چرا سوئد و نروژ اغتشاش ندارد؟
امید جهانشاهی
روزنامهنگار و پژوهشگر
در مورد دلایل موثر در اعتراضات اعلام شده است که «غیر از بازیهای کامپیوتری، طلاق، تکفرزندی، کانالهای ضد ایرانی و شبکههای اجتماعی هم در اغتشاشات موثرند.»
واقعاً اگر اینها از دلایل اغتشاشات باشند که کشورهایی مثل سوئد و نروژ هم همه ساله باید شاهد آشوب و اعتراض و اغتشاش باشند. آنجا هم بازیهای کامپیوتری شایع هستند و طلاق هم هست و تک فرزندی هم هست و شبکههای اجتماعی هم بسیاری پربازدید و همهگیر هستند. پس چرا این عوامل در سوئد باعث آشوب نمیشود. به نظر میرسد دلایل دیگری برای نارضایتی و اعتراض وجود دارند.
جای شگفت است که کسی از دلایل اعتراض و اغتشاش صحبت کند و هیچ اشارهای به تورم و گرانی کمرشکن که همه جامعه با آن درگیر هستند نکند. واقعاً وقتی اقلام لبنی چند برابر میشود یا پرایدی که از 6 تومن میرسد به 150 میلیون تومان، ربطی به نارضایتی ندارد؟ بیکاری و بویژه نرخ بالای بیکاری جوانان تحصیلکرده باعث نارضایتی نمیشود؟ اینکه جوانی که تازه استخدام شده نمیتواند خانه کوچکی رهن و اجاره کند تا ازدواج کند، احتمالاً سبب نارضایتی نمیشود؟ اخبار مربوط به اختلاسها و فسادهای مالی هزار میلیاردی احتمالاً تاثیری در نارضایتی ندارند و از دلایل اعتراض نیستند؟
همه این دلایل نارضایتی قابل حل هستند و هیچکدام مسالهای پیچیده و بغرنج به شمار نمیروند. اما شرط آن این است که مشکلات را بشناسیم، و برای حل آنها راهکارهای جامع و جدی داشته باشیم. آنچنانکه همه کشورهای موفق با این مشکلات مواجه میشوند. هیچ مشکل لاینحلی وجود ندارد اما شرط اول قدم آن است که درست ببینیم.
البته شاید هم اینکه برخی مهمترین دلایل اعتراضات را طلاق و تکفرزندی و بازیهای کامپیوتری دانستهاند به خاطر ندیدن واقعیت نیست بلکه به نوعی در مصلحتشناسی در دیدن است.
میگویند مردی به خانم جوانی تنه زد. خانم جوان گفت: آقا مگه کوری که به من تنه میزنی. مرد گفت: خانم اگر کور بودم که به شما تنه نمیزدم.