کف بازار این را نشان نمی‌دهد یا اینکه رسما اعلام می‌شود نرخ ارز در بازار را قبول ندارند، ولی با اندک فاصله، می‌روند با همان نرخ یا نزدیک به آن نرخ، ارز عرضه می‌کنند، یا اینکه مثلا سود کوتاه‌مدت را به جای ۱۰ درصد، به ۵ درصد می‌رسانند!
سیاست‌های اقتصادی دولت اعتمادآفرین نیست
وی ادامه داد: در شرایطی که در دوران تورمی نزدیک به ۵۰ درصد هستیم و افکارعمومی معتقد است رقم تورم بیش از این ۵۰ درصد است و تورم نقطه به نقطه نزدیک به ۷۰ درصد است، طبیعی است وقتی شما سیاست کاهش نرخ بهره را در کوتاه‌مدت نصف می‌کنید، دیگر پولی در بانک باقی نمی‌ماند. مردم امروز روزانه تصمیم می‌گیرند که طلا بخرند یا سکه یا خودرو و... در این شرایط که مردم روزانه تصمیم می‌گیرند و نرخ بهره کوتاه‌مدت نصف می‌شود، در کنارش هم نرخ رشد نقدینگی در همین یکسال گذشته، نزدیک به ۳۵ درصد می‌شود، برآوردش هم همین تلاطم در بازار ارز است.
این کارشناس اقتصادی می‌گوید: وقتی در لایجه بودجه دیده می‌شود که زقم بودجه ۴۰ درصد زیاد شده و پیش‌بینی شده این افزایش بودجه در سال آینده رشد نقدینگی را تشدید می‌کند، طبیعی است که راحت‌ترین راه سرمایه‌گذاری و پناه‌گاه برای حفظ سرمایه، می‌شود دلار! مردم دلار می‌گیرند تا ارزش ریالشان نابود نشود. همه این عوامل باعث ایجاد چنین آشفتگی شده است که بخشی از آن به سیاست‌هایی که اعتمادآفرین نیست برمی‌گردد، بخشی از آن هم به تحریم‌ها.
حق‌شناس به برخی از اقدامات بی‌تاثیری که این روز‌ها از سوی دولت برای کاهش قیمت‌ها صورت گرفته است، اشاره می‌کند و می‌گوید: وقتی یکسری سیاست‌ها بدون استدلال اجرا می‌شود، خود به خود باعث افزایش قیمت‌ها و ایجاد تنش و تلاطم در بازار ارز می‌شود. واقعا به چه دلیل می‌خواستند ۵ هزار یورو به مردم بدهند؟ بعد حالا تصمیم دارند ۵۰۰ تا بدهند. خب این سیاست‌های اشتباه همگی زمینه‌ساز بحران شده است. مگر بازار ارز بازار آزمون و خطا است که هر دفعه یک فرمول و نسخه برای آن داشته باشید؟ این یعنی سردرگمی نظام سیاست‌گذاری ارزی کشورریال اصلی‌ترین عامل بحران است.
استاندار سابق گلستان می‌گوید: انتظار و دورنمای مردم این است که خودرو، مسکن، ارز، سکه، طلا و هرچیز دیگر گران می‌شود. منشا انتظارات این است که بخش تجاری و صادارت و واردات با اخلال مواجه شده است، چرا؟ چون تحریم هستیم. وقتی تجارت شما با اخلال مواجه است، یعنی زمانی که یک کالایی صادر می‌کنید نمی‌توان ارز آن را وارد کشور کنید، مانند همین ۷ میلیارد بدهی‌ای که کره جنوبی به ایران داشت.
وی ادامه داد: عدم قطعیت در مسائل سیاسی، منجر به نااطمینانی در فضای اقتصاد می‌شود. آنچه که اکنون اقتصاد را در مضیقه قرار داده است، عدم قطعیت در بخش سیاست‌های خارجی است. متغیر‌های اقتصادی منتظر تحولات سیاست خارجی هستند. آیا مثلا اتهامات و مسائلی که نسبت به ایران وجود دارد، از برنامه هسته‌ای گرفته تا موضوعات مشابه دیگر، به سرانجام می‌رسد یا خیر.
یکسری سیاست‌ها وجود دارد، مثلا در FATF به دو کنوانسیون ملحق شدیم و دو کنوانسیون دیگر باقی مانده است. مسئولان دولت فعلی معتقد بودند که عدم الحاق مشکلی ایجاد نمی‌کند. ولی آیا واقعا مشکلی ایجاد نکرده است؟ یا مثلا گفتند کشور معطل برجام نخواهد بود، آیا شاخص‌های اقتصادی هم همین موضوع را نشان می‌دهد؟ ما باید مسائلمان را با دنیای خارج حل کنیم. حل کردن به معنای این نیست که استقلال کشور خدشه‌دار شود، حل کردن به معنای پیدا کردن راه حل است.