حجاب اختیاری یا گشت ارشاد؟
نقوی حسینی میگوید: از بحث حجاب عقبنشینی نمیکنیم
نقوی حسینی میگوید: بحث حجاب در نظام جمهوری اسلامی بالاخره یک چارچوبی دارد و توقع این است که همه آن را رعایت کنند و این مسئله باید برای مردم تبیین شود و شهروندان آگاهی لازم را در این زمینه داشته باشند، همچنین یک حکم دینی هم هست عقب نشینی هم وجود ندارد.
دادستان کل کشور خبر از تعطیلی گشت ارشاد داد که هزاران تحلیل و تفسیر از آن میتوان کرد اما در نهایت هم مشخص نیست این تعطیلی به چه مفهوم است و آیا میتوان آنرا یک گام به سوی انعطاف پذیری حاکمیت برای گفتگو با مردم دانست؟
از سوی دیگر نکته جالب اینجاست که دولت رئیسی که تصور میکرد همه رقبا را خط زده و در اوج قدرت رفتارهای تند و شدیدی را در گشت ارشاد با مردم نشان میداد پس از این حجم هزینهتراشی حالا بصورت نسبی از گفتگو صحبت میکند، اما باز هم مشخص نیست ساختار این گفتگو چگونه خواهد بود.
آیا رئیسی و مجموعه حاکمیت در حوزه حجاب به گفتگو و ارائه امتیازات حتی غیرعلنی و بدون اعلام عمومی خواهند پرداخت یا پس از آرام شدن کامل شرایط دوباره به رفتار گذشته خود بازمیگردند؟
به جهت بررسی موضوع فوق گفتگو کردیم با نقوی حسینی نماینده سابق مجلس و فعال سیاسی اصولگرا که در ادامه مشروح آنرا میخوانیم:
دادستان کل کشور اعلام کرد که گشت ارشاد از سوی نهادی که ان را ایجاد کرده تعطیل شده است، این جمله بنظر شما چه مفهوم سیاسی و اجتماعی پشت سر خود دارد؟ آیا یک انعطاف برای گفتگوست یا باز هم پس از مدتی شاهد برخوردهای تند گشت ارشاد خواهیم بود؟
سه موضوع در این ارتباط قابل بحث و گفتگو و بررسی هست مسئله اول بحث حجاب در کلان قضیه است، به هر حال نظام جمهوری اسلامی قوانینی دارد که توقع این است که قوانین و مقررات توسط شهروندان رعایت شود.
خاطرم هست سفری به کشور رواندا داشتیم که شاید اسم آن هم خیلی از مردم نشنیده باشند، در این سفر به محض اینکه وارد فرودگاه میشوید همه وسایل را نگاه میکنند و پلاستیک ها را جمعآوری میکنند و بجای آن پاکت به مردم میدهند زیرا در آنجا استفاده از پلاستیک ممنوع است. یا مثلا در خیابان همهی موتورها باید جلیقه رنگ مشخص داشته باشند چون خیلی از موتور استفاده میکنند یک کلاه کاسکت هم برای مسافر خود دارند و همه این قانون را رعایت میکردند، بحث حجاب در نظام جمهوری اسلامی بالاخره یک چارچوبی دارد و توقع این است که همه آن را رعایت کنند و این مسئله باید برای مردم تبیین شود و شهروندان آگاهی لازم را در این زمینه داشته باشند، همچنین یک حکم دینی هم هست عقب نشینی هم وجود ندارد.
موضوع دوم شکل برخورد با کسانیست که این نظام اجتماعی را رعایت نمیکنند، این مسئله را باید قانون گذار مشخص کند و تعریفی مشخص از تخلف و نوع آن ارائه کند و برای آن تعیین تکلیف کند. همانطور که وقتی میگوییم اگر از چراغ قرمز عبور کنیم تخلف است و مجازات آن نیز معلوم است.
