در انتظار پاسخ آمریکا؛ گام بعدی چیست؟
سیدقائم موسوی
تحلیلگر سیاسی
مرگ یا بقای مذاکرات مربوط به احیاء برجام به شرایط تعیین کنندهای رسیده است. هر تصمیمی دقیقاً میتواند حکمِ آخرین ضربه را داشته باشد. کما اینکه چشمها خیره به پاسخ جمهوری اسلامی به پیشنهادات اتحادیه اروپا بود و کم و کیف آن به سادگی میتوانست مرگ برجام را اعلان نماید.
در حالیکه اتحادیه اروپا با تمسک به منطق باینری خواهان مواضع بلی یا خیر طرفین اصلی مناقشه [آمریکا و ایران] بوده، پاسخ جمهوری اسلامی با ظرافت در پوشش منطق فازی ارائه شده بود.
منطق فازی برخلاف منطق کلاسیک فاقد ارزشگذاری دوگانه است و در طیفی از ارزشگذاریهای چندگانه قرار میگیرد. این منطق بخشهای خاکستری در بازه صفر و یک را پوشش میدهد و با سلولهای واقعیت قرابت بسیار بیشتری دارد. بر همین اساس از قابلیت زیادی برای حل و فصل مناقشات برخوردار است.
البته با توجه به در نظر گرفتن ابهامات میتواند به طولانی شدن روند نزدیکی دیدگاهها منجر شود.
با توجه به زمانبر شدن پاسخ آمریکا به جواب جمهوری اسلامی به پیشنهادات اتحادیه اروپا، احتمالا آنها نیز از فرو کاستن مواضعشان به دوگانهٔ ردِ قاطع یا پذیرفتن کامل مواضع ایران اجتناب ورزیدند.
هر چند با در نظر گرفتن آیتمهایی میتوان حدس زد که طیف سازگاری با سرانجام مثبت مذاکرات بیشتر از کنار گذاشتن آن میباشد. در همین بازهٔ آنالیز توسط آمریکا، اسرائیل به شدت به پاسخ مثبت احتمالی بایدن تاخت.
عربستان در برابر افزایش عرضهٔ نفت برای کاستن از قیمت آن مقاومت کرد، و آمریکا به مواضع نیروهایی در سوریه که ظاهراً به جمهوری اسلامی نزدیک هستند، حمله کرده است.
همین حمله دقیقاً در مرز توافق، از همان منطق ابهام و سازگاری نقیضین نشأت گرفته و پیام آشکار آن برای کنترل اسراییل طراحی شده است. حرکت به سمت حل و فصل مناقشه هستهای و توجه به مطالبات اتحادیه اروپا برای حفظ توان آنها در مشایعت تحریمهای روسیه. [اتحادیه اروپا پاسخ جمهوری اسلامی را معقولانه توصیف کرده بود]
علیرغم محرمانه بودن پاسخها؛ به نظر میرسد محتوای پاسخ آمریکا به گونهای باشد که جمهوری اسلامی با نقطه نظرات ویرایشی اندکی، بتواند راه را برای توافق باز بگذارد و اتحادیه اروپا با نزدیک کردن دیدگاهها کار را فیصله دهد.