موضوع سوم شکلیست که در گذشته با این موضوع برخورد می شد یکی از شیوهها گشت ارشاد بود، البته گشت ارشاد شاید مفهومش این باشد که با افراد با زبان خوب گفتگو کند که ارشاد شوند چون گشت ارشاد معنایش این است و آگاهی به آنها داده شود. ولی آرام آرام ماهیت گشت ارشاد تغییر کرد و افراد وارد یک مکانیسم و کانالی شدند که عواقبی داشت و ابعاد منفی ایجاد میکرد.
مشکل در آن شیوه است و قطعا آن شیوه پاسخگو نیست و اکثر صاحب نظران معتقدند این روش باید اصلاح شود. آنچه دادستان اشاره کردند بر همین اساس است که گشت ارشاد تجربه موفقی نبوده است. معایب آن نیز از فوایدش بیشتر بوده است. من همیشه سوالم درباره گشت ارشاد این بود که کاری که ما میکنیم بالاخره سود آن باید تعریف شود آورده گشت ارشاد بالاخره چیست؟ اگر آورده آن منفی است! که هیچ عقل سلیمی حکم نمیکند که این روش ادامه پیدا کند.
اگر سه ماه قبل شخصی از چهرههای سیاسی میپرسید که چرا گشت ارشاد چنین برخوردهایی میکند و مسئلهی حجاب حل نمیشود، قطعا مورد نقد و بعضا حمله قرار میگرفت و عدهای در اوج عدم انعطاف پذیری خود را برحق میدانستند و عملکرد گشت ارشاد را صددرصد تایید میکردند و اتفاقاتی شبیه سپیده رشنو را شاهد بودیم، اما اکنون با تعطیلی آن مواجهیم. آیا ارزش داشت که بیش از دویست تن کشته شوند و جامعه چنین رفتاری نشان دهد و هزینههای سنگین خارجی تحمیل گردد تا گشت ارشاد تعطیل شود؟ چرا این حجم نفرت بخاطر حفظ گشت ارشاد به جامعه تحمیل شد؟
ما برای خیلی از موضوعات واقعا هزینهسازی کردیم که شاید آنها را با روشهای خیلی بهتر و موثرتر میتوانیم حل کنیم. البته دولت و مجلس و نظام جمهوری اسلامی هیچگاه ادعا نکرده است همه روشها خوب بوده است و هیچ نقد و ایرادی به آن وارد نیست. اتفاقا دولتها همیشه از نقد استقبال کردهاند مثلا ما در ورود بانوان به ورزشگاه چقدر هزینه دادیم؟چقدر مشکلات در این ارتباط تحمل کردیم، چقدر ضدانقلاب از این موضوع بهرهبرداری کردند و بانوان کشور ما را تحریک کردند و در آنها انزجار ایجاد کردند در حالیکه الان حل شد بانوان هم به ورزشگاه رفتند هیچ هزینهای هم دیگر نیاز نیست برای این کار داده شود.
مدیران فقط باید مدیریت کنند خود بانوان هم خوشحال میشوند که این مسئله مدیریت شود. ما راحت می توانیم این موضوعات را مدیریت کنیم ما در موضوع گشت ارشاد خوب به نقد و بررسی نپرداختیم و ایرادات را نقد نکردیم البته برخی هنرمندان و فیلمهای سینمایی نقدهایی کردند ولی به آنها خوب نپرداختند و ایراد کار همین بود.
در ادامه این صحبت دادستان گفته است قوه قضاییه نظارت خود را در بحث حجاب دارد بخصوص در شهر قم! آیا میتوان این تفسیر را از صحبت ایشان داشت که حجاب بصورت عمومی در شهرها در حد معقول آزاد باشد اما در شهرهای مذهبی بصورت سابق اجباری است؟
من این مطلب را که فقط در قم گشت ارشاد باشد را نشنیدم و باید حتما آن را نگاه کنم تا بتوانم موضوع را بررسی کنم. دموکراسی به معنای هرج و مرج و نادیده گرفتن نظام اجتماعی و زیرپا گذاشتن چارچوبهای نظام اجتماعی نیست هیچ کشوری با ولنگاری و رها کردن جامعه موافق نیست هر اقدامی در چارچوب و نظام خاصی تعریف شده است. اگر دموکراسی به معنای رها شدن بودن که برخورد در کشورهای دموکراتیک برای چه صورت میگیرد؟
این مفهوم را باید برای مردم توضیح دهیم که مفهوم دموکراسی رعایت دقیق نظام اجتماعی هر جامعه هست و هر جامعه برای خود نظام اجتماعی خاص خود را دارد. جامعه ما مسلمان است و قوانین دینی را قبول دارد و توقع این است که شهروند این مقررات را رعایت کند، میزان و شکل و عرف آن نیز بر عهده من نیست. بالاخره قانونگذار باید تعریف کند شورای نگهبان نیز آن را از نظر دینی بررسی کند که قانون شرعی باشد. بنابراین اگر ما با شهروندان با زبان خوب صحبت کنیم و آنجایی که باید عذرخواهی کنیم حتما عذرخواهی کنیم و به مردم آگاهی لازم را دهیم در آن صورت مشکلات قابل حل است این ها مسائلی نیست که غیرقابل حل باشد.
در زمانیکه در مجلس حضور داشتید آیا بحثی درباره گشت ارشاد مطرح بود؟ دولت احمدی نژاد به عنوان دامن زننده به گشت ارشاد چه نقشی در تشکیل آن داشت؟
آن زمان که گشت ارشاد تعریف شد البته مصوبه مجلس نبود مجلس در این زمینه هیچ چیزی ندارد. آن زمان به این جهت بود که در جامعه اعتراضات مردمی نسبت به بیحجابی وجود داشت و گاهی این اعتراضات منجر به یک اقداماتی هم میشد مثلا یک گروهی خودشان درگیری به وجود میآوردند و تنش شدید بود و میگفتند چرا با بیحجابی برخورد نمیشود؟ طرحی در مجلس هفتم مطرح شد بنام طرح عفاف و حجاب که آن طرح مصوب شد تا در چارچوب آن بصورت قانونی درباره بیحجابی اقداماتی صورت بگیرد و اینگونه نباشد که هر گروهی خودش خواست با بیحجابی برخورد کند.
بعد از آن اگر اشتباه نکنم مکانیسم گشت ارشاد تعریف شد. گشت ارشاد شاید بتواند خوب باشد ولی شما میدانید گاهی یک نظام اجتماعی را خوب تنظیم میکنیم اما در اجرا خوب در نمیآورد و اجرا کنندگان با سلایق خودشان کار میکنند که آن نظام سازمان یافتهی خیلی مثبت، بد جلوه داده میشود. این مسئله فقط مربوط به حجاب هم نیست در حوزه بانکها، فعالیتهای اقتصادی و ... .مجری به شکلی آن را اجرا میکند که نتیجه منفی میدهد ولی قانونگذار حسن نیت داشته است. بنظرم بعد از تصویب قانون حجاب این مکانیسم گشت ارشاد طراحی شد.
نکته آخر
بالاخره ما در یک جامعه دینی زندگی میکنیم و مردم اعتقاداتی دارند و دلشان میخواهد این اعتقادات رعایت شود، رفتار اجتماعی ما هم رفتار شخصی نیست. بالاخره مرز آزادی آنجاست که به آزادی دیگری صدمه نزند. در جامعه هر رفتاری انجام میدهیم بالاخره عکس العملهایی دارد در عین حال که ما در نظام جمهوری اسلامی زندگی میکنیم و نظام اجتماعی برای آن وجود دارد و تا زمانیکه جمهوری اسلامی هست باید آن نظامات رعایت شود همانطور که شهروندان ما در کشورهای دیگر باید قوانین آن کشورها را رعایت کنند. مثلا هم وطنان ما در دبی چنان مقررات را رعایت میکنند که شهروندان آنجا رعایت نمیکنند